Represje komunistycznego aparatu bezpieczeństwa w powiecie kętrzyńskim (1945–1956)

Witold Gieszczyński

doi:10.31648/ep.5762

Opublikowane: 2020-08-211

Nr XX/2 (2019)

Represje komunistycznego aparatu bezpieczeństwa w powiecie kętrzyńskim (1945–1956)

Witold Gieszczyński

Echa Przeszłości

Dział: ARTYKUŁY I ROZPRAWY

https://doi.org/10.31648/ep.5762

Abstrakt

Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego (PUBP) w Kętrzynie został utworzony w lipcu 1945 r. Do zadań komunistycznego aparatu bezpieczeństwa należało m.in. zwalczanie Kościoła katolickiego oraz walka z wrogami ustroju. Zakładano przy tym, że część mieszkańców powiatu kętrzyńskiego nie akceptuje ustroju i dlatego mogą oni stanowić potencjalne zagrożenie dla władz komunistycznych. Wraz z postępującą sowietyzacją Polski i rozbudową aparatu represji rosła także lista działań, które traktowano jako przejaw opozycji i oporu społecznego. Zgodnie w otrzymywanymi instrukcjami i wytycznymi funkcjonariusze kętrzyńskiego PUBