Oral history w Rosji i Polsce – próba porównania
Oral history in Russia and Poland – comparison attempt
Izabela Lewandowska
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztyniehttps://orcid.org/0000-0003-0853-7913
Gracjan Giżejewski
https://orcid.org/0000-0003-3542-6071
Abstract
The aim of this article is to note the similarities and differences in the oral history of Russia and Poland. It is based on academic literature and the public presence of oral history in both countries, and analyzes the development of research on oral history as well as shows the presence of this method in academic studies. It also presents the non-governmental activities of social organizations. The comparative studies arrive at the conclusion that oral history centers in Russia are developing vigorously on the institutional (academic) level, whereas in Poland more on the council and civic levels. It is important to establish a collaboration between researchers from both countries in order to improve the method and run common projects on that matter.
Keywords:
oral history archives of oral history public history Russia PolandReferences
Baeva, L. (2017), Values of Mediasphere and E-Culture. W: Przegląd Wschodnioeuropejski. XVIII/1, 173–184.
Clapperton, J. (2007), The siege of Leningrad as sacred narrative: conversations with survivors. W: The Journal of Oral History Society. 35/1, 49–60.
Convery, D. (2014), Gulag voices: oral histories of Soviet incarceration and exile. W: The Journal of Oral History Society. 42/2, 107–108.
Danchenko, E. L. (2012), Batraki ponevole. Prinuditel’nyy trud „vostochnykh rabochikh” v sel’skom khozyaystve natsistskoy Germanii (1941–1945 gg.). Voronezh. [Данченко, Е. Л. (2012), Батраки поневоле. Принудительный труд „восточных рабочих” в сельском хозяйстве нацистской Германии (1941–1945 гг.). Воронеж.]
Filipkowski, P. (2002), Ocaleni z Mauthausen. W: Karta. 34–35, 133–135.
Filipkowski, P. (2010), Historia mówiona i wojna: doświadczenie obozu koncentracyjnego w perspektywie narracji biograficznych. Wrocław.
Karczowa, H. (1989), Taśmoteka Archiwum Dokumentacji Mechanicznej w Warszawie. Dokumentacja dźwiękowa dotycząca lat 1901–1972. Przewodnik. Warszawa/Łódź.
Kersten, K. (1968), Relacje jako typ źródła historycznego W: Pamiętnik X Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Lublinie, 17–21 września 1968 r. Referaty plenarne. Sekcje VII–XI. Warszawa, 316–329.
Klich-Kluczewska, B. (2005), Przez dziurkę od klucza. Życie prywatne w Krakowie 1945–1989. Kraków.
Kostiaszow, J. W. (red.) (2000), Przesiedleńcy opowiadają. Pierwsze lata Obwodu Kaliningradzkiego we wspomnieniach i dokumentach. Olsztyn.
Kudela-Świątek, W. (2013), Odpamiętane. O historii mówionej na przykładzie narracji kazachstańskich Polaków o represjach na tle narodowościowym i religijnym. Kraków.
Kuhlmann, A. (2003), Zwischenbericht über den Aufenthalt an der Staatlichen Universität der Russischen Humanwissenschaften (RGGU), Moskau, im Rahmen des trilateralen Programmes ,,Transformation and Identities in European Societies” vom 7. Januar bis 25. März 2003. W: http://www.trilat.uni-bremen.de/berichte/ZwischenberichtKuhlmann.pdf [dostęp 25.11.2017].
Kurkowska-Budzan, M. (2009), Antykomunistyczne podziemie zbrojne na Białostocczyźnie. Analiza współczesnej symbolizacji przeszłości. Kraków.
Kuzko-Zwierz, K. (2015), Historia mówiona w muzeach. Przegląd projektów prowadzonych przez polskie placówki muzealne. W: Wrocławski Rocznik Historii Mówionej. V, 91–110.
Łepkowski, T. (1981), Historia ustna i „historia ludowa”. W: Kwartalnik Historyczny. 2, 441–443.
Lewandowska, I. (2009), Historycy wobec metody oral history. Przegląd polskiej literatury naukowej. W: Świgoń, M. (red.), Historia – archiwistyka – informacja naukowa. Prace dedykowane Profesorowi Bohdanowi Ryszewskiemu. Olsztyn, 127–138.
Lewandowska, I. (2010a), Oral history in modern Poland – studies, educational projects, scientific associations. W: Narojczyk, K./Świgoń, M./Wolny, M. (red.), History, Archive Studies Information Science: methodological issues. Olsztyn, 115–124.
Lewandowska, I. (2010b), Polskie Towarzystwo Historii Mówionej (PTHM/POHA). W: Wiadomości Historyczne. II, 36–37.
