Psycho/soma/topografie w polskiej współczesnej poezji kobiet
Beata Morzyńska-Wrzosek
Uniwersytet Kazimierza WielkiegoАннотация
This article attempts to identify the issues of experiencing the city and its multi-faceted conceptualizations, which are rarely exhibited in research concerning women’s poetry, but often appear in contemporary literature. It offers interpretation of the works of some of the most interesting Polish poets representing various generations (the essay discusses works by Julia Hartwig, Anna Frajlich, and Anna Augustyniak) and worldviews, highlighting specific places and emphasizing the meaning of the senses and emotions in their concretization. It directs attention to the category of experience, examines its constitution and layering progressing in time. It distinguishes particular dimensions – the memory process, the feeling of
transience, irreversible loss – and various relationships between them. The analysis, focusing on depicting the sensual and affective experience of urban space, aims to characterize the category of the subject originally included in poetry and illustrates its transformations.
Ключевые слова:
Polish contemporary female poetry, experience of the city, memory process, feeling of transience, irreversible lossБиблиографические ссылки
Augustyniak Anna. 2014. Bez ciebie. Warszawa: Wydawnictwo Jeden Świat. Google Scholar
Barthes Roland. 2008. Światło obrazu. Uwagi o fotografii. Tłum. Trznadel J. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia. Google Scholar
Bieńczyk Marek. 2000. Melancholia. O tych, nigdy nie odnajdą straty. Warszawa: Wydawnictwo Sic! Google Scholar
Brach-Czaina Jolanta. 2003. Błony umysłu. Warszawa: Wydawnictwo Sic! Google Scholar
Bromberg Felicja, Zając Władysław, Frajlich Anna. 2008. Po Marcu – Wiedeń, Rzym, Nowy Jork. Warszawa: Wydawnictwo Midrasz. Google Scholar
Cieślar Artur. 2014. „Życie to podróż, to ocean”. Z Julią Hartwig rozmawia Artur Cieślar. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka. Google Scholar
Czermińska Małgorzata. 2011. Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki. „Teksty Drugie” nr 5: 183-200. Google Scholar
Dutka Elżbieta. 2016. Centra, prowincje, zaułki. Twórczość Julii Hartwig jako auto/bio/geo/grafia. Kraków: Wydawnictwo Universitas. Google Scholar
Dutka Elżbieta. 2010. Światło wiersza – o „Fotografii z pamięci” Julii Hartwig. W: Liryka polska XX wieku. Analizy i interpretacje. Seria piąta. Red. Opacka-Walasek D. przy współudz. Majerskiego P. Katowice: Wydawnictwo Studio 29: 27-38. Google Scholar
Formy (nie)obecności. Szkice o współczesnej poezji kobiet. 2018. Red. Grądziel-Wójcik J., Kwiatkowska A., Sołtys-Lewandowska E. Kraków: Wydawnictwo Universitas. Google Scholar
Frajlich Anna. 1998. Marzec zaczął się w czerwcu. „Midrasz” nr 3: 6-8. Google Scholar
Frajlich Anna. 2006. Jak najdalej od Europy. „Gazeta Wyborcza” z 26 marca. W: https://www.pressreader.com/poland/gazeta-wyborcza/20080326/281736970164104 [Dostęp 18 VII 2018]. Google Scholar
Frajlich Anna. 2013. Łodzią jest i jest przystanią. Szczecin-Bezrzecze: Wydawnictwo FORMA. Google Scholar
Frajlich Anna. 2016. Aby wiatr namalować. Tylko ziemia. Szczecin: Fundacja Literatury im. Henryka Berezy. Google Scholar
Frajlich Anna. 2020. W pośpiechu rzeka płynie. Szczecin-Bezrzecze: Wydawnictwo FORMA. Google Scholar
Grądziel-Wójcik Joanna. 2016. Przymiarki do istnienia. Wątki i tematy poezji kobiet XX i XXI wieku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. Google Scholar
Grądziel-Wójcik Joanna. 2017. Polska poezja kobieca XXI wieku. W: „Poradnik Bibliograficzno-Metodyczny. Kwartalnik” (Poznań): 18-26. W: https://static.wbp.poznan.pl/att/katalogi/Poradnik-Bibliograficzno-Metodyczny/Porad_4-2017.pdf [Dostęp 25 XI 2020]. Google Scholar
Hartwig Julia. 1999. Zobaczone. Kraków: Wydawnictwo a5. Google Scholar
Hartwig Julia. 2011. Dziennik. Kraków: Wydawnictwo Literackie. Google Scholar
Hartwig Julia. 2014. Dziennik. T. 2. Kraków: Wydawnictwo Literackie. Google Scholar
Jakubowska-Ożóg Alicja. 2015. Erotyki podróżne – „Bez ciebie” Anny Augustyniak. „Gazeta Wyborcza” z 21 lipca. Google Scholar
