Détente między Zachodem a Wschodem. Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie z perspektywy Polski

Détente between the West and the East. The Conference on Security and Cooperation in Europe from the Polish perspective

Arkadiusz Żukowski

University of Warmia and Mazury in Olsztyn

Marcin Chełminiak

University of Warmia and Mazury in Olsztyn


Abstrakt

The purpose of this article is to analyse the policy of détente between the West and the East at the Conference on Security and Cooperation in Europe (CSCE) from Poland’s perspective. The article begins with a synthetic theoretical and historical introduction concerning the formation of a new international order, particularly in Europe. The state of research on the CSCE in Poland is also outlined in a synthetic way. Then the analysis of Poland's role in the CSCE forum is presented in the context of the multifaceted negotiation processes in a chronological and problematic arrangement from the perspective of the theory of international roles. Endo-, and especially exogenous, connections concerning Poland’s functioning in the Eastern Bloc, including the hegemonic position of the USSR in it, were taken into account. Particular focus is placed on the implications of the CSCE Final Act for Poland. The article is based on Polish and English-language sources.


Słowa kluczowe:

détente, Polish Foreign Policy, Role theory and international relations


BACKMANN, C. W. (1970), Role Theory ad International Relations: A Commentary and Extension. In: Interna-tional Studies Quarterly. 14 (3), 310-319.
Crossref   Google Scholar

BAILIN WISH, N. (1980), Foreign Policy Makers and National Role Conceptions. In: International Studies Quar-terly. 4 (24), 532-554.
Crossref   Google Scholar

BIELECKA, M. M. (2003), Role międzynarodowe Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie [promo-tor Ryszard Zięba], Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, War-szawa.   Google Scholar

BREUNING, M. (2019), Role Theory in Politics and International Relations. In: Mintz, A. Terris, L. (eds.), The Oxford Handbook of Behavioral Political Science. Oxford, 584-599.
Crossref   Google Scholar

BRYŁA, J. (2002), Strefy wpływów w stosunkach międzynarodowych. Aspekty teoretyczne i praktyczne na przykładzie supermocarstw. Poznań.   Google Scholar

CZAPUTOWICZ, J. (2010), Polska droga do NATO i Unii Europejskiej. W: Persak, K. Machcewicz, P. (red.), Polski wiek XX, tom IV. Warszawa, 363-390.   Google Scholar

CZIOMER, E. (2008), Polityka odprężenia Wschód-Zachód w latach 70. i 80. W: Cziomer, E. (red.), Międzynaro-dowe stosunki polityczne. Kraków, 173-201.   Google Scholar

DOBROSIELSKI, M. (1978), Belgrad 77. Warszawa.   Google Scholar

FLORCZAK, A. (2009), Działalność Polski w KBWE/OBWE. W: Łoś-Nowak, T. (red.), Organizacje w stosunkach międzynarodowych. Istota – mechanizmy działania – zasięg. Wrocław, 14-146.   Google Scholar

HARNISCH, S. FRANK, C. MAULL, H.W. (2011) Role Theory in International Relations. Routledge.
Crossref   Google Scholar

HOLSTI, K. J. (1970), National Role Conceptions in the Study of Foreign Policy. In: International Studies Quar-terly. 14 (3), 233-239.
Crossref   Google Scholar

HOLSTI, K. J. (1974), International Politics. A Framework for Analysis. London.   Google Scholar

JACH, A. (2017), Akt końcowy KBWE i jego wpływ na instytucjonalizację ruchu praw człowieka w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w perspektywie porównawczej 1975–1991 (wybrane aspekty). W: Nowa Polityka Wschodnia. 2, 157-175.
Crossref   Google Scholar

JARZĄBEK, W. (2008), Polska wobec KBWE. Plany i rzeczywistość 1964-1975. Warszawa.   Google Scholar

JARZĄBEK, W. (2008), PRL w strukturach politycznych Układu Warszawskiego w latach 1955-1980. Warszawa.   Google Scholar

JARZĄBEK, W. (2011), Polska Rzeczpospolita Ludowa wobec polityki wschodniej Republiki Federalnej Niemiec w latach 1966-1976. Wymiar dwustronny i międzynarodowy. Warszawa.   Google Scholar

JONSSON, C. WESTERLUND, U. (1982), Role Theory in Foreign Policy Analysis. In: Jönsson C. (ed.), Cognitive Dynamics and International Politics, New York, 122-157.   Google Scholar

KACZMAREK, W. (2003), Geneza i ewolucja udziału Wojsk Lądowych w operacjach wsparcia pokoju. Warsza-wa.   Google Scholar

KUKUŁKA, J. (1996), Ewolucja ładu międzynarodowego w półwieczu 1945-1995. W: Czubiński, A. (red.), II wojna światowa i jej następstwa. Poznań, 451-486.   Google Scholar

KUKUŁKA, J. (1997), Historia współczesnych stosunków międzynarodowych 1945-1989. Warszawa.   Google Scholar

KUPIECKI, R. SZCZEPANIK, K. (1995), Polityka zagraniczna Polski 1918-1994. Warszawa.   Google Scholar

ŁOŚ-NOWAK, T. (1999), Polityka zagraniczna RP w fazie tranzycji ustrojowej. W: Żukowski, A. (red.), Polska polityka zagraniczna w procesie przemian po 1989 roku. Olsztyn, 43-68.   Google Scholar

