Linguistic markings of non-binary gender in Polish. Part 1: Introductory remarks and preliminary classification
Aleksandra Walkiewicz
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w ToruniuAbstract
The paper constitutes the first, introductory part of an analysis concerning linguistic
means allowing one to express non-binary gender in Polish. The study is based on
information provided by the zaimki.pl Internet portal. We show that there are, in fact,
three different types of approaches and strategies related to non-binary Polish: 1. searching
for an inclusive language within the existing binary paradigm, 2. neutralizing any
grammar markings of the gender opposition, and 3. creating additional linguistic means
for expressing non-binary gender. The paper provides a typology of solutions based on their
degree of compliance with the existing language norms. For each postulated innovation, a list of potential problems following their implementation in Polish is also included.
This analysis, rooted in structural methodology, is aimed at providing descriptions of the
existing solutions. A more general, holistic vision of the general concept of non-binary
Polish, its basic assumptions and possible consequences are presented in the second part
of the study, published as an independent text.
Keywords:
language vs. gender, inclusive language, non-binary language, language innovation in science fiction, contemporary PolishReferences
Adamczyk M. (2019): Interseksualny a interpłciowy – poza binarnością. „Poradnik językowy” 10, s. 97–103.
Crossref
Google Scholar
Fuszara M. (2015): Kategoria gender w naukach społecznych. [W:] Gender. Spojrzenie z różnych perspektyw. Red. W. Wieczorek. Warszawa, s. 21–56. Google Scholar
Gąsiorek K. (2013): Konceptualizacja świata w neologizmach dziecięcych. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia” IV, s. 30–43. Google Scholar
Gębka-Wolak M. (2022): Językowe wykładniki niebinarności płci w polszczyźnie. Część 2: Innowacje a system i tendencje rozwojowe. „Prace Językoznawcze XXIV, nr 1, s. 101–116. Google Scholar
Hines S., Sanger T. (red.) (2010): Transgender Identities: Towards a Social Analysis of Gender Diversity.
Crossref
Google Scholar
Karwatowska M., Szpyra-Kozłowska J. (2005a): Lingwistyka płci. On i ona w języku polskim. Lublin. Google Scholar
Karwatowska M., Szpyra-Kozłowska J. (2005b): Jak Polka z Polakiem – językowe bariery w komunikacji między płciami. [W:] Bariery i pomosty w komunikacji językowej Polaków. Red. J. Bartmiński, U. Majer-Baranowska. Lublin, s. 91–118. Google Scholar
Klemensiewicz Z. (1982): Składnia, stylistyka, pedagogika językowa. Wybór prac pod redakcją Anny Kałkowskiej. Warszawa. Google Scholar
Koniuszaniec G., Błaszkowska H. (2003): Language and gender in Polish. [W:] Gender across Languages. Vol. 3. Red. M. Hellinger, H. Bussmann. Amsterdam, s. 259–285.
Crossref
Google Scholar
Kreja B. (2003): Neologizmy i ich rodzaje. [W:] Wokół struktury słowa. Red. A. Pstyga. Gdańsk, s. 37–49. Google Scholar
Kujawa E. (2021): „Postpłciowe deklinacje” – nowe formy gramatyczne w powieści Jacka Dukaja Perfekcyjna niedoskonałość. [W:] Język pisarzy: problemy gramatyki. Red. T. Korpysz, A. Kozłowska. Warszawa, s. 175–190. Google Scholar
Latos A. (2020): Feminatywy w stanowiskach Rady Języka Polskiego. Język a ewolucja normy społecznej. „Postscriptum Polonistyczne” 2(26), s. 227–242.
Crossref
Google Scholar
Lev A.I. Transgender Emergence. Therapeutic Guidelines for Working with Gender-Variant People and Their Families. London. Google Scholar
Łaziński M. (2005): Czy gramatyka może przeszkadzać w rozmowie kobiety i mężczyzny. [W:] Bariery i pomosty w komunikacji językowej Polaków. Red. J. Bartmiński, U. Majer-Baranowska. Lublin, s. 119–146. Google Scholar
Łaziński M. (2006): O paniach i panach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa. Warszawa. Google Scholar
Małocha-Krupa A. (2018): Feminatywum w uwikłaniach językowo-kulturowych. Wrocław. Google Scholar
Markowski A. (2007): Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Warszawa. Google Scholar
Morland I., Willox D. (red.) (2004): Queer Theory. Readers in Cultural Criticism.
Crossref
Google Scholar
Nasalski I. (2020): Funkcje i dysfunkcje języka inkluzywnego, ze szczególnym uwzględnieniem
Crossref
Google Scholar
asymetrii rodzajowej. „Socjolingwistyka” XXXIV, s. 275–291. Google Scholar
Nestle J., Howell C., Wilchins R. (red.) (2002): GenderQueer: Voices From Beyond the Sexual Binary. Google Scholar
Pauwels A. (1998): Women changing language. London–New York. Google Scholar
Perlin J., Mielczarek A. (2014): Kategoria płci w języku polskim. „Linguistica Copernicana” 11, s. 131–141.
Crossref
Google Scholar
Piekot T., Maziarz M. (2014): Styl ‘plain language’ i przystępność języka publicznego jako nowy kierunek w polskiej polityce językowej. [W:] „Język a Kultura”. T. 24: Perswazja przez styl i stylizację. Red. A. Dąbrowska, s. 307–324. Google Scholar
Potent-Ambroziewicz M. (2017): Od morfy po mech – wariacje na temat człowieczeństwa w prozie Jacka Dukaja. „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” XXXV, 1, s. 115–124.
Crossref
Google Scholar
Przytuła P. (2020): Poza granice języka – innowacje językowe w prozie Jacka Dukaja (rodzaje i funkcje). „Prace Językoznawcze” XXII, z. 2, s. 191–204.
Crossref
Google Scholar
Rada: , dostęp: 10.05.2021. Google Scholar
Ruszkowski M. (2004): O kryterium uzualnym oceny innowacji językowych. [W:] Język polski w perspektywie diachronicznej i synchronicznej. Red. K. Maćkowiak, C. Piątkowski. Zielona Góra, s. 221–231. Google Scholar
Ryziński R. (2020): Moje życie jest moje. Wołowiec. Google Scholar
Skubalanka T. (1979): O przewidywalności zmian językowych. „Język Polski”, z. 4, s. 264–271. Google Scholar
Walczak B. (1995): Przegląd kryteriów poprawności językowej. „Poradnik Językowy”, z. 9–10, s. 1–16. Google Scholar
Żmigrodzka B. (2016): Nowe zastosowania form czasownikowych 1. i 2. os. lp. rodzaju nijakiego czasu przeszłego we współczesnych tekstach. „Język Polski”, z. 2, s. 51–72.
Crossref
Google Scholar
, dostęp: 10.05.2021. Google Scholar
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.