OCHRONA PRAW TWÓRCÓW W ŚWIETLE USTAWY O PRAWIE AUTORSKIM Z 29 MARCA 1926 ROKU

Joanna Słyszewska

doi:10.31648/cetl.5124

Opublikowane: 2020-10-031

Tom 26 Nr 2 (2020)

OCHRONA PRAW TWÓRCÓW W ŚWIETLE USTAWY O PRAWIE AUTORSKIM Z 29 MARCA 1926 ROKU

Joanna Słyszewska

Civitas et Lex

Dział: Nauki prawne

https://doi.org/10.31648/cetl.5124

Abstrakt

STRESZCZENIE

Celem poniższego artykułu jest przybliżenie polskiego systemu prawa dotyczącego ochrony praw autorskich w okresie międzywojennym i próba odpowiedzi na pytania: na jakim poziomie merytorycznym i konstrukcyjnym stały polskie regulacje?; czy odpowiadały one ówczesnym standardom międzynarodowym i czy wniosły do nich jakieś własne rozwiązania?

Przez kilka lat po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. na terytorium państwa polskiego funkcjonowały aż 4 różne systemy prawa autorskiego: na ziemiach byłego zaboru niemieckiego obowiązywała ustawa z 19 czerwca 1901 r. o prawie autorskim do utworów literackich i muzycznych, ustawa z 19 czerwca 1901 r. o prawie wydawniczym oraz ustawa z 9 stycznia 1907 r. o prawie autorskim do utworów sztuk plastycznych i fotograficznych; na ziemiach byłego zaboru austriackiego to ustawa z 26 grudnia 1895 r. o prawie autorskim do utworów literatury, sztuki i fotografii; na ziemiach byłego zaboru rosyjskiego ustawa z 20 marca 1911 r. o prawie autorskim, a na terenie Spisza i Orawy - węgierska ustawa z 26 kwietnia 1884 r. o prawie autorskim. Te pozostałe po okresie zaborów systemy opierały się na różnych konstrukcjach prawnych, niekiedy bardzo odmiennie regulujących sprawy z zakresu ochrony praw twórców. Prace nad ujednoliceniem prawa autorskiego w Polsce trwały prawie siedem lat i zakończyły się w dniu 29 marca 1926 r. uchwaleniem przez Sejm Ustawy o prawie autorskim. Ustawa była bardzo nowoczesną, zarówno pod względem merytorycznym jak i konstrukcyjnym, regulacją, opartą nie tylko na rozwiązaniach zaczerpniętych z prawa obcego, ale i na własnych pomysłach. Jej głównymi zaletami były: bardzo szerokie, elastyczne i przejrzyste zdefiniowanie przedmiotu prawa autorskiego, obejmującego każdy, nawet najmniejszy przejaw czyjejś twórczości duchowej utrwalonej w jakiejkolwiek formie oraz dualistyczny model ochrony praw autorskich, przewidujący istnienie praw majątkowych i praw osobistych, chroniących odmienne rodzaje interesów.

Słowa kluczowe:

SŁOWA KLUCZOWE: prawa autorskie, Ustawa o prawie autorskim 1926, ochrona praw autorskich, Druga Rzeczypospolita, własność

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Słyszewska, J. (2020). OCHRONA PRAW TWÓRCÓW W ŚWIETLE USTAWY O PRAWIE AUTORSKIM Z 29 MARCA 1926 ROKU. Civitas Et Lex, 26(2), 43–58. https://doi.org/10.31648/cetl.5124

Cited by / Share

Bibliografia

BIBLIOGRAFIA

Akty normatywne
Traktat między Głównymi Mocarstwami Sprzymierzonymi i Stowarzyszonymi a Polską podpisany w Wersalu 28 czerwca 1919 r., Dz.U.R.P. 1920, nr 110, poz. 728.
Oświadczenie Rządowe z dnia 12 maja 1921 r. w przedmiocie przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do międzynarodowej Konwencji, dotyczącej ochrony utworów literackich i artystycznych podpisanej w Bernie dnia 9 września 1886 r., a przejrzanej w Berlinie 13 listopada 1908 r., Dz.U.R.P. 1922, nr 3, poz. 16.
Ustawa z dnia 29 marca 1926 r. o prawie autorskiem, Dz.U.R.P. 1926, nr 48, poz. 286.
Ustawa z dnia 22 marca 1935 r. o zmianie ustawy z dnia 29 marca 1926 r. o prawie autorskim, Dz.U.R.P. 1935, nr 26, poz. 176.
Ustawa z dnia 10 lipca 1952 r. o prawie autorskim, Dz.U. 1952, nr 34, poz. 234.

Orzecznictwo
Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 1932 r., sygn. II K 1092/32.
Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 1938 r., sygn. II C 2531/37.

