Taktyka komunistycznego frontu ludowego i antyfaszystowskiego w świetle publicystyki Centralnego Porozumienia Organizacji Współdziałających w Zwalczaniu Komunizmu  - przyczynek do rozważań nad zorganizowanymi społecznymi postawami antykomunistycznymi

Karol Sacewicz

doi:10.31648/ep.4841

Opublikowane: 2019-12-151

Nr XX/1 (2019)

Taktyka komunistycznego frontu ludowego i antyfaszystowskiego w świetle publicystyki Centralnego Porozumienia Organizacji Współdziałających w Zwalczaniu Komunizmu - przyczynek do rozważań nad zorganizowanymi społecznymi postawami antykomunistycznymi

Karol Sacewicz

Echa Przeszłości

Dział: ARTYKUŁY I ROZPRAWY

https://doi.org/10.31648/ep.4841

Abstrakt

Działalność ruchu komunistycznego w międzywojennej Polsce była wnikliwie obserwowana nie tylko przez agendy państwowe, ale także przez polskie społeczne inicjatywy antykomunistyczne. Jedną z nich było Centralne Porozumienie Organizacji Współdziałających w Zwalczaniu Komunizmu, którego liderem był Henryk Glass. Porozumienie nie tylko obserwowało, ale przede wszystkim przeciwdziałało robocie komunistycznej m.in. za pomocą akcji publicystycznej i informacyjnej. Ta w znacznej mierze opierała się na rozpoznaniu i ujawnieniu aktualnej taktyki kompartii, w tym i idei frontu ludowego oraz antyfaszystowskiego. Te bowiem, na podstawie oceny piśmiennictwa sowieckiego i komunistycznego, zostały uznane za narzędzia służące kompartii do wywołania wrzenia rewolucyjnego, doprowadzenia do zbrojnego buntu mas, a następnie urzeczywistnienia dyktatury proletariatu. Tym samym Porozumienie podjęło działania w celu właściwego naświetlenia taktyki frontów ludowych i antyfaszystowskich, a tym samym niedopuszczenia do realizacji niezmiennego celu komunistów, jakim był komunizm powstały na gruzach starego ładu, zburzonego przez krwawą rewolucję.

Słowa kluczowe:

komunistyczny front ludowy, antykomunizm, Centralne Porozumienie Organizacji Współdziałających w Zwalczaniu Komunizmu, KPP, Henryk Glass

Inne teksty tego samego autora

1 2 > >>

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Sacewicz, K. (2019). Taktyka komunistycznego frontu ludowego i antyfaszystowskiego w świetle publicystyki Centralnego Porozumienia Organizacji Współdziałających w Zwalczaniu Komunizmu - przyczynek do rozważań nad zorganizowanymi społecznymi postawami antykomunistycznymi. Echa Przeszłości, (XX/1). https://doi.org/10.31648/ep.4841

Cited by / Share

Bibliografia

Archiwum Akt Nowych w Warszawie

zespół: Komunistyczna Partia Polski: sygn. 158/VI-16 pt. 11; 158/VI-17 pt. 1; 158/VI-17 pt. 2; 158/VI-17 pt. 6; 158/VI-18 pt. 1; 158/VI-18 pt. 2; 158/VI-18 pt. 6; 158/VI-19 pt. 6; 158/VI-21 pt. 1; 158/VI-21, pt. 3; 158/VI-21 pt. 4; 158/VI-21 pt. 6; 158/VI-21 pt. 7; 158/VI-21 pt. 9

Archiwum IPN

sygn. AIPN, 0296/37 t. 3

Wydawnictwa źródłowe

Dokumenty z historii III Międzynarodówki Komunistycznej, Warszawa 1962, z. 1.

Jednolitofrontowe koncepcje KPRP/KPP w świetle dokumentu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (23 listopad 1936 r.), oprac. K. Sacewicz, „Echa Przeszłości" 2016, t. 17.

Julian Leński. O front Ludowy w Polsce 1934-1937. Publicystyka, Warszawa 1956.

Kommunističeskij Internacionał w dokumentach. Reszenija, tezisy i wozzwapija kongressow Kominterna i plenumow IKKI 1919–1932, Moskwa 1933.

