Taktyka komunistycznego frontu ludowego i antyfaszystowskiego w świetle publicystyki Centralnego Porozumienia Organizacji Współdziałających w Zwalczaniu Komunizmu  - przyczynek do rozważań nad zorganizowanymi społecznymi postawami antykomunistycznymi

Karol Sacewicz

doi:10.31648/ep.4841

Published: 2019-12-151

No. XX/1 (2019)

Tactical operations of the communist people’s movement and the anti-fascist movement in the materials published by the Alliance for Combating Communism – an analysis of organized social anti-communist attitudes in Poland in the interwar period

Karol Sacewicz

Echa Przeszłości

Section: ARTICLES

https://doi.org/10.31648/ep.4841

Abstract

The communist movement in interwar Poland was scrupulously monitored not only by the State authorities, but also by Polish social anti-communist organizations, including the Alliance for Combating Communism headed by Henryk Glass. The Aalliance monitored the communist movement and initiated public information campaigns in the press to counteract the spread of communist influences in the country. The Alliance sought to identify and disclose the tactical operations of the communist party, including the operations of the communist people’s movement and the anti-fascist movement. An analysis of Soviet and communist literary sources indicates that these initiatives were regarded as instrumental in enticing revolutionary attitudes with the aim of provoking a mass upheaval and establishing the rule of the proletariat. The Alliance took various measures to expose the strategy of communist and anti-fascist movements and to thwart the communists’ plans to introduce the proletarian regime by abolishing the existing system in a bloody revolution.

Keywords:

communist people’s movement, anticommunism,, Alliance of Organizations for Combating Communism, Polish Communist Party, Henryk Glass

Most read articles by the same author(s)

1 2 > >>

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Sacewicz, K. (2019). Tactical operations of the communist people’s movement and the anti-fascist movement in the materials published by the Alliance for Combating Communism – an analysis of organized social anti-communist attitudes in Poland in the interwar period. Echa Przeszłości, (XX/1). https://doi.org/10.31648/ep.4841

Cited by / Share

References

Archiwum Akt Nowych w Warszawie

zespół: Komunistyczna Partia Polski: sygn. 158/VI-16 pt. 11; 158/VI-17 pt. 1; 158/VI-17 pt. 2; 158/VI-17 pt. 6; 158/VI-18 pt. 1; 158/VI-18 pt. 2; 158/VI-18 pt. 6; 158/VI-19 pt. 6; 158/VI-21 pt. 1; 158/VI-21, pt. 3; 158/VI-21 pt. 4; 158/VI-21 pt. 6; 158/VI-21 pt. 7; 158/VI-21 pt. 9

Archiwum IPN

sygn. AIPN, 0296/37 t. 3

Wydawnictwa źródłowe

Dokumenty z historii III Międzynarodówki Komunistycznej, Warszawa 1962, z. 1.

Jednolitofrontowe koncepcje KPRP/KPP w świetle dokumentu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (23 listopad 1936 r.), oprac. K. Sacewicz, „Echa Przeszłości" 2016, t. 17.

Julian Leński. O front Ludowy w Polsce 1934-1937. Publicystyka, Warszawa 1956.

Kommunističeskij Internacionał w dokumentach. Reszenija, tezisy i wozzwapija kongressow Kominterna i plenumow IKKI 1919–1932, Moskwa 1933.

KPP. Uchwały i rezolucje, t. 1: I-II Zjazd (1918-1923), Warszawa 1954.

O jedność klasy robotniczej przeciw faszyzmowi. Słowo końcowe tow. Dymitrowa na VII Kongresie Światowym Międzynarodówki Komunistycznej 13 sierpnia 1935 r. [w:] J. Dymitrow, Klasa robotnicza przeciw faszymowi, Warszawa 1935.