ŁOŚ-NOWAK, T. (2001), Polska cele, aspiracje, kierunki. W: Polityka zagraniczna. Aktorzy – potencjały – strate-gie. Warszawa, 261-267.   Google Scholar

MALENDOWSKI, W. (1998), Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. W: Malendowski, W. Moj-siewicz, Cz. (red.), Stosunki międzynarodowe. Wrocław, 421-431.   Google Scholar

MARCINKOWSKI, C. ( 2001), Rola i znaczenie Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie w kształto-waniu systemu bezpieczeństwa, [promotor Marian Kopczewski], Wydział Strategiczno-Obronny, Aka-demia Obrony Narodowej, Rembertów.   Google Scholar

NOWAK, J. M. (1995), OBWE - między oczekiwaniami a rzeczywistością (w XX-lecie istnienia). W: Sprawy Mię-dzynarodowe. 2, 127-162.   Google Scholar

PIETRAŚ, Z. J. (1989), Pojęcie i klasyfikacja ról międzynarodowych. Lublin.   Google Scholar

RISSE-KAPPEN, T. (1996), Exploring the Nature of the Beast: International Relations Theory and Comparative Policy Analysis Meet the European Union. In: Journal of Common Market Studies. 34, 53-80.
Crossref   Google Scholar

ROTFELD, A. D. (1984), Polityczna rzeczywistość Europy a uchwały Spotkania Madryckiego: zasady bezpie-czeństwa i kontynuacja KBWE. W: Sprawy Międzynarodowe. 1, 17-38.   Google Scholar

ROTFELD, A. D. (1990), Europejski system bezpieczeństwa in statu nascendi, Warszawa.   Google Scholar

ROTFELD, A. D. (2005), Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie: geneza, teraźniejszość, przy-szłość. W: Stosunki Międzynarodowe. 3-4, 9-30.   Google Scholar

SKRZYPEK, A. (2010), Dyplomatyczne dzieje PRL w latach 1956-1989. Pułtusk-Warszawa.   Google Scholar

SMOLAREK, M. (2016), Udział Wojska Polskiego w operacjach pokojowych na Bałkanach. W: Kozerawski, D. (red.), Międzynarodowe operacje pokojowe i stabilizacyjne w polskiej polityce bezpieczeństwa w XX i XXI wieku. Warszawa 2016, 116-136.   Google Scholar

ŚWITALSKI, P. (1993), Rola KBWE w rozwiązywaniu konfliktów. W: Sprawy Międzynarodowe. 4, 27-50.   Google Scholar

THIES, C. (2009), Role Theory and Foreign Policy. 35-36. https://www.researchgate.net/publication/228985348_Role_Theory_and_Foreign_Policy [20.02.2021]   Google Scholar

WEREMIUK, S. (2001), Specyfika stosunków polsko-radzieckich w latach 1944-1991. W: Przegląd Bezpieczeń-stwa Wewnętrznego. Nr 14, 43-57.   Google Scholar

Wielka karta pokoju... (1975), Wielka karta pokoju: materiały Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Warszawa.   Google Scholar

Wytyczne... (br.), Wytyczne w sprawie prezentacji problematyki KBWE w prasie, radio i telewizji, AAN, GUKP-PiW, sygn. 2275, k. 16 i n.   Google Scholar

ZAJĄC, J. (2015), Teoria ról międzynarodowych. W: Zięba, R., Bieleń, S., Zając, J. (red.), Teorie i podejścia ba-dawcze w nauce o stosunkach międzynarodowych. Warszawa, 127-152.   Google Scholar

ZAJĄC, J. (2013), Role międzynarodowe państwa średniego – aspekty teoretyczne. W: Krakowskie Studia Mię-dzynarodowe. 4, 15-27.   Google Scholar

ZIĘBA, R. (1997), Kształtowanie ogólnoeuropejskiego systemu bezpieczeństwa. W: Bobrow, D.B. Haliżak, E. Zięba, R. (red.), Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe. Warszawa, 452-459.   Google Scholar

ZIĘBA, R. (1998), Funkcjonowanie paneuropejskiego mechanizmu bezpieczeństwa KBWE/OBWE. W: Studia Europejskie. 3, 85-104.   Google Scholar

ZIĘBA, R. (1998), Polska w OBWE. W: Parzymies, S., Popiuk-Rysińska, I. (red.), Polska w organizacjach mię-dzynarodowych. Warszawa, 179-202.   Google Scholar

ZIĘBA, R. (2013), Polityka zagraniczna Polski w strefie euroatlantyckiej. Warszawa.
Crossref   Google Scholar

ZIĘBA, R. (2015), Bezpieczeństwo europejskie czterdzieści lat po podpisaniu Aktu Końcowego KBWE. W: Rocznik Integracji Europejskiej. 9, 109-122
Crossref   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
31.12.2021

Cited By /
Share

Żukowski, A., & Chełminiak, M. (2021). Détente między Zachodem a Wschodem. Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie z perspektywy Polski: Détente between the West and the East. The Conference on Security and Cooperation in Europe from the Polish perspective. Przegląd Wschodnioeuropejski, 12(2), 237–250. https://doi.org/10.31648/pw.6878

Arkadiusz Żukowski 
University of Warmia and Mazury in Olsztyn
Marcin Chełminiak 
University of Warmia and Mazury in Olsztyn