Próby w badaniach psychologicznych – wnioski i rekomendacje płynące z przeglądu literatury
Joanna Świderska
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Instytut Psychologiihttps://orcid.org/0000-0001-7439-2973
Magdalena Puchalska
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Instytut Psychologiihttps://orcid.org/0000-0001-6116-4656
Maciej Grzegorczyk
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytutu Psychologiihttps://orcid.org/0009-0004-6325-7767
Zuzanna Szałek
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytutu Psychologiihttps://orcid.org/0009-0008-0699-1374
Natalia Nadolna
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytutu Psychologiihttps://orcid.org/0009-0009-1047-4377
Martyna Andryszkiewicz
Uniwersytet Łódzki, Instytutu Psychologiihttps://orcid.org/0009-0008-7433-6013
Maria Jastrzębska
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytutu Psychologiihttps://orcid.org/0009-0005-6479-7287
Przemysław Szablowski
https://orcid.org/0009-0008-7728-9339
Maja Śmigrodzka
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Instytut Psychologiihttps://orcid.org/0009-0005-9517-5253
Abstrakt
Cel: Celem przeglądu była identyfikacja elementów występujących w opisach procedury badania i próby oraz sformułowanie na tej bazie rekomendacji dla autorów.
Metoda: Badanie przeprowadzono zgodnie ze standardem PRISMA. Łącznie przeanalizowano 305 artykułów polskich badaczy z czterech czasopism, z czego 230 zostało poddanych krytycznej ocenie. Ostateczne analizy dotyczyły 295 opisów badań.
Wyniki: Analizy wykazały, że najczęściej badacze raportują: procedurę badania, zastosowaną metodę doboru i wielkość próby, formę badania, a z cech socjodemograficznych: płeć i wiek.
Konkluzje: Wnioski z analiz i doświadczenia z przeglądu pozwoliły sformułować rekomendacje w zakresie wyczerpującego metodologicznie opisu procedury i próby.
Słowa kluczowe:
dobór próby, opis procedury, jakość danych, generalizacja, przegląd literaturyBibliografia
Adam, A. M. (2020). Sample Size Determination in Survey Research. Journal of Scientific Research and Reports, 26(5), 90–97. https://doi.org/10.9734/jsrr/2020/v26i530263 Google Scholar
Babbie, E. (2021). Badania społeczne w praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN. Google Scholar
Baker, R., Brick, J. M., Bates, N. A., Battaglia, M., Couper, M. P., Dever, J. A., Gile, K. J., Tourangeau, R. (2013). Summary Report of the AAPOR Task Force on Non-probability Sampling. Journal of Survey Statistics and Methodology, 1(2), 90–143. https://doi.org/10.1093/jssam/smt008 Google Scholar
Bayat, D., Mohamadpour, H., Fang, H., Xu, P., Krueger, F. (2023). The Impact of Order Effects on the Framing of Trust and Reciprocity Behaviors. Games, 14(2), artykuł 21. https://doi.org/10.3390/g14020021 Google Scholar
Bethlehem, J. (2010). Selection bias in web surveys. International Statistical Review, 78(2), 161–188. https://doi.org/10.1111/j.1751-5823.2010.00112.x Google Scholar
Brase, G. L. (2009). How different types of participant payments alter task performance. Judgment and Decision Making, 4(5), 419–428. https://doi.org/10.1017/S1930297500001248 Google Scholar
Brzeziński, J. (2019). Metodologia badań psychologicznych. Wydanie nowe. Wydawnictwo Naukowe PWN. Google Scholar
Cheung, K. L., ten Klooster, P. M., Smit, C., de Vries, H., Pieterse, M. E. (2017). The impact of non-response bias due to sampling in public health studies: A comparison of voluntary versus mandatory recruitment in a Dutch national survey on adolescent health. BMC Public Health, 17, artykuł 276. https://doi.org/10.1186/s12889-017-4189-8 Google Scholar
Faul, F., Erdfelder, E., Lang, A.-G., Buchner, A. (2007). G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral and biomedical sciences. Behavior Research Methods, 39(2), 175–191. https://doi.org/10.3758/BF03193146 Google Scholar
Henrich, J., Heine, S. J., Norenzayan, A. (2010). The weirdest people in the world? Behavioral and Brain Sciences, 33(2–3), 61–83. https://doi.org/10.1017/S0140525X0999152X Google Scholar
Kaźmierczak, I., Zajenkowska, A., Rogoza, R., Jonason, P. K., Ścigała, D. (2023). Self-selection biases in psychological studies: Personality and affective disorders are prevalent among participants. PLOS ONE, 18(3), artykuł e0281046. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0281046 Google Scholar
