Skala Postaw Wobec Seniorów (SPWS). Prezentacja narzędzia

Jacek Łukasiewicz

Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie
https://orcid.org/0000-0002-9181-9403

Wiesław Kowalski

Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie
https://orcid.org/0000-0001-8402-2837


Abstrakt

Cel
Celem badań była ponowna walidacja Skali Postaw Wobec Seniorów (SPWS) opracowanej na podstawie koncepcji postaw społecznych wobec ludzi starszych G. Miłkowskiej.

Metoda
Walidację przeprowadzono na próbie 1025 osób w wieku M = 30,75 (SD = 14,05). Przeprowadzono eksploracyjną analizę czynnikową z rotacją Quatrimax surową, a trafność teoretyczną określono na podstawie analizy macierzy korelacji SPWS ze Skalą Zadowolenia z Życia (SWLS), Skalą Pomiaru Prężności (SPP-25), Skalą Ekspresji Gniewu (SEG), Skalą Poczucia Koherencji (SOC), Kwestionariuszem Postaw Życiowych (KPŹ) oraz Kwestionariusz Impulsywności (IVE).

Wyniki
Wyodrębniono trzy podskale SPWS: Szacunek i Uznanie, Odtrącenie i Niezrozumienie oraz Dystans Społeczny o współczynnikach Alfa Cronbacha mieszczących się w granicach 0,70–0,93. Analizy korelacji z innymi metodami potwierdziły trafność treściową SPWS.

Konkluzje
Własności SPWS sugerują możliwość wykorzystywania tego narzędzia w diagnozie indywidualnej i badaniach naukowych.


Słowa kluczowe:

własności psychometryczne, SPWS, postawy wobec seniorów, ageizm


Antonovsky, A. (1995). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować. Warszawa: Fundacja IPN.   Google Scholar

Block, J. H., Block, J. (1980). The role of ego-control and ego-resiliency in the organization of behavior. W: W.A. Collins (red.) Development of cognition, affect, and social relations: The Minnesota symposia on child psychology, 13, Hillsdale (s. 39–101) NJ: Lawrence Erlbaum,.   Google Scholar

Block, J., Kremen, A. M. (1996). IQ and ego-resiliency: Conceptual and empirical connections and separateness. Journal of Personality and Social Psychology, 70, 349–361.
Crossref   Google Scholar

Dąbska, O., Pawlikowska-Łagód, K., Piasecki, J., Śledziewska, K., Humeniuk, E. (2016). Starość i samotność osób starszych w percepcji ludzi młodych. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 22(2), 140-144.
Crossref   Google Scholar

Dzwonkowska, I., Lachowicz-Tabaczek, K., Łaguna, M. (2008). Samoocena i jej pomiar. Polska adaptacja Skali SES M. Rosenberga. Warszawa: PTP PTP.   Google Scholar

Finogenow, M., Kaflik‐Pieróg, M., Strzelczyk, D. (2016). Postawy wobec starzenia się i osób starszych. Pedagogika Rodziny, 6(3), 43-52.   Google Scholar

Hornowska, E. (2013). Testy Psychologiczne. Teoria i Praktyka. Warszawa: Scholar.   Google Scholar

Iwanciw, E. (2010). Senior według studenta: niedołężny i agresywny. Pobrane z: https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,35590,8521152,senior-wedlug-studenta-niedolezny-i-agresywny.html   Google Scholar

Jagielska, K. (2020). Attitudes of the Elderly Towards Old Age. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 33(1), 165-175. DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2020.33.1.165-175.
Crossref   Google Scholar

Jaworowska, A. (2011). Kwestionariusz impulsywności IVE HJ. Eysenck'a i SBG. Eysenck'a. Polska normalizacja. Warszawa: PTP PTP.   Google Scholar

Juczyński, Z. (2010). Narzędzia Pomiaru w Promocji i Psychologii Zdrowia. Warszawa: PTP PTP.   Google Scholar

Klamut, R. (2010). Kwestionariusz postaw życiowych KPŻ: podręcznik do polskiej adaptacji kwestionariusza Life Attitude Profile - Revised (LAP-R) Gary'ego T. Rekera. Warszawa: PTP PTP.   Google Scholar

Łukasiewicz, J., Kowalski, W., Saran, T., Mazur, A. (2018). Psychometric properties of Scale for Evaluating Attitudes towards Seniors (SEAS). Annals of Agricultural and Environmental Medicine, 26(2), 309–314. DOI: https://doi.org/10.26444/aaem/93107
Crossref   Google Scholar

Miłkowska, G. (2014). Analiza postaw społecznych wobec ludzi starszych na podstawie opinii studentów. Rocznik Polsko-Ukraiński, 25, 177–192.
Crossref   Google Scholar

Nicole-Urbanowicz, J. (2006). Ageizm i dyskryminacja ze względu na wiek. Niebieska Linia, 6. Pobrane z: http://www.pismo.niebieskalinia.pl/index.php?id=482   Google Scholar

Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2001). Skala Ekspresji Gniewu – SEG. W: Z. Juczyński (red.), Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia (s. 214–219). Warszawa: PTP PTP.   Google Scholar

Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2008). Skala pomiaru prężności – SPP-25. Nowiny Psychologiczne, 3, 39–56.   Google Scholar

Olszewski, H. (2013). Senior osoba i obywatel. Gdańsk: Wydawnictwo Ateneum Szkoły Wyższej.   Google Scholar

Pakos, E. (2017). Ludzie starzy w oczach młodzieży – wyniki badań własnych. Folia Oeconomica. Acta Universitas Lodzensis, 3(329), 167-177.
Crossref   Google Scholar

Sajewicz-Radtke, U., Radtke, B. M., Kalka, D. (2015). Kwestionariusz Agresywności Młodzieży - Reaktywność Emocjonalna. Gdańsk : Pracownia Testów Psychologicznych i Pedagogicznych Stowarzyszenia Edukacji Bez Granic.   Google Scholar

TIBCO Software Inc. (2017). Statistica (data analysis software system), version 13.   Google Scholar

Trempała, J., Zając-Lamparska, L. (2007). Postawy wobec osób starszych: różnice międzypokoleniowe. Przegląd Psychologiczny, 50(4), 447-462   Google Scholar

Zając-Lamparska, L. (2008). Postawy utajone wobec osób starszych, przejawiane w trzech grupach wiekowych: wczesnej, średniej i późnej dorosłości. Psychologia Rozwojowa, 13(3), 91–102.   Google Scholar

Zając-Lamparska, L. (2008). Współczesny obraz człowieka starszego wśród młodych dorosłych. Polskie Forum Psychologiczne, 13(2), 124-140.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2021-12-29

Cited By /
Share

Łukasiewicz, J., & Kowalski, W. (2021). Skala Postaw Wobec Seniorów (SPWS). Prezentacja narzędzia. Przegląd Psychologiczny, 64(3), 81–101. https://doi.org/10.31648/pp.7332

Jacek Łukasiewicz 
Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie
https://orcid.org/0000-0002-9181-9403
Wiesław Kowalski 
Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie
https://orcid.org/0000-0001-8402-2837