KPP. Uchwały i rezolucje, t. 1: I-II Zjazd (1918-1923), Warszawa 1954.

O jedność klasy robotniczej przeciw faszyzmowi. Słowo końcowe tow. Dymitrowa na VII Kongresie Światowym Międzynarodówki Komunistycznej 13 sierpnia 1935 r. [w:] J. Dymitrow, Klasa robotnicza przeciw faszymowi, Warszawa 1935.

Ofensywa faszyzmu i zadania Międzynarodówki Komunistycznej w walce o jedność klasy robotniczej przeciw faszyzmowi. Rezolucja do referatu tow. Dymitrowa przyjęta przez VII Kongres Międzynarodówki Komunistycznej dnia 20 sierpnia 1935 r. [w:] Rezolucje VII Światowego Kongresu Międzynarodówki Komunistycznej, Warszawa 1935.

Ofensywa faszyzmu i zadania Międzynarodówki Komunistycznej w walce o jedność klasy robotniczej przeciw faszyzmowi. (Referat t. Dymitrowa na VII Kongresie Światowym Międzynarodówki Komunistycznej 2 sierpnia 1935 r.) [w:] J. Dymitrow, Klasa robotnicza przeciw faszymowi, Warszawa 1935.

Polskie Państwo Podziemne wobec komunistów polskich (1939-1945). Wypisy prasy konspiracyjnej, oprac. K. Sacewicz, Olsztyn 2005.

Program i statut Międzynarodówki Komunistycznej, Moskwa 1929.

Programma i ustav Kommunističeskogo Internacionala, Moskwa 1937.

Stenograficzeskij otcziet VI Kongressa Kominterna, w. 6: Tezisy, rezolucji, postanowlienija, wozzwanija, Moskwa-Leningrad 1929.

The communist conspiracy. Strategy and tactics of world communism, part 1: Communism outside the United States, section C: The world congreses of the communist international, Washington 1956.

Wystąpienie delegacji polskiej w dyskusji nad referatem tow. Dymitrowa. Przemówienie tow. Leńskiego, Bronkowskiego i Henrykowskiego, Warszawa 1935.

XII plenum IKKI stenograficzeskij otczet, t. 2, Moskwa 1933.

Prasa

"Agencja Prasowa Antykomunistyczna" (1937)

"Biuletyn Instytutu Naukowego Badania Komunizmu" (1931-1932)

"Prawda o Komunizmie" (1937- 1938)

"Prawda" (1935)

"Walka z Bolszewizmem" (1928)

„Bój z bolszewizmem" (1936-1937)

„Nowy Przegląd" (1923, 1928, 1933, 1935)

Opracowania

Bach J., Zarys historyczny i obecna działalność Komunistycznej Partji Polski, „Biuletyn Instytutu Naukowego Badania Komunizmu" 1932, z. 3 [dodatek].

Cimek H., Mniejszości narodowe w ruchu rewolucyjnym w II Rzeczypospolitej, Rzeszów 2011

Cimek H., Sojusz robotniczo-chłopski w Polsce 1918–1939, Warszawa 1989.

Cimek H., Żydzi w ruchu komunistycznym w Polsce w latach 1918–1937, „Polityka i Społeczeństwo" 2012, nr 9.

Glass H., Kulisy antyfaszystowskiego frontu ludowego, Warszawa 1937.

Glass H., Uwagi o rewolucji komunistycznej, Warszawa 1931.

Goliński Z., Małżeństwo i rodzina w Rosji sowieckiej [w:] Bolszewizm. Praca zbiorowa, Lublin 1938.

Grabski S., Rewolucja: studjum społeczno-psychologiczne, Warszawa 1921.

Gryff-Keller A.R., KPP i podległe jej organizacje, czyli komunistyczne organizacje w Polsce (Podręcznik wyłącznie dla państwowych organów bezpieczeństwa), Warszawa 1935.

Jankowski S., Metody ekspansji komunizmu. Dzieje ukształtowania systemu w latach 1919–1932, [Londyn 1982].

Kozyra W., Polityka administracyjna ministrów spraw wewnętrznych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1918–1939, Lublin 2009.

