Linguistic markings of non-binary gender in Polish. Part 1: Introductory remarks and preliminary classification

Aleksandra Walkiewicz

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu


Abstract

The paper constitutes the first, introductory part of an analysis concerning linguistic
means allowing one to express non-binary gender in Polish. The study is based on
information provided by the zaimki.pl Internet portal. We show that there are, in fact,
three different types of approaches and strategies related to non-binary Polish: 1. searching
for an inclusive language within the existing binary paradigm, 2. neutralizing any
grammar markings of the gender opposition, and 3. creating additional linguistic means
for expressing non-binary gender. The paper provides a typology of solutions based on their
degree of compliance with the existing language norms. For each postulated innovation, a list of potential problems following their implementation in Polish is also included.
This analysis, rooted in structural methodology, is aimed at providing descriptions of the
existing solutions. A more general, holistic vision of the general concept of non-binary
Polish, its basic assumptions and possible consequences are presented in the second part
of the study, published as an independent text.


Keywords:

language vs. gender, inclusive language, non-binary language, language innovation in science fiction, contemporary Polish


Adamczyk M. (2019): Interseksualny a interpłciowy – poza binarnością. „Poradnik językowy” 10, s. 97–103.
Crossref   Google Scholar

Fuszara M. (2015): Kategoria gender w naukach społecznych. [W:] Gender. Spojrzenie z różnych perspektyw. Red. W. Wieczorek. Warszawa, s. 21–56.   Google Scholar

Gąsiorek K. (2013): Konceptualizacja świata w neologizmach dziecięcych. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia” IV, s. 30–43.   Google Scholar

Gębka-Wolak M. (2022): Językowe wykładniki niebinarności płci w polszczyźnie. Część 2: Innowacje a system i tendencje rozwojowe. „Prace Językoznawcze XXIV, nr 1, s. 101–116.   Google Scholar

Hines S., Sanger T. (red.) (2010): Transgender Identities: Towards a Social Analysis of Gender Diversity.
Crossref   Google Scholar

Karwatowska M., Szpyra-Kozłowska J. (2005a): Lingwistyka płci. On i ona w języku polskim. Lublin.   Google Scholar

Karwatowska M., Szpyra-Kozłowska J. (2005b): Jak Polka z Polakiem – językowe bariery w komunikacji między płciami. [W:] Bariery i pomosty w komunikacji językowej Polaków. Red. J. Bartmiński, U. Majer-Baranowska. Lublin, s. 91–118.   Google Scholar

Klemensiewicz Z. (1982): Składnia, stylistyka, pedagogika językowa. Wybór prac pod redakcją Anny Kałkowskiej. Warszawa.   Google Scholar

Koniuszaniec G., Błaszkowska H. (2003): Language and gender in Polish. [W:] Gender across Languages. Vol. 3. Red. M. Hellinger, H. Bussmann. Amsterdam, s. 259–285.
Crossref   Google Scholar

Kreja B. (2003): Neologizmy i ich rodzaje. [W:] Wokół struktury słowa. Red. A. Pstyga. Gdańsk, s. 37–49.   Google Scholar

Kujawa E. (2021): „Postpłciowe deklinacje” – nowe formy gramatyczne w powieści Jacka Dukaja Perfekcyjna niedoskonałość. [W:] Język pisarzy: problemy gramatyki. Red. T. Korpysz, A. Kozłowska. Warszawa, s. 175–190.   Google Scholar

Latos A. (2020): Feminatywy w stanowiskach Rady Języka Polskiego. Język a ewolucja normy społecznej. „Postscriptum Polonistyczne” 2(26), s. 227–242.
Crossref   Google Scholar

Lev A.I. Transgender Emergence. Therapeutic Guidelines for Working with Gender-Variant People and Their Families. London.   Google Scholar

Łaziński M. (2005): Czy gramatyka może przeszkadzać w rozmowie kobiety i mężczyzny. [W:] Bariery i pomosty w komunikacji językowej Polaków. Red. J. Bartmiński, U. Majer-Baranowska. Lublin, s. 119–146.   Google Scholar

Łaziński M. (2006): O paniach i panach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa. Warszawa.   Google Scholar

Małocha-Krupa A. (2018): Feminatywum w uwikłaniach językowo-kulturowych. Wrocław.   Google Scholar

Markowski A. (2007): Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Warszawa.   Google Scholar

Morland I., Willox D. (red.) (2004): Queer Theory. Readers in Cultural Criticism.
Crossref   Google Scholar

Nasalski I. (2020): Funkcje i dysfunkcje języka inkluzywnego, ze szczególnym uwzględnieniem
Crossref   Google Scholar

asymetrii rodzajowej. „Socjolingwistyka” XXXIV, s. 275–291.   Google Scholar

Nestle J., Howell C., Wilchins R. (red.) (2002): GenderQueer: Voices From Beyond the Sexual Binary.   Google Scholar

Pauwels A. (1998): Women changing language. London–New York.   Google Scholar

Perlin J., Mielczarek A. (2014): Kategoria płci w języku polskim. „Linguistica Copernicana” 11, s. 131–141.
Crossref   Google Scholar

Piekot T., Maziarz M. (2014): Styl ‘plain language’ i przystępność języka publicznego jako nowy kierunek w polskiej polityce językowej. [W:] „Język a Kultura”. T. 24: Perswazja przez styl i stylizację. Red. A. Dąbrowska, s. 307–324.   Google Scholar

Potent-Ambroziewicz M. (2017): Od morfy po mech – wariacje na temat człowieczeństwa w prozie Jacka Dukaja. „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” XXXV, 1, s. 115–124.
Crossref   Google Scholar

Przytuła P. (2020): Poza granice języka – innowacje językowe w prozie Jacka Dukaja (rodzaje i funkcje). „Prace Językoznawcze” XXII, z. 2, s. 191–204.
Crossref   Google Scholar

Rada: , dostęp: 10.05.2021.   Google Scholar

Ruszkowski M. (2004): O kryterium uzualnym oceny innowacji językowych. [W:] Język polski w perspektywie diachronicznej i synchronicznej. Red. K. Maćkowiak, C. Piątkowski. Zielona Góra, s. 221–231.   Google Scholar

Ryziński R. (2020): Moje życie jest moje. Wołowiec.   Google Scholar

Skubalanka T. (1979): O przewidywalności zmian językowych. „Język Polski”, z. 4, s. 264–271.   Google Scholar

Walczak B. (1995): Przegląd kryteriów poprawności językowej. „Poradnik Językowy”, z. 9–10, s. 1–16.   Google Scholar

Żmigrodzka B. (2016): Nowe zastosowania form czasownikowych 1. i 2. os. lp. rodzaju nijakiego czasu przeszłego we współczesnych tekstach. „Język Polski”, z. 2, s. 51–72.
Crossref   Google Scholar

, dostęp: 10.05.2021.   Google Scholar


Published
2022-03-31

Cited by

Walkiewicz, A. (2022). Linguistic markings of non-binary gender in Polish. Part 1: Introductory remarks and preliminary classification. Prace Językoznawcze, 24(1), 85–100. https://doi.org/10.31648/pj.7599

Aleksandra Walkiewicz 
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu