Rosyjskie słownictwo barw u kobiet i mężczyzn (badania wstępne)
Danuta Stanulewicz
University of GdańskEwa Komorowska
University of SzczecinAbstrakt
The aim of the paper is to present the results of a study of psychological salience of colour terms for women and men who are native speakers of Russian. In our study, we employed the elicitation list task which is a five-minute psychological test designed to determine which and to what degree colour terms are psychologically important to language users. There were 26 Russian speakers – 13 women and 13 men – who participated in the test. The test results provide us with adequate material to be used to analyze both quantitative and qualitative differences between the female and male colour lexicons, and additionally, to estimate the scope of these differences. The study confirms the observations made by other researchers, as well as the popular opinion that women have a richer selection of colour words at their disposal and that they actually know many more metonymic colour terms than men.
Słowa kluczowe:
colour terms, elicitation list task, metonymy, Russian, female and male vocabularyBibliografia
BADYDA, E. (2008), Świat barw – świat znaczeń w języku poezji Zbigniewa Herberta. Gdańsk. Google Scholar
BERLIN, B. | KAY, P. (1969), Basic Color Terms: Their Universality and Evolution. Berkeley. Google Scholar
BIERWIACZONEK, B. (2006), Teorie metonimii – historia, dzień dzisiejszy i perspektywy. W: Sokołowska, O. | Stanulewicz, D. (red.), Językoznawstwo kognitywne III: Kognitywizm w świetle innych teorii. Gdańsk, 227-245. Google Scholar
BJELAJEVA, I. (2005), Niepodstawowe nazwy barw w języku polskim, czeskim, rosyjskim i ukraińskim. War-szawa. Google Scholar
CORBETT, G. G. | DAVIES, I. R. L. (1997), Establishing Basic Color Terms: Measures and Techniques. In: Har-din, C. L. | Maffi, L. (eds.), Color Categories in Thought and Language. Cambridge, 197-223.
Crossref
Google Scholar
DAVIES, I. | CORBETT, G. (1995), A Practical Field Method for Identifying Probable Basic Colour Terms. In: Languages of the World. 9 (1), 25-36.
Crossref
Google Scholar
FORBES, I. (2006), Age-related Differences in the Basic Colour Vocabulary of French. In: Biggam, P. C. | Kay, C. J. (eds.), Progress in Colour Studies I: Language and Culture. Amsterdam – Philadelphia, 101-109.
Crossref
Google Scholar
GRZEGORCZYKOWA, R. | WASZAKOWA, K. (red.) (2000), Studia z semantyki porównawczej: Nazwy barw, na-zwy wymiarów, predykaty mentalne. Część I. Warszawa. Google Scholar
GRZEGORCZYKOWA, R. | WASZAKOWA, K. (red.) (2003), Studia z semantyki porównawczej: Nazwy barw, na-zwy wymiarów, predykaty mentalne. Część II. Warszawa. Google Scholar
HANDKE, K. (1994), Język a determinanty płci. W: Anusiewicz, J. | Handke, K. (red.), Język a Kultura 9. Płeć w języku i kulturze. Wrocław, 15-29. Google Scholar
HANDKE, K. (2002), Słownictwo pism Stefana Żeromskiego. Tom 5. Świat barw. Kraków. Google Scholar
HANDKE, K. (2008), Socjologia języka. Warszawa. Google Scholar
HIPPISLEY, A. (2001), Basic BLUE in East Slavonic. In: Linguistics. 39 (1), 151-179.
Crossref
Google Scholar
HIPPISLEY, A. | DAVIES, I. (2006), Evolution of Secondary Colours: Evidence from Sorbian. In: Biggam, P. C. | Kay, C. J. (eds.), Progress in Colour Studies I: Language and Culture. Amsterdam – Philadelphia, 127-142.
Crossref
Google Scholar
KAY, P. | BERLIN, B. | MAFFI, L. | MERRIFIELD, W. (1997), Color Naming across Languages. In: Hardin, C. L. | Maffi, L. (eds.), Color Categories in Thought and Language. Cambridge, 21-56.
Crossref
Google Scholar
KAY, P. | BERLIN, B. | MERRIFIELD, W. (1991), Biocultural Implications of Systems of Color Naming. In: Jour-nal of Linguistic Anthropology. 1 (1), 12-25.
Crossref
Google Scholar
KAY, P. | MAFFI, L. (1999), Color Appearance and the Emergence and Evolution of Basic Color Lexicons. In: American Anthropologist. 101, 743-760.