Ofensywa faszyzmu i zadania Międzynarodówki Komunistycznej w walce o jedność klasy robotniczej przeciw faszyzmowi. Rezolucja do referatu tow. Dymitrowa przyjęta przez VII Kongres Międzynarodówki Komunistycznej dnia 20 sierpnia 1935 r. [w:] Rezolucje VII Światowego Kongresu Międzynarodówki Komunistycznej, Warszawa 1935.

Ofensywa faszyzmu i zadania Międzynarodówki Komunistycznej w walce o jedność klasy robotniczej przeciw faszyzmowi. (Referat t. Dymitrowa na VII Kongresie Światowym Międzynarodówki Komunistycznej 2 sierpnia 1935 r.) [w:] J. Dymitrow, Klasa robotnicza przeciw faszymowi, Warszawa 1935.

Polskie Państwo Podziemne wobec komunistów polskich (1939-1945). Wypisy prasy konspiracyjnej, oprac. K. Sacewicz, Olsztyn 2005.

Program i statut Międzynarodówki Komunistycznej, Moskwa 1929.

Programma i ustav Kommunističeskogo Internacionala, Moskwa 1937.

Stenograficzeskij otcziet VI Kongressa Kominterna, w. 6: Tezisy, rezolucji, postanowlienija, wozzwanija, Moskwa-Leningrad 1929.

The communist conspiracy. Strategy and tactics of world communism, part 1: Communism outside the United States, section C: The world congreses of the communist international, Washington 1956.

Wystąpienie delegacji polskiej w dyskusji nad referatem tow. Dymitrowa. Przemówienie tow. Leńskiego, Bronkowskiego i Henrykowskiego, Warszawa 1935.

XII plenum IKKI stenograficzeskij otczet, t. 2, Moskwa 1933.

Prasa

"Agencja Prasowa Antykomunistyczna" (1937)

"Biuletyn Instytutu Naukowego Badania Komunizmu" (1931-1932)

"Prawda o Komunizmie" (1937- 1938)

"Prawda" (1935)

"Walka z Bolszewizmem" (1928)

„Bój z bolszewizmem" (1936-1937)

„Nowy Przegląd" (1923, 1928, 1933, 1935)

Opracowania

Bach J., Zarys historyczny i obecna działalność Komunistycznej Partji Polski, „Biuletyn Instytutu Naukowego Badania Komunizmu" 1932, z. 3 [dodatek].

Cimek H., Mniejszości narodowe w ruchu rewolucyjnym w II Rzeczypospolitej, Rzeszów 2011

Cimek H., Sojusz robotniczo-chłopski w Polsce 1918–1939, Warszawa 1989.

Cimek H., Żydzi w ruchu komunistycznym w Polsce w latach 1918–1937, „Polityka i Społeczeństwo" 2012, nr 9.

Glass H., Kulisy antyfaszystowskiego frontu ludowego, Warszawa 1937.

Glass H., Uwagi o rewolucji komunistycznej, Warszawa 1931.

Goliński Z., Małżeństwo i rodzina w Rosji sowieckiej [w:] Bolszewizm. Praca zbiorowa, Lublin 1938.

Grabski S., Rewolucja: studjum społeczno-psychologiczne, Warszawa 1921.

Gryff-Keller A.R., KPP i podległe jej organizacje, czyli komunistyczne organizacje w Polsce (Podręcznik wyłącznie dla państwowych organów bezpieczeństwa), Warszawa 1935.

Jankowski S., Metody ekspansji komunizmu. Dzieje ukształtowania systemu w latach 1919–1932, [Londyn 1982].

Kozyra W., Polityka administracyjna ministrów spraw wewnętrznych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1918–1939, Lublin 2009.

Litwiński R., W imię polskiej racji stanu. Aparat policyjny II RP wobec działalności komunistycznej [w:] Komuniści w II Rzeczypospolitej. Ludzie–struktury–działalność, pod red. M. Bukały, M. Krzysztofińskiego, Rzeszów 2015.

