Skala Postaw Wobec Seniorów (SPWS). Prezentacja narzędzia
Jacek Łukasiewicz
Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lubliniehttps://orcid.org/0000-0002-9181-9403
Wiesław Kowalski
Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lubliniehttps://orcid.org/0000-0001-8402-2837
Abstrakt
Cel
Celem badań była ponowna walidacja Skali Postaw Wobec Seniorów (SPWS) opracowanej na podstawie koncepcji postaw społecznych wobec ludzi starszych G. Miłkowskiej.
Metoda
Walidację przeprowadzono na próbie 1025 osób w wieku M = 30,75 (SD = 14,05). Przeprowadzono eksploracyjną analizę czynnikową z rotacją Quatrimax surową, a trafność teoretyczną określono na podstawie analizy macierzy korelacji SPWS ze Skalą Zadowolenia z Życia (SWLS), Skalą Pomiaru Prężności (SPP-25), Skalą Ekspresji Gniewu (SEG), Skalą Poczucia Koherencji (SOC), Kwestionariuszem Postaw Życiowych (KPŹ) oraz Kwestionariusz Impulsywności (IVE).
Wyniki
Wyodrębniono trzy podskale SPWS: Szacunek i Uznanie, Odtrącenie i Niezrozumienie oraz Dystans Społeczny o współczynnikach Alfa Cronbacha mieszczących się w granicach 0,70–0,93. Analizy korelacji z innymi metodami potwierdziły trafność treściową SPWS.
Konkluzje
Własności SPWS sugerują możliwość wykorzystywania tego narzędzia w diagnozie indywidualnej i badaniach naukowych.
Słowa kluczowe:
własności psychometryczne, SPWS, postawy wobec seniorów, ageizmBibliografia
Antonovsky, A. (1995). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować. Warszawa: Fundacja IPN. Google Scholar
Block, J. H., Block, J. (1980). The role of ego-control and ego-resiliency in the organization of behavior. W: W.A. Collins (red.) Development of cognition, affect, and social relations: The Minnesota symposia on child psychology, 13, Hillsdale (s. 39–101) NJ: Lawrence Erlbaum,. Google Scholar
Block, J., Kremen, A. M. (1996). IQ and ego-resiliency: Conceptual and empirical connections and separateness. Journal of Personality and Social Psychology, 70, 349–361. Google Scholar
Dąbska, O., Pawlikowska-Łagód, K., Piasecki, J., Śledziewska, K., Humeniuk, E. (2016). Starość i samotność osób starszych w percepcji ludzi młodych. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 22(2), 140-144. Google Scholar
Dzwonkowska, I., Lachowicz-Tabaczek, K., Łaguna, M. (2008). Samoocena i jej pomiar. Polska adaptacja Skali SES M. Rosenberga. Warszawa: PTP PTP. Google Scholar
Finogenow, M., Kaflik‐Pieróg, M., Strzelczyk, D. (2016). Postawy wobec starzenia się i osób starszych. Pedagogika Rodziny, 6(3), 43-52. Google Scholar
Hornowska, E. (2013). Testy Psychologiczne. Teoria i Praktyka. Warszawa: Scholar. Google Scholar
Iwanciw, E. (2010). Senior według studenta: niedołężny i agresywny. Pobrane z: https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,35590,8521152,senior-wedlug-studenta-niedolezny-i-agresywny.html Google Scholar
Jagielska, K. (2020). Attitudes of the Elderly Towards Old Age. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 33(1), 165-175. DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2020.33.1.165-175. Google Scholar
Jaworowska, A. (2011). Kwestionariusz impulsywności IVE HJ. Eysenck'a i SBG. Eysenck'a. Polska normalizacja. Warszawa: PTP PTP. Google Scholar
Juczyński, Z. (2010). Narzędzia Pomiaru w Promocji i Psychologii Zdrowia. Warszawa: PTP PTP. Google Scholar
Klamut, R. (2010). Kwestionariusz postaw życiowych KPŻ: podręcznik do polskiej adaptacji kwestionariusza Life Attitude Profile - Revised (LAP-R) Gary'ego T. Rekera. Warszawa: PTP PTP. Google Scholar
Łukasiewicz, J., Kowalski, W., Saran, T., Mazur, A. (2018). Psychometric properties of Scale for Evaluating Attitudes towards Seniors (SEAS). Annals of Agricultural and Environmental Medicine, 26(2), 309–314. DOI: https://doi.org/10.26444/aaem/93107 Google Scholar
Miłkowska, G. (2014). Analiza postaw społecznych wobec ludzi starszych na podstawie opinii studentów. Rocznik Polsko-Ukraiński, 25, 177–192. Google Scholar
Nicole-Urbanowicz, J. (2006). Ageizm i dyskryminacja ze względu na wiek. Niebieska Linia, 6. Pobrane z: http://www.pismo.niebieskalinia.pl/index.php?id=482 Google Scholar
Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2001). Skala Ekspresji Gniewu – SEG. W: Z. Juczyński (red.), Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia (s. 214–219). Warszawa: PTP PTP. Google Scholar
Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2008). Skala pomiaru prężności – SPP-25. Nowiny Psychologiczne, 3, 39–56. Google Scholar
Olszewski, H. (2013). Senior osoba i obywatel. Gdańsk: Wydawnictwo Ateneum Szkoły Wyższej. Google Scholar
Pakos, E. (2017). Ludzie starzy w oczach młodzieży – wyniki badań własnych. Folia Oeconomica. Acta Universitas Lodzensis, 3(329), 167-177. Google Scholar
Sajewicz-Radtke, U., Radtke, B. M., Kalka, D. (2015). Kwestionariusz Agresywności Młodzieży - Reaktywność Emocjonalna. Gdańsk : Pracownia Testów Psychologicznych i Pedagogicznych Stowarzyszenia Edukacji Bez Granic. Google Scholar
TIBCO Software Inc. (2017). Statistica (data analysis software system), version 13. Google Scholar
Trempała, J., Zając-Lamparska, L. (2007). Postawy wobec osób starszych: różnice międzypokoleniowe. Przegląd Psychologiczny, 50(4), 447-462 Google Scholar
Zając-Lamparska, L. (2008). Postawy utajone wobec osób starszych, przejawiane w trzech grupach wiekowych: wczesnej, średniej i późnej dorosłości. Psychologia Rozwojowa, 13(3), 91–102. Google Scholar
Zając-Lamparska, L. (2008). Współczesny obraz człowieka starszego wśród młodych dorosłych. Polskie Forum Psychologiczne, 13(2), 124-140. Google Scholar
Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie
https://orcid.org/0000-0002-9181-9403
Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie
https://orcid.org/0000-0001-8402-2837
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
