Beyond the boundaries of language – language innovations in the prose of Jacek Dukaj (types and functions)
Abstract
Language innovations shape elements of fictional worlds depicted in science fiction works.
Their main feature is naming new objects and building an atmosphere of incomplete
cognisance of fictional reality. The specific (full of neologisms and technical terminology)
language of science-fiction prose is its genre feature and comes from scientific terminology.
The aim of the article is to present and analyse language innovations contained
in the prose of Jacek Dukaj, a writer considered to be the successor of Stanislaw Lem.
The creator of the famous Ice most often applies such procedures as: using the abbreviation,
borrowings from other languages (especially from English and Russian), creating
compounds and terminological aggregations. The texts in which these supplemental
innovations are most clearly seen are: Perfekcyjna niedoskonałość, Linia oporu, Ruch
generała, Lód i Wroniec. They are a captivating subject of linguistic research.
Keywords:
language innovation in science fiction, neologisms in science fiction, Jacek Dukaj, language of science fiction, Polish science fiction, Stanislaw Lem, alternative historyReferences
Brykalski D. (2003): Rozmowy przekorne. Warszawa. Google Scholar
Chomik M., Krajewska M. (2011): Od nominacji do kreacji: rzecz o przekładzie neologizmów science fiction. Toruń. Google Scholar
Cichocki D. (2004): Dukaj trudny jest. , dostęp: 29.11.2019. Google Scholar
Dajnowski M. (2016): Jacka Dukaja bajka o żelaznym wilku (i żelaznej Suce). [W:] Doświadczenia Dukaja. Red. R. Blech i M. Romanowski. Gdańsk. Google Scholar
Domaciuk-Czarny I. (2003): Nazwy własne w prozie Stanisława Lema. Lublin. Google Scholar
Dunin-Wąsowicz P. (2007): Rozmowy lampowe. Kraków. Google Scholar
English J. F. (2013): Ekonomia prestiżu. Przeł. P. Czapliński, Ł. Zaremba. Warszawa. Google Scholar
Handke R. (1969): Polska proza fantastyczno-naukowa. Problemy poetyki. Wrocław. Google Scholar
Handke R. (1989): Językowe sposoby kreowania składników fantastycznonaukowych. [W:] Spór o SF. Antologia szkiców i esejów o science fiction. Red. R. Handke, L. Jęczmyk, B. Sokólska. Poznań, s. 228−248. Google Scholar
Jarzębski J. (red.) (1989): Lem w oczach krytyki światowej. Kraków. Google Scholar
Jarzębski J., Sulikowski A. (red.) (2003): Stanisław Lem – pisarz, myśliciel, człowiek. Kraków. Google Scholar
Jonak Ł. (2000): Szok poznawczy. , dostęp: 07.12.2019. Google Scholar
Kaczor K. (2017): Z „getta” do mainstreamu. Pole literackie fantasy. Kraków. Google Scholar
Kalicka-Karpowicz Z. (2016): Codzienność przyszłości. Neologizmy w „Córce łupieżcy” Jacka Dukaja a tendencje językowe w polszczyźnie. [W:] Doświadczenia Dukaja. Red. R. Blech, M. Romanowski. Gdańsk, s. 95−103. Google Scholar
Krajewska M. (2006): Polsko-rosyjski słownik Lemowych neologizmów. Toruń. Google Scholar
Lem S. (2002): Fantastyka i futurologia. T. 1. Warszawa Google Scholar
Markowski A. (red.) (2005): Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN. Warszawa. Google Scholar
Materska D. (2003): Arystoteles miał rację. „Nowa Fantastyka” nr 4, s. 67. Google Scholar
Mazurkiewicz A. (2007), O polskiej literaturze fantastycznonaukowej lat 1990–2004. Łódź. Google Scholar
Mizarkiewicz T. (2013): Literatura obecna. Szkice o najnowsze prozie i krytyce. Kraków. Google Scholar
Niewiadowski A., Smuszkiewicz A (2012): Hard science fiction. , dostęp: 21.11.2019. Google Scholar
Oramus D. (2010): O pomieszaniu gatunków. Science fiction a postmodernizm. Warszawa. Google Scholar
Ostaszewski R. (2008): Etapy. Rozmowy z pisarzami (i nie tylko). Olsztyn. Google Scholar
Paczyńska I. (2018): Tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny na podstawie innowacji uzupełniających pochodzących ze współczesnej prozy science fiction. „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” nr 1, s. 151−166. Google Scholar
Parowski M. (2011): Małpy Pana Boga. Słowa. Warszawa. Google Scholar
Pułka L. (2006): Literatura fantastycznonaukowa. [W:] Słownik literatury popularnej. Red. T. Żabski. Wrocław, s. 307−309. Google Scholar
Remiezowicz E. (2001): Wykład profesora Dukaja. , dostęp: 18.12.2019. Google Scholar
Rogaczewski G. (2002): Odczytywanie światów Jacka Dukaja. , dostęp: 10.03.2017. Google Scholar
Tambor J. (1985): Neologizmy SF. „Fantastyka” nr 10, s. 60. Google Scholar
Tambor J. (1990): Język polskiej prozy fantastyczno-naukowej. Katowice. Google Scholar
Warczok T. (2015): Dominacja i przekład. Struktura tłumaczeń jako struktura władzy w światowym i polskim polu literackim. [W:] Literatura polska po 1989 roku w świetle teorii Pierre’a Bourdieu. Podręcznik. Red. G. Jankowicz, P. Marecki, M. Sowiński. Kraków, s. 16−17. Google Scholar
Wasilewska K. (2014): Status i kreacyjna funkcja terminologii naukowej w powieści fantastycznonaukowej na przykładzie „Perfekcyjnej niedoskonałości” Jacka Dukaja. [W:] Literatura popularna. T. 2: Fantastyczne kreacje światów. Red. E. Bartos, D. Chwolik, P. Majerski, K. Niesporek. Katowice, s. 263−274. Google Scholar
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Access to the electronic edition of the journal is open (open access). It does not require any fees, logging in or providing personal data. Every person, regardless of race, gender, sexual orientation, ethnic origin, nationality, faith or political opinion, may read articles published in "Prace Językoznawcze", download versions of texts in PDF file format, identical to the printed version, and submit for publication texts of their authorship, concerning linguistic issues and meeting editorial substantive and editorial requirements and academic ethical standards binding in science.
Authors of texts may place PDF files with their texts or the entire issue of a journal on scientific Internet portals, indicating the source of the text. The number of PDF files to be used is unlimited. It is forbidden to use the texts commercially or to derive material benefits from them. The Editorial Board has the right to publish the received texts in printed and electronic editions and to disseminate their entirety as well as abstracts and keywords on the website of the journal, the publishing platform of the University of Warmia and Mazury, in printed editions and in Internet scientific databases.