Kowalczyk Janusz. R. 2013. Julia Hartwig, „Zapisane”. W: https://culture.pl/pl/dzielo/julia-hartwig-zapisane [Dostęp 21 XII 2020]. Google Scholar
Legeżyńska Anna. 2009. Od kochanki do psalmistki... Sylwetki, tematy i konwencje liryki kobiecej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie. Google Scholar
Legeżyńska Anna. 2017. Julia Hartwig. Wdzięczność. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Google Scholar
Ładoń Monika. 2018. Rany kobiecości. Twórczość Anny Augustyniak. W: Formy (nie) obecności. Szkice o współczesnej poezji kobiet. Red. Grądziel-Wójcik J., Kwiatkowska A., Sołtys-Lewandowska E. Kraków: Wydawnictwo Universitas: 319-332. Google Scholar
Mokranowska Zdzisława. 2013. Metafory starości. Czytając wiersze Julii Hartwig. W: Starość jako wyobrażenie kulturowe. Red. Gomóła A., Rygielska M. Katowice: grupakulturalna.pl: 174-195. Google Scholar
Morzyńska-Wrzosek Beata. 2016. Doświadczanie siebie w senilnej poezji Julii Hartwig. „Studia Slavica” nr 1: 7-18. Google Scholar
Morzyńska-Wrzosek Beata. 2019. „Ja osobiście wolę pisać o faktach niż zajmować się metafizyką, przynajmniej w listach.” Emigracyjna mikrohistoria Anny Frajlich. W: Rok 1968. kultura, sztuka, polityka. Red. Zwierzchowski P., Mazur D., Szczutkowska J. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego: 66-83. Google Scholar
Morzyńska-Wrzosek Beata. 2020. „Wglądamy w siebie nieco głębiej...” O refleksji tożsamościowej w polskiej poezji kobiet XX i XXI wieku. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Google Scholar
(Nie)opisane. Poetki polskie XX i XXI wieku. 2018. „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” nr 32 i 33. Google Scholar
Pisarstwo kobiet pomiędzy dwoma dwudziestoleciami. 2011. Red. Galant A., Iwasiów I. Kraków: Wydawnictwo Universitas. Google Scholar
Polskie pisarstwo kobiet w wieku XX. Procesy i gatunki, sytuacje i tematy. 2015. Red. Kraskowska E., Kaniewska B. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. Google Scholar
Rybicka Elżbieta. 2014. Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich. Kraków: Wydawnictwo Universitas. Google Scholar
Skurtys Jakub. 2015. W poszukiwaniu straconego „ja”. „Fa-Art” nr 1/2: 121-125. Sontag Susan. 2009. O fotografii. Tłum. Margala S. Kraków: Wydawnictwo Karaker. Google Scholar
Soulages François. 2007. Estetyka fotografii. Strata i zysk. Tłum. Mytych-Forajter B., Forajter W. Kraków: Wydawnictwo Universitas. Google Scholar
Stulecie poetek polskich. Przekroje, tematy, interpretacje. 2020. Red. Grądziel-Wójcik J., Kwiatkowska A., Rajewska E., Sołtys-Lewandowska E. Kraków: Wydawnictwo Universitas. Google Scholar
Telicki Marcin. 2009. Poetycka antropologia Julii Hartwig. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie. Google Scholar
Świeściak Alina. 2010. Melancholia w poezji polskiej po 1989 roku. Kraków: Wydawnictwo Universitas. Google Scholar
Wądolny-Tatar Katarzyna. 2015. Miasta Julii Hartwig. „Zobaczone” – „Zapisane”. W: Nowe poetyki miejskie. Z problematyki urbanistycznej w literaturze XX i XXI wieku. Red. Roszczynialska M., Wądolny-Tatar K. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego: 131-141. Google Scholar
Wądolny-Tatar Katarzyna. 2018. Inkluzje i ekskluzje podmiotu w zbiorze „Bez ciebie” Anny Augustyniak. „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” nr 33 (53): 171-184.
Crossref
Google Scholar
Wieczorkiewicz Anna. 2008. Apetyt turysty. O doświadczaniu świata w podróży. Kraków: Wydawnictwo Universitas. Google Scholar
Wiersze pisze się w języku matki. Z Anną Frajlich rozmawia Paulina Małochleb. W:http://dziennik.com/archiwum/przeglad-polski/wiersze-pisze-sie-w-jezyku-matki/ [Dostęp 21 I 2021]. Google Scholar
Wróblewski Bogusław. 2018. My z wieku minionego? Stałość i zmiana w twórczości poetyckiej Anny Frajlich. W: „Tu jestem / zamieszkuję własne życie”. Studia i szkice o twórczości Anny Frajlich. Red. Ligęza W., Pasterska J. Kraków: Księgarnia Akademicka: 121-133. Google Scholar
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego
