Jasna triada osobowości oraz inteligencja emocjonalna a poczucie satysfakcji z życia u osób w okresie dorosłości
Anna Jankiewicz
Uniwersytet Gdański, Instytut Psychologiihttps://orcid.org/0009-0007-1191-9927
Justyna Michałek-Kwiecień
Uniwersytet Gdański, Instytut Psychologiihttps://orcid.org/0000-0002-6059-2381
Abstrakt
Cel: Celem badania była analiza związku pomiędzy cechami osobowości wchodzącymi w skład jasnej triady (wiara w ludzi, humanizm, kantyzm) oraz inteligencją emocjonalną, a także sprawdzenie, w jaki sposób te zmienne wiążą się z satysfakcją z życia u osób w okresie dorosłości.
Metoda: Badanie przeprowadzono w grupie 162 osób w wieku od 18. do 85. roku życia. Zastosowano Skalę jasnej triady w polskiej adaptacji Gerymskiego i Kroka (2019), Kwestionariusz INTE autorstwa Schutte i współpracowników (1998) w polskiej adaptacji Ciechanowicz, Jaworowskiej i Matczak (2000) oraz Kwestionariusz SWLS (Satisfaction With Life Scale) autorstwa Dienera, Emmonsa, Larsona i Griffin (1985) w polskiej adaptacji Juczyńskiego (2001).
Wyniki: Wyniki wskazują na istotne statystycznie dodatnie związki pomiędzy cechami jasnej triady, inteligencji emocjonalnej i satysfakcji z życia. Jedyną cechą, która nie wiąże się z satysfakcją z życia, jest kantyzm. Wykazano również pozytywną korelację pomiędzy inteligencją emocjonalną a wszystkimi cechami jasnej triady. Płeć różnicowała badaną grupę pod względem inteligencji emocjonalnej oraz cech jasnej triady – kobiety osiągały wyższy wskaźnik inteligencji emocjonalnej, a także wyższy poziom humanizmu i ogólny wynik cech jasnej triady. Uzyskano pozytywny związek pomiędzy wiekiem osób badanych a ogólnym wskaźnikiem cech jasnej triady. Badanie wykazało również, że inteligencja emocjonalna oraz cechy jasnej triady wyjaśniają 23% wariancji satysfakcji z życia.
Wnioski: Badanie dostarczyło istotnych wniosków dotyczących stosunkowo nowego i wciąż rozwijającego się konstruktu jasnej triady osobowości. Uzupełniło dotychczasową pulę badań o związek z inteligencją emocjonalną. Inteligencja emocjonalna i jasna triada w przeciwieństwie do cech ciemnej triady wiążą się z wyższą satysfakcją z życia.
Słowa kluczowe:
jasna triada, ciemna triada, inteligencja emocjonalna, satysfakcja z życia, dorosłośćBibliografia
Aguinis, H., Gottfredson, R. K., Joo, H. (2013). Best-practice recommendations for defining, identifying, and handling outliers. Organizational Research Methods, 16(2), 270–301. https://doi.org/10.1177/1094428112470848
Crossref
Google Scholar
Ain, N. U., Munir, M., Suneel, I. (2021). Role of emotional intelligence and grit in life satisfaction. Heliyon, 7(4), artykuł e06829. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2021.e06829
Crossref
Google Scholar
Austin, E. J., Saklofske, D. H., Smith, M., Tohver, G. (2014). Associations of the managing the emotions of others (MEOS) scale with personality, the Dark Triad and trait EI. Personality and Individual Differences, 65, 8–13. https://doi.org/10.1016/j.paid.2014.01.060
Crossref
Google Scholar
Bar-On, R. (2006). The Bar-On model of emotional-social intelligence (ESI). Psicothema, 18(Suppl), 13–25. Google Scholar
Brackett, M. A., Mayer, J. D. (2003). Convergent, discriminant, and incremental validity of competing measures of emotional intelligence. Personality and Social Psychology, 29(9), 1147–1158. https://doi.org/10.1177/0146167203254596
Crossref
Google Scholar
Day, A. L., Carroll, S. A. (2004). Using an ability-based measure of emotional intelligence to predict individual performance, group performance, and group citizenship behaviours. Personality and Individual Differences, 36(6), 1443–1458. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(03)00240-X
Crossref
Google Scholar
Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., Griffin, S. (1985). The Satisfaction With Life Scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71–75. https://doi.org/10.1207/s15327752jpa4901_13
Crossref
Google Scholar
Diener, E., Oishi, S., Lucas, R. E. (2009). Subjective well-being: The science of happiness and life satisfaction. W: S. J. Lopez i C. R. Snyder (red.), Oxford handbook of positive psychology (s. 187–194). Oxford University Press.