Lewandowska, I. (2011), Oral history we współczesnej Polsce – badania, projekty, stowarzyszenia. W: Wrocławski Rocznik Historii Mówionej. I, 81–103.
Lewandowska, I. (2015), Konserwatorskie zwierzenia. Rozmowy z Lucjanem Czubielem konserwatorem zabytków w Olsztynie 1956–1993. Wywiad-rzeka. Materiały źródłowe. Olsztyn.
Loskutova, M. (2003), Khrestomatija po ustnoi istorii. Sankt Petersburg.
Madoń-Mitzner, K. (oprac.) (2011), Relacje polskich więźniów obozów nazistowskich systemu Mauthausen-Gusen. Warszawa.
Orlov, I. B. (2014), Ustnaya istoriya. W: Alekseyeva, V. V. i dr. (red.), Teoriya i metodologiya istorii. Volgograd, 335–355. [Орлов, И. Б. (2014), Устная история. W: Алексеева, В. В. и др. (ред.), Теория и методология истории. Волгоград, 335–355.]
Perks, R. (2008), The whisperers: private life in Stalin’s Russia. W: The Journal of Oral History Society. 36/2, 107–108.
Plato, A./Leh, A./Tonfeld Ch. (Hrsg.) (2008), Hitlers Sklaven. Lebensgeschichtliche Analysen zur Zwangsarbeit im internationalen Vergleich. Wien.
Rebrova, I. (2009), Oral History im heutigen Russland. W: BIOS [Zeitschrift für Biographiforschung, Oral History und Lebensverlaufsanalysen]. 22/2, 293–300.
Robótka, H.(1988), Metodyka archiwalna. Opracowanie dokumentacji geodezyjno-kartograficznej, technicznej, audiowizualnej (fotografii, filmów i mikrofilmów, nagrań). Toruń, 112–125, 148–162.
Robótka, H./Ryszewski, B./Tomczak, A. (1989), Archiwistyka. Warszawa, 162–167.
Sherbakova, I. (1992), The Gulag in Memory. W: Passerini L. (ed.), Memory and totalitarism. Oxford.
Sherbakova, I. (2000), Nur ein Wunder konnte uns retten. Leben und Überleben unter Stalins Terror. Frankfurt am Main.
Stephan, A. (2004), Erinnertes Leben: Autobiographien, Memoiren und Oral History – Interviews als historische Quellen, 4. W: https://epub.ub.uni-muenchen.de/627/1/Stephan-Selbstzeugnisse.pdf [dostęp 18.11.2017].
Topolski, J. (1983), Teoria wiedzy historycznej. Poznań, 273–277.
Clapperton, J. (2007), The siege of Leningrad as sacred narrative: conversations with survivors. W: The Journal of Oral History Society. 35/1, 49–60.
Convery, D. (2014), Gulag voices: oral histories of Soviet incarceration and exile. W: The Journal of Oral History Society. 42/2, 107–108.
Danchenko, E. L. (2012), Batraki ponevole. Prinuditel’nyy trud „vostochnykh rabochikh” v sel’skom khozyaystve natsistskoy Germanii (1941–1945 gg.). Voronezh. [Данченко, Е. Л. (2012), Батраки поневоле. Принудительный труд „восточных рабочих” в сельском хозяйстве нацистской Германии (1941–1945 гг.). Воронеж.]
Filipkowski, P. (2002), Ocaleni z Mauthausen. W: Karta. 34–35, 133–135.
Filipkowski, P. (2010), Historia mówiona i wojna: doświadczenie obozu koncentracyjnego w perspektywie narracji biograficznych. Wrocław.
Karczowa, H. (1989), Taśmoteka Archiwum Dokumentacji Mechanicznej w Warszawie. Dokumentacja dźwiękowa dotycząca lat 1901–1972. Przewodnik. Warszawa/Łódź.
Kersten, K. (1968), Relacje jako typ źródła historycznego W: Pamiętnik X Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Lublinie, 17–21 września 1968 r. Referaty plenarne. Sekcje VII–XI. Warszawa, 316–329.
Klich-Kluczewska, B. (2005), Przez dziurkę od klucza. Życie prywatne w Krakowie 1945–1989. Kraków.
Kostiaszow, J. W. (red.) (2000), Przesiedleńcy opowiadają. Pierwsze lata Obwodu Kaliningradzkiego we wspomnieniach i dokumentach. Olsztyn.
Kudela-Świątek, W. (2013), Odpamiętane. O historii mówionej na przykładzie narracji kazachstańskich Polaków o represjach na tle narodowościowym i religijnym. Kraków.