Marszał M., Komunizm w poglądach Antoniego Kwiatkowskiego (1920–1939), „Studia nad autorytaryzmem i totalitaryzmem" 2014, nr 2.

Meller A., Z dziejów akcji antykomunistycznej w Polsce. Miesięcznik „Walka z Bolszewizmem" (1927–1931), „Historia i Polityka. Myśl polityczna i dyplomacja XX wieku" 2008, t. 7.

Międzynarodowy ruch robotniczy, t. 1: wiek XIX–1945, red. nauk. I. Koberdowa, Warszawa 1976.

Międzynarodówka Komunistyczna 1919–1943. Zarys historyczny, Warszawa 1974.

Puchalski J., Instytut Naukowego Badania Komunizmu w Warszawie (1930–1939): program, organizacja, zbiory prace księgoznawcze [w:] Bibliologia polityczna, pod red. D. Kuźmina, Warszawa 2011.

Sacewicz K, Kilka uwag na temat stosunku KPRP/KPP do PPS w międzywojennej Warszawie [w:] Komuniści w międzywojennej Warszawie, pod red. E. Kowalczyk, Warszawa 2014.

Sacewicz K., Antykomunistyczne inicjatywy parlamentarne Związku Ludowo-Narodowego (1919–1927). Zarys problemu [w:] Komuniści w II Rzeczypospolitej. Ludzie – struktury – działalność, pod red. M. Bukały, M. Krzysztofińskiego, Rzeszów 2015.

Sacewicz K., Centralna prasa Polski Podziemnej wobec komunistów polskich 1939-1945, Warszawa 2009.

Sacewicz K., Komuniści „polscy” wobec dzieci, młodzieży szkolnej i akademickiej w świetle materiałów MSW II RP (1918–1938). Zarys problemu [w:] Historia i pamięć. Studia z dziejów XX wieku, red. nauk. W. Gieszczyński, W.B. Łach, K. Sacewicz, Warszawa 2011.

Sacewicz K., Komunizm i antykomunizm w II Rzeczypospolitej. Państwo - społeczeństwo - partie, Olsztyn 2016.

Sacewicz K., Koncepcje przeciwdziałania zagrożeniu soswiecko-komunistycznemu w publicystyce i opracowaniach wewnętrznych "Bloku" Henryka Glassa (1939-1944) [w:] Państwowość konspiracyjna XIX i XX wieku, pod red. E. Hulla, Olsztyn 2010.

Sacewicz K., Razem czy osobno? Władze PPS i KPRP–KPP wobec obchodów święta 1 maja w latach 1919–1928, „Dzieje Najnowsze" 2015, t. 1.

Sacewicz K., Rewolucja komunistyczna i dyktatura proletariatu w świetle publikacji Centralnego Porozumienia Organizacji Współdziałających w Zwalczaniu Komunizmu – zarys problemu, "Pamięć i Sprawiedliwość" 2017, nr 30.

Sacewicz K., Wojna na lewicy – pierwsze starcia. Walka o hegemonię w warszawskich radach delegatów robotniczych pomiędzy KPRP a PPS (1918–1919) [w:] Komuniści w międzywojennej Warszawie, pod red. E. Kowalczyk, Warszawa 2014.

Słoński J.B., Komintern atakuje młodzież! Ratujmy zagrożone pozycje!, Warszawa 1937.

Wolsza T., Kolaborant? Burzliwa biografia księdza Antoniego Wincentego Kwiatkowskiego (1890–1970) [w:] Niepiękny wiek XX, red. J. Eisler i in, Warszawa 2010.

Zaporowski Z., Legalna działalność nielegalnej Komunistycznej Partii Polski w latach 1918–1939. Zarys problemu [w:] Lewica polska. Koncepcje – ludzie – działalność, pod red. E. Krasuckiego, T. Sikorskiego, A. Wątora, Wrocław 2012. Google Scholar