Crossref
Google Scholar
Extremera, N., Rey, L. (2016). Ability emotional intelligence and life satisfaction: Positive and negative affect as mediators. Personality and Individual Differences, 102, 98–101. https://doi.org/10.1016/j.paid.2016.06.051
Crossref
Google Scholar
Faul, F., Erdfelder, E., Buchner, A., Lang, A.-G. (2009). Statistical power analyses using G*Power 3.1: Tests for correlation and regression analyses. Behavior Research Methods, 41(4), 1149–1160. https://doi.org/10.3758/BRM.41.4.1149
Crossref
Google Scholar
Fayyaz, A., Khan, F., Ijaz, R., Kanwal, M., Rashid, S., Tariq, A. (2017, November 29–30). Relationship Between Emotional Intelligence and Life Satisfaction Among Adolescents and Young Adults [Paper presentation]. Conference: 3rd Multi Disciplinary Student Research. https://www.researchgate.net/publication/349427338_Relationship_between_Emotional_Intelligence_and_Life_Satisfaction_among_Adolescents_and_Young_Adults Google Scholar
Gerymski, R., Krok, D. (2019). Psychometric properties and validation of the Polish adaptation of the Light Triad Scale. Current Issues in Personality Psychology, 7(4), 341–354. https://doi.org/10.5114/cipp.2019.92960
Crossref
Google Scholar
Goleman, D. (1997). Inteligencja emocjonalna. Media Rodzina. Google Scholar
Gourand, A. B., Azemoudeh, M., Esmaielpour, K., Hosseini Nasab, S. D. (2023). The Relationship Between Dark and Light Dimensions of Personality with Life Satisfaction Mediated by Value Orientations. Positive Psychology Research, 8(4), 95–112. https://doi.org/10.22108/ppls.2022.131546.2227 Google Scholar
Gül, N. (2020). The Relationship Between Emotional Intelligence, Life Satisfaction, and Stress Management. Khazar Journal of Humanities and Social Sciences, 23(3), 5–22. https://doi.org/10.5782/2223-2621.2020.23.3.5
Crossref
Google Scholar
Hartung, J., Spormann, S. S., Moshagen, M., Wilhelm, O. (2021). Structural differences in life satisfaction in a U.S. adult sample across age. Journal of Personality, 89, 1232–1251. https://doi.org/10.1111/jopy.12654
Crossref
Google Scholar
Jain, D. R. (2015). Emotional Intelligence & its relationship with Life Satisfaction. Journal of Management, 8(1), 61–63. https://doi.org/10.13140/RG.2.1.3693.6802 Google Scholar
Jaworowska, A., Matczak, A. (2001). Podręcznik inteligencji emocjonalnej INTE. Pracownia Testów Psychologicznych PTP. Google Scholar
Johnson, L. K. D. (2018). The Light Triad Scale: Developing and Validating a Preliminary Measure of Prosocial Orientation. Electronic Thesis and Dissertation Repository. 5515. https://ir.lib.uwo.ca/etd/5515 Google Scholar
Juczyński, Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Skala Satysfakcji z Życia. Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Google Scholar
Kaufman, S. B., Yaden, D. B., Hyde, E., Tsukayama, E. (2019). The Light vs. Dark Triad of Personality: Contrasting Two Very Different Profiles of Human Nature. Frontiers in Psychology, 10, artykuł 467. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.00467
Crossref
Google Scholar
Láng, A., Birkás, B. (2014). Machiavellianism and perceived family functioning in adolescence. Personality and Individual Differences, 63, 69–74. https://psycnet.apa.org/doi/10.1016/j.paid.2014.01.065
Crossref
Google Scholar
Lukić, P., Živanović, M. (2021). Shedding light on the Light Triad: Further evidence on structural, construct, and predictive validity of the Light Triad. Personality and Individual Differences, 178, artykuł 110876. https://doi.org/10.1016/j.paid.2021.110876
Crossref
Google Scholar
Mayer, J. D., Salovey, P., Caruso, D. R. (2004). Emotional Intelligence: Theory, Findings, and Implications. Psychological Inquiry, 15(3), 197–215. https://doi.org/10.1207/s15327965pli1503_02
Crossref
Google Scholar
