Francuskie i włoskie nazewnictwo odcieni w dyskursie modowym – analiza porównawcza
Dorota Antoniewska-Lajus
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniuhttps://orcid.org/0000-0002-3695-8347
Sylwia Skuza
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniuhttps://orcid.org/0000-0003-4621-9342
Abstrakt
Celem rozważań jest analiza współczesnych nazw odcieni (rozumianych jako hiponimy nazw barw podstawowych) w języku włoskim i francuskim, stosowanych w tekstach prasowych o tematyce modowej. Artykuł wpisuje się w nurt badań nad słownictwem chromatycznym w ujęciu komparatywnym. Autorki korzystają z pojęcia nazw barw podstawowych (Berlin, Kay 1969), nazw referencyjnych, prac z zakresu semantyki barw oraz językoznawstwa kognitywnego. Wyekscerpowane z materiału językowego nazwy odcieni poddano wstępnej analizie morfologicznej, a następnie zbadano sposób konceptualizacji barw poprzez określenie dominujących pól leksykalnych tworzonych przez rzeczowniki referencyjne, a także obserwację przymiotników określających barwy. Przeprowadzona analiza wykazała podobieństwa w strukturze nazewnictwa odcieni w obu językach (z wyraźną preferencją do nazw referencyjnych) oraz doborze referentów, a także wskazała na ujednolicenie języka chromatycznego za sprawą anglicyzmów. Wyniki badań uwidaczniają również powiązanie słownictwa z daną socjokulturą i nieprzystawalność pozornie ekwiwalentnych pojęć. Obserwacja neologizmów dowiodła wagi znaczeń na poziomie konotacji i wskazuje na potrzebę pogłębionych badań nad semantyką współczesnego słownictwa określającego odcienie.
Słowa kluczowe:
nazwy referencyjne, dyskurs modowy, słownictwo chromatyczne, ekspresywizmBibliografia
Berlin B., Kay P. (1969): Basic Color Terms. Thier Universality and Evolution. Stanford. Google Scholar
Dubisz S. (2003): Uniwersalny słownik języka polskiego. Warszawa. Google Scholar
Dubois D., Cance C. (2012): Vers une sémiotique du sensible : des couleurs en discours et en pratiques. „Histoire Épistémologie Langage” 34(1), s. 63–95.
Crossref
Google Scholar
Dubois D., Grinevald C. (2003): En voir de toutes les couleurs: processus de dénomination des couleurs et constructions cognitives. [W:] Langues et cognition. Red. C. Vandeloise. Paris, s. 79–113. Google Scholar
Corbett G., Morgan G. (1988): Color terms in Russian: reflection of typological contraints in a single language. „Journal of Linguistics” 24, s. 31–64.
Crossref
Google Scholar
Golka M.H. (2014): La catégorisation linguistique des couleurs: niveaux d’élémentarité des noms de couleurs français. „Cognitive Studies/Études cognitives” 14, s. 131–147.
Crossref
Google Scholar
Gostkowska K. (2018): Złożony świat kolorów w terminologii, czyli o nazwach pigmentów używanych w malarstwie z punktu widzenia semantycznego i pojęciowego. „Orbis Linguarum” 49, s. 61–73. Google Scholar
Grimaldi C. (2020): La variabilité des références dans les dénominations de couleur françaises , dostęp 25.05.2022. Google Scholar
Grossmann M. (1988): Colori e lessico. Studi sulla struttura semantica degli aggettivi di colore in catalano, castigliano, italiano, romeno, latino ed ungherese. Tübingen. Google Scholar
Kristol A. (1978): Color. Les langues romanes devant le phénomène de la couleur. Zurich. Google Scholar
Kristol A. (1994): Un champ sémantique en mutation constante: l’expression de la couleur dans les langues romanes. „Terminologie & Traduction” 2, s. 29–52. Google Scholar
Krylosova S. (2006): Contribution à l’étude lexico-sémantique des dénominations chromatiques en russe et en français. „Revue des études slaves” 77(1–2), s. 277–282. Google Scholar
Krylosova S., Tomachpolski V. (2016): Du problème de la description lexicographique des dénominations chromatiques. „Neophilologica” 28, s. 147–161. Google Scholar
Markowski A. (2007): Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN. Warszawa. Google Scholar
Mollard-Desfour A. (2002, 2008, 2009, 2010, 2012, 2013, 2015): Le Dictionnaire des mots et expressions de couleur. Paris. Google Scholar
Mollard-Desfour A. (2004): Les couleurs dans le vêtement et et la mode: des codes et un lexique révélateur. [W:] Mode. Des parures aux marques de luxe. Red. D. Allérès. Paris, s. 44–56. Google Scholar
Mollard-Desfour A. (2010): Le lexique des couleurs : un code et un reflet social. [W:] Lumière sur la couleur. Red. C. Cauman et al. Monza, s. 105–116. Google Scholar
Rejter A. (2006): Leksyka ekspresywna w historii języka polskiego. Kulturowo-komunikacyjne konteksty potoczności. Katowice. Google Scholar
Rosch Heider E. (1972): Universals in color naming and memory. „Journal of Experimental Psychology” 93(1), s. 10–20.
Crossref
Google Scholar
Rosch Heider E. (1973): On the internal structure of perceptual and semantic categories. [W:] Cognitive development and the acquisition of language. Red. T.E. Moore. New York–San Francisco–London, s. 111–144. Google Scholar
Sergio G. (2010): Parole di moda. Il “Corriere delle Dame” e il lessico della moda nell’Ottocento. Milano. Google Scholar
Silvestre J.P., Cardeira E., Villalva A. (2016): Colour and colour naming: crosslinguistic approaches. Lisboa. Google Scholar
Skuza S. (2014): Le sfumature del colore blu e verde nelle espressioni idiomatiche e paremiologiche in italiano, francese e polacco. „Études romanes de Brno” I, s. 229–239. Google Scholar
Skuza S. (2015): Rosso, giallo, blu. Un’analisi etnolinguistica sui colori primari in italiano e in polacco in prospettiva sincronica e diacronica. Toruń. Google Scholar
Thévenot J. (2017): Mode, beauté, design... Pourquoi le monde succombe au rose millennial. „Le Monde”, , dostęp: 21.10.2022. Google Scholar
Tokarski R. (2004): Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie. Lublin. Google Scholar
Wierzbicka A. (2006): Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne. Lublin. Google Scholar
Zingarelli N. (2023): Vocabolario della Lingua Italiana. Bologna. Google Scholar
, (TLFi), dostęp: 23.04.2023. Google Scholar
, dostęp: 23.04.2023. Google Scholar
, dostęp: 23.04.2023. Google Scholar
, dostęp: 23.04.2023. Google Scholar
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
https://orcid.org/0000-0002-3695-8347