Kuhlmann, A. (2003), Zwischenbericht über den Aufenthalt an der Staatlichen Universität der Russischen Humanwissenschaften (RGGU), Moskau, im Rahmen des trilateralen Programmes ,,Transformation and Identities in European Societies” vom 7. Januar bis 25. März 2003. W: http://www.trilat.uni-bremen.de/berichte/ZwischenberichtKuhlmann.pdf [dostęp 25.11.2017].
Kurkowska-Budzan, M. (2009), Antykomunistyczne podziemie zbrojne na Białostocczyźnie. Analiza współczesnej symbolizacji przeszłości. Kraków.
Kuzko-Zwierz, K. (2015), Historia mówiona w muzeach. Przegląd projektów prowadzonych przez polskie placówki muzealne. W: Wrocławski Rocznik Historii Mówionej. V, 91–110.
Łepkowski, T. (1981), Historia ustna i „historia ludowa”. W: Kwartalnik Historyczny. 2, 441–443.
Lewandowska, I. (2009), Historycy wobec metody oral history. Przegląd polskiej literatury naukowej. W: Świgoń, M. (red.), Historia – archiwistyka – informacja naukowa. Prace dedykowane Profesorowi Bohdanowi Ryszewskiemu. Olsztyn, 127–138.
Lewandowska, I. (2010a), Oral history in modern Poland – studies, educational projects, scientific associations. W: Narojczyk, K./Świgoń, M./Wolny, M. (red.), History, Archive Studies Information Science: methodological issues. Olsztyn, 115–124.
Lewandowska, I. (2010b), Polskie Towarzystwo Historii Mówionej (PTHM/POHA). W: Wiadomości Historyczne. II, 36–37.
Lewandowska, I. (2011), Oral history we współczesnej Polsce – badania, projekty, stowarzyszenia. W: Wrocławski Rocznik Historii Mówionej. I, 81–103.
Lewandowska, I. (2015), Konserwatorskie zwierzenia. Rozmowy z Lucjanem Czubielem konserwatorem zabytków w Olsztynie 1956–1993. Wywiad-rzeka. Materiały źródłowe. Olsztyn.
Loskutova, M. (2003), Khrestomatija po ustnoi istorii. Sankt Petersburg.
Madoń-Mitzner, K. (oprac.) (2011), Relacje polskich więźniów obozów nazistowskich systemu Mauthausen-Gusen. Warszawa.
Orlov, I. B. (2014), Ustnaya istoriya. W: Alekseyeva, V. V. i dr. (red.), Teoriya i metodologiya istorii. Volgograd, 335–355. [Орлов, И. Б. (2014), Устная история. W: Алексеева, В. В. и др. (ред.), Теория и методология истории. Волгоград, 335–355.]
Perks, R. (2008), The whisperers: private life in Stalin’s Russia. W: The Journal of Oral History Society. 36/2, 107–108.
Plato, A./Leh, A./Tonfeld Ch. (Hrsg.) (2008), Hitlers Sklaven. Lebensgeschichtliche Analysen zur Zwangsarbeit im internationalen Vergleich. Wien.
Rebrova, I. (2009), Oral History im heutigen Russland. W: BIOS [Zeitschrift für Biographiforschung, Oral History und Lebensverlaufsanalysen]. 22/2, 293–300.
Robótka, H.(1988), Metodyka archiwalna. Opracowanie dokumentacji geodezyjno-kartograficznej, technicznej, audiowizualnej (fotografii, filmów i mikrofilmów, nagrań). Toruń, 112–125, 148–162.
Robótka, H./Ryszewski, B./Tomczak, A. (1989), Archiwistyka. Warszawa, 162–167.
Sherbakova, I. (1992), The Gulag in Memory. W: Passerini L. (ed.), Memory and totalitarism. Oxford.
Sherbakova, I. (2000), Nur ein Wunder konnte uns retten. Leben und Überleben unter Stalins Terror. Frankfurt am Main.
Stephan, A. (2004), Erinnertes Leben: Autobiographien, Memoiren und Oral History – Interviews als historische Quellen, 4. W: https://epub.ub.uni-muenchen.de/627/1/Stephan-Selbstzeugnisse.pdf [dostęp 18.11.2017].
Topolski, J. (1983), Teoria wiedzy historycznej. Poznań, 273–277.
Lewandowska, I., & Giżejewski, G. (2019). Oral history w Rosji i Polsce – próba porównania: Oral history in Russia and Poland – comparison attempt. Przegląd Wschodnioeuropejski, 10(1), 115–126. https://doi.org/10.31648/pw.4508
Izabela Lewandowska
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0003-0853-7913
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0003-0853-7913