Mewara, A. (2024). Effect of light triad, meaning in life on level of life satisfaction among health care workers: A comparative study. International Journal of Research and Analytical Reviews, 11(1), 73–122. https://ijrar.org/papers/IJRARTH00156.pdf Google Scholar
Mónico, L., Santos, P. I., Carvalho, C., Parreira, J. I., Santos-Costa, P. J., Parreira, P. (2019). Emotional Intelligence and Life Satisfaction in Adulthood. W: J. García-Alonso i C. Fonseca (red.), Gerontechnology. IWoG 2018. Communications in Computer and Information Science, Vol. 1016 (s. 201–215). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-030-16028-9_18
Crossref
Google Scholar
Moroń, M. (2018). Perceived emotional intelligence and life satisfaction: The mediating role of the positivity ratio. Current Issues in Personality Psychology, 6(3), 212–223. https://doi.org/10.5114/cipp.2018.75650
Crossref
Google Scholar
Moshagen, M., Hilbig, B. E., Zettler, I. (2018). The dark core of personality. Psychological Review, 125(5), 656–688. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/rev0000111
Crossref
Google Scholar
Neumann, C. S., Kaufman, S. B., Brinke, L., Yaden, D. B., Hyde, E., Tsykayama, E. (2020). Light and dark trait subtypes of human personality – A multi-study person-centered approach. Personality and Individual Differences, 164, artykuł 110121 https://doi.org/10.1016/j.paid.2020.110121
Crossref
Google Scholar
Özyer, K., Azizoğlu, Ö., Fahreeva, G. (2011). A Study About Relationship Between Emotional Intelligence and Life Satisfaction. Akademik Bakis Dergisi, 25. Google Scholar
Pechorro, P., Baptista, M. M., Bonfá-Araujo, B., Nunes, C., DeLisi, M. (2024). Screening for Light Personalities in Portugal: A Cross-Cultural Validation of the Light Triad Scale With an At-risk-of-delinquency Sample. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology. Online First. https://doi.org/10.1177/0306624x241228234
Crossref
Google Scholar
Peterson, R. D., Palmer, C. L. (2021). The Dark is Rising: Contrasting the Dark Triad and Light Triad on Measures of Political Ambition and Participation. Frontiers in Political Science, 3, artykuł 657750. https://doi.org/10.3389/fpos.2021.657750
Crossref
Google Scholar
Petrides, K. V., Vernon, P. A., Aitken Schermer, J., Veselka, L. (2011). Trait Emotional Intelligence and the Dark Triad Traits of Personality. Twin Research and Human Genetics, 14(1), 35–41. https://doi.org/10.1375/twin.14.1.35
Crossref
Google Scholar
Raine, A., Chen, F. R. (2018). Cognitive, affective, and somatic empathy scale (CASES) for children. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 47(1), 24–37. https://doi.org/10.1080/15374416.2017.1295383
Crossref
Google Scholar
Realo, A., Dobewall, H., (2011). Does life satisfaction change with age? A comparison of Estonia, Finland, Latvia, and Sweden. Journal of Research in Personality, 45(3), 297–308. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2011.03.004
Crossref
Google Scholar
Schutte, N. S., Malouff, J. M., Hall, L. E., Haggerty, D. J., Cooper, J. T., Golden, C. J., Dornheim, L. (1998). Development and Validation of a Measure of Emotional Intelligence. Personality and Individual Differences, 25(2), 167–177. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(98)00001-4
Crossref
Google Scholar
Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. (1996). Using multivariate statistics (wyd. 3). Harper Collins. Google Scholar
Żmuda, A., Sękowski, A., Szymczak, I. (2021). Potrzeba poznania a inteligencja emocjonalna u osób z wysokimi osiągnięciami edukacyjnymi. Przegląd Psychologiczny, 64(3), 67–80. https://doi.org/10.31648/pp.7331
Crossref
Google Scholar
Uniwersytet Gdański, Instytut Psychologii
https://orcid.org/0000-0002-6059-2381
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.