Crossref
Google Scholar
KAY, P. | MCDANIEL, C. K. (1978), The Linguistic Significance of the Meanings of Basic Color Terms. In: Lan-guage. 54 (3), 610-646.
Crossref
Google Scholar
KOMOROWSKA, E. (2010), Barwa w języku polskim i rosyjskim. Rozważania semantyczne. Szczecin. Google Scholar
KOMOROWSKA, E. (2017), Colour in Polish and Russian: A Semantic-cognitive Study. Szczecin. Google Scholar
KOMOROWSKA, E. (red.) (2010). W kręgu koloru, przestrzeni i czasu. Szczecin. Google Scholar
KOMOROWSKA, E. | STANULEWICZ, D. (2018), Polskie i rosyjskie słownictwo barw: Asocjacje i znaczenia. Szczecin. Google Scholar
KOMOROWSKA, E. | STANULEWICZ, D. (red.) (2010–2018), Barwa w języku, literaturze i kulturze I–IX. Szczecin. Google Scholar
LAKOFF, R. (1975), Language and Woman’s Place. New York – Hagerstown – San Francisco – London. Google Scholar
LING, Y. | HURLBERT, A. | ROBINSON, L. (2006), Sex Differences In Colour Preference. In: Pitchford, N. J. | Big-gam, C. P. (eds.), Progress in Colour Studies II: Psychological Aspects. Amsterdam – Philadelphia, 173–188.
Crossref
Google Scholar
MAĆKIEWICZ, J. (2007), Derywacja a metonimiczne postrzeganie świata (na przykładzie metonimii roślinnych w języku polskim, angielskim, francuskim i hiszpańskim). W: Poradnik Językowy. 3, 3-12. Google Scholar
MOCARSKA-TYCOWA, Z. | BIELSKA-KRAWCZYK, J. red. (2010), Kolor w kulturze. Toruń. Google Scholar
MOLCHANOVA, O. (red.) (2003), Linguistics Across Culture. Szczecin. Google Scholar
MORGAN, G. | CORBETT, G. G. (1989), Russian colour term salience. In: Russian Linguistics. 13, 125-141.
Crossref
Google Scholar
PARAMEI, G. V. (2005), Singing the Russian Blues: An Argument for Culturally Basic Color Terms”. In: Cross-Cultural Research: The Journal of Comparative Social Studies. 39 (1), 10-38.
Crossref
Google Scholar
STANULEWICZ, D. (2009), Colour, Culture and Language: Blue in Polish. Gdańsk. Google Scholar
STANULEWICZ, D. (2010), Płeć a psychologiczne znaczenie nazw barw występujących w polszczyźnie (badania wstępne). W: Komorowska, E. | Stanulewicz, D. (red.), Barwa w języku, literaturze i kulturze I. Szczecin, 107-122. Google Scholar
STANULEWICZ, D. (2017), Pòzwë farwów w kaszëbsczim jãzëkù i jich psychòlogicznô płôtnota | Nazwy barw w języku kaszubskim i ich psychologiczna istotność. W: Biuletin Radzëznë Kaszëbsczégò Jãzëka | Biu-letyn Rady Języka Kaszubskiego. 112-121 [wersja kasz.], 252-261 [wersja pol]. Google Scholar
STANULEWICZ, D. (2020), Owoc czy kolor? O użyciu leksemu śliwkowy w tekstach Narodowego Korpusu Języ-ka Polskiego. W: Ginter, J. | Pstyga, A. | Warda-Radys, L. (red.), Polszczyzna wczoraj i dziś – pamięć, in-spiracje, perspektywy. Gdańsk, 201-223. Google Scholar
SZTAJNERT, A. (2001), Gender Differences in Colour Terminology, niepublikowana praca magisterska, Uniwer-sytet Gdański. Gdańsk. Google Scholar
TOKARSKI, R. (2004), Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie. Wyd. 2 rozszerz. Lublin. Google Scholar
UUSKÜLA, M. (2007), The Basic Colour Terms of Finnish. In: SKY Journal of Linguistics. 20, 367-397. Google Scholar
UUSKÜLA, M. (2008), The Basic Colour Terms of Czech. In: Trames. 12 (1), 3-28.
Crossref
Google Scholar
WIERZBICKA, A. (1996), Semantics: Primes and Universals. Oxford – New York. Google Scholar
ZARĘBA, A. (1954), Nazwy barw w dialektach i historii języka polskiego. Wrocław. Google Scholar
University of Gdańsk
University of Szczecin