Litwiński R., W imię polskiej racji stanu. Aparat policyjny II RP wobec działalności komunistycznej [w:] Komuniści w II Rzeczypospolitej. Ludzie–struktury–działalność, pod red. M. Bukały, M. Krzysztofińskiego, Rzeszów 2015.

Marszał M., Komunizm w poglądach Antoniego Kwiatkowskiego (1920–1939), „Studia nad autorytaryzmem i totalitaryzmem" 2014, nr 2.

Meller A., Z dziejów akcji antykomunistycznej w Polsce. Miesięcznik „Walka z Bolszewizmem" (1927–1931), „Historia i Polityka. Myśl polityczna i dyplomacja XX wieku" 2008, t. 7.

Międzynarodowy ruch robotniczy, t. 1: wiek XIX–1945, red. nauk. I. Koberdowa, Warszawa 1976.

Międzynarodówka Komunistyczna 1919–1943. Zarys historyczny, Warszawa 1974.

Puchalski J., Instytut Naukowego Badania Komunizmu w Warszawie (1930–1939): program, organizacja, zbiory prace księgoznawcze [w:] Bibliologia polityczna, pod red. D. Kuźmina, Warszawa 2011.

Sacewicz K, Kilka uwag na temat stosunku KPRP/KPP do PPS w międzywojennej Warszawie [w:] Komuniści w międzywojennej Warszawie, pod red. E. Kowalczyk, Warszawa 2014.

Sacewicz K., Antykomunistyczne inicjatywy parlamentarne Związku Ludowo-Narodowego (1919–1927). Zarys problemu [w:] Komuniści w II Rzeczypospolitej. Ludzie – struktury – działalność, pod red. M. Bukały, M. Krzysztofińskiego, Rzeszów 2015.

Sacewicz K., Centralna prasa Polski Podziemnej wobec komunistów polskich 1939-1945, Warszawa 2009.

Sacewicz K., Komuniści „polscy” wobec dzieci, młodzieży szkolnej i akademickiej w świetle materiałów MSW II RP (1918–1938). Zarys problemu [w:] Historia i pamięć. Studia z dziejów XX wieku, red. nauk. W. Gieszczyński, W.B. Łach, K. Sacewicz, Warszawa 2011.

Sacewicz K., Komunizm i antykomunizm w II Rzeczypospolitej. Państwo - społeczeństwo - partie, Olsztyn 2016.

Sacewicz K., Koncepcje przeciwdziałania zagrożeniu soswiecko-komunistycznemu w publicystyce i opracowaniach wewnętrznych "Bloku" Henryka Glassa (1939-1944) [w:] Państwowość konspiracyjna XIX i XX wieku, pod red. E. Hulla, Olsztyn 2010.

Sacewicz K., Razem czy osobno? Władze PPS i KPRP–KPP wobec obchodów święta 1 maja w latach 1919–1928, „Dzieje Najnowsze" 2015, t. 1.

Sacewicz K., Rewolucja komunistyczna i dyktatura proletariatu w świetle publikacji Centralnego Porozumienia Organizacji Współdziałających w Zwalczaniu Komunizmu – zarys problemu, "Pamięć i Sprawiedliwość" 2017, nr 30.

Sacewicz K., Wojna na lewicy – pierwsze starcia. Walka o hegemonię w warszawskich radach delegatów robotniczych pomiędzy KPRP a PPS (1918–1919) [w:] Komuniści w międzywojennej Warszawie, pod red. E. Kowalczyk, Warszawa 2014.

Słoński J.B., Komintern atakuje młodzież! Ratujmy zagrożone pozycje!, Warszawa 1937.

Wolsza T., Kolaborant? Burzliwa biografia księdza Antoniego Wincentego Kwiatkowskiego (1890–1970) [w:] Niepiękny wiek XX, red. J. Eisler i in, Warszawa 2010.

Zaporowski Z., Legalna działalność nielegalnej Komunistycznej Partii Polski w latach 1918–1939. Zarys problemu [w:] Lewica polska. Koncepcje – ludzie – działalność, pod red. E. Krasuckiego, T. Sikorskiego, A. Wątora, Wrocław 2012. Google Scholar