Literatura
Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie. Przepisy, orzecznictwo, umowy międzynarodowe, Warszawa 1997.
Błeszyński J., Konwencja berneńska a polskie prawo autorskie, Warszawa 1975.
Cypin S., Międzynarodowe prawo autorskie, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1927, nr 48.
Dąbrowski P., Geneza Ustawy o prawie autorskim z 29 marca 1926 roku, „Studia Iuridica Toruniensia” 2010, z. 7, s. 66-89.
Dbałowski W., „Gazeta Sądowa Warszawska”, 1937, nr 33-34.
Dbałowski W., Litauer J.J., Ustawodawstwo autorskie obowiązujące w Polsce, Warszawa 1922.
Eichenwald M., O właściwości sądu w sprawach autorskich, „Przegląd Sądowy” 1938, nr 2, s. 36-41.
Ferenc- Szydełko E., Prawo autorskie na ziemiach polskich do 1926 roku „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z wynalazczości i ochrony własności intelektualnej”, z. 75, Zakamycze 2000.
Gołąb S., Ustawa o prawie autorskim z dnia 29 marca 1926 r. z materjałami, Warszawa 1928.
Górski J., Nowelizacja prawa autorskiego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 15(1935), z. 3, s. 96-99.
Górnicki L., Rozwój idei praw autorskich: od starożytności do II wojny światowej, Wrocław 2013.
Groeger G., Prawo autorskie. Ustawa o prawie autorskim z roku 1926 w brzmieniu jednolitego tekstu z 1935 r. z objaśnieniami i dodaniem Konwencji Berneńskiej, Warszawa 1937.
Jankowska M., Autor i prawo do autorstwa, Warszawa 2011.
Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej. Dział Ogólny, t. 1, z. 2, Warszawa 1920.
Koral H., Nowelizacja ustawy o prawie autorskim, Warszawa 1935.
Krajewski R., Prawnokarna ochrona własności intelektualnej na podstawie przepisów prawa autorskiego, Włocławek 1998.
Kurzępa E., Pojęcie i zarys historii prawa własności intelektualnej, [w:] Ochrona własności intelektualnej. Zarys problematyki, red. B.Kurzępa, E. Kurzępa, Toruń 2010.
Lesman J., Droit de suite w prawie autorskiem, „Palestra” 1933, s. 191–203.
Lesman J., Nowelizacja prawa autorskiego, Warszawa 1935.
Nowak T., Ochrona własności intelektualnej. Wybrane zagadnienia, Białystok 2008.
Płaza S., Historia prawa w Polsce na tle porównawczym, cz. 3, Kraków 2001.
Prawo autorskie i prawa pokrewne. Zarys wykładu, pod red. M. Woźniak-Niedzielskiej, Bydgoszcz-Warszawa-Lublin 2007.
Prawo własności intelektualnej, pod. red. J. Sieńczyło- Chlabicz, Warszawa 2009.
Protokoły obrad Sekcji Prawa Cywilnego Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo autorskie, z. 2, Kraków 1923.
Ritterman S., Komentarz do ustawy o prawie autorskim, Kraków 1937.
Rudnik A., Droit moral w polskiej ustawie o prawie autorskim z 1926 roku na tle uregulowań Francji i Niemiec, „Rynek-Społeczeństwo-Kultura” 2018, nr 2(28), s. 181-185.
Sokołowska D., Utwór w polskim ustawodawstwie, orzecznictwie i doktrynie, w: Granice prawa autorskiego, pod red. M. Kępińskiego, Warszawa 2000.
Szczepaniak D., Przepisy karne ustawy o prawie autorskim z 1926 roku. Historia powstania- charakterystyka ogólna- art. 61 i jego znaczenie dla późniejszych regulacji, „Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa” 2018, 11(4), s. 541-565.
Tylbor S., Stanowisko Polski na konferencji brukselskiej o prawie autorskiem w roku 1936, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1935, nr 48, s. 669-674.
Tylbor S., Ustawa o prawie autorskim, Warszawa 1939.
Wspomnienia F. Zolla, oprac. I. Homala Skąpska, Zakamycze 2000.
Wspomnienia Fryderyka Zolla urodzonego w r. 1865, pisane w czasie wojny, t. 2, brak miejsca wydania 1939- 1942.
Zoll F., O konwencji berneńskiej: referat wygłoszony w Towarzystwie Ekonomicznym Krakowie dn. 5 maja 1922 r., Kraków 1922.
Zoll F., Polska ustawa o prawie autorskim i Konwencja Berneńska, Warszawa 1926.
Zoll F., Sprawozdanie o kongresie w Rzymie w sprawie zmian Konwencji Berneńskiej normującej międzynarodową ochronę prawa autorskiego, przedłożone Ministerstwu W.R.iO.P w sierpniu r. 1928, Lwów 1928.
Zoll F., Tzw. „droit moral” w dziedzinie prawa autorskiego, „Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne” Kraków 1929, nr 1-12, s. 279-302.
Zoll F., Znamienny wpływ umoralnienia prawa, Lwów 1936. Google Scholar