Komunikat Ministra Edukacji i Nauki z dnia 17 lipca 2023 r. w sprawie wykazu czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych (2023) (Polska). https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/komunikat-ministra-edukacji-i-nauki-z-dnia-17-lipca-2023-r-w-sprawie-wykazu-czasopism-naukowych-i-recenzowanych-materialow-z-konferencji-miedzynarodowych Google Scholar
Lakens, D. (2022). Sample size justification. Collabra: Psychology, 8(1), artykuł 33267. https://doi.org/10.1525/collabra.33267 Google Scholar
Lusinchi, D. (2018). ‘The Great Fiasco’ of the 1948 presidential election polls: status recognition and norms conflict in social science. Annals of Science, 75(2), 120–144. https://doi.org/10.1080/00033790.2018.1466194 Google Scholar
Maslow, A. H., Sakoda, J. M. (1952). Volunteer-error in the Kinsey study. The Journal of Abnormal and Social Psychology, 47(2), 259–262. https://doi.org/10.1037/h0054411 Google Scholar
Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J., Altman, D. G. (2009). Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: The PRISMA statement. PLOS Medicine, 6(7), artykuł e1000097. https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1000097 Google Scholar
Nikel, Ł. (2021). Polska adaptacja Skali do badania motywacji uczniów w szkole podstawowej. Polskie Forum Psychologiczne, 26(1), 97–112. https://doi.org/10.34767/PFP.2021.01.06 Google Scholar
Salganik, M. J., Heckathorn, D. D. (2004). Sampling and Estimation in Hidden Populations Using Respondent-Driven Sampling. Sociological Methodology, 34(1), 193–240. https://doi.org/10.1111/j.0081-1750.2004.00152.x Google Scholar
Sapra, R. L. (2022). How to Calculate an Adequate Sample Size? W: S. Nundy, A. Kakar i Z. A. Bhutta (red.), How to Practice Academic Medicine and Publish from Developing Countries? A Practical Guide (s. 81–93). Springer Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-16-5248-6 Google Scholar
Sarstedt, M., Bengart, P., Shaltoni, A. M., Lehmann, S. (2018). The use of sampling methods in advertising research: a gap between theory and practice. International Journal of Advertising, 37(4), 650–663. https://doi.org/10.1080/02650487.2017.1348329 Google Scholar
Singh, A. S., Masuku, M. B. (2014). Sampling techniques and determination of sample size in applied statistics research: An overview. International Journal of Economics, Commerce and Management, 2(11), 1–22. Google Scholar
Shaughnessy, J. J., Zechmeister, E. B., Zechmeister, J. S. (2002). Metody badawcze w psychologii. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Google Scholar
Squire, P. (1988). Why the 1936 Literary Digest Poll Failed. The Public Opinion Quarterly, 52(1), 125–133. http://www.jstor.org/stable/2749114 Google Scholar
Thompson, V. A., Campbell, J. I. D. (2004). A power struggle: Between- vs. within-subjects designs in deductive reasoning research. Psychologia: An International Journal of Psychology in the Orient, 47(4), 277–296. https://doi.org/10.2117/psysoc.2004.277 Google Scholar
Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych Dz.U. 2009 nr 201, poz. 1540 (2019) (Polska). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20092011540 Google Scholar
Wojciszke, B. (2004). Systematycznie modyfikowane autoreplikacje: logika programu badań empirycznych w psychologii. W: J. M. Brzeziński (red.), Metodologia badań psychologicznych. Wybór tekstów (s. 44–68). Wydawnictwo Zysk i Ska. Google Scholar
Zimbardo, P. G., Gerrig, R. J. (2012). Psychologia i życie. Wydawnictwo Naukowe PWN. Google Scholar
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Instytut Psychologii
https://orcid.org/0000-0001-7439-2973
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Instytut Psychologii
https://orcid.org/0000-0001-6116-4656
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytutu Psychologii
https://orcid.org/0009-0004-6325-7767
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytutu Psychologii
https://orcid.org/0009-0008-0699-1374
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytutu Psychologii
https://orcid.org/0009-0009-1047-4377
Uniwersytet Łódzki, Instytutu Psychologii
https://orcid.org/0009-0008-7433-6013
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytutu Psychologii
https://orcid.org/0009-0005-6479-7287
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Instytut Psychologii
https://orcid.org/0009-0005-9517-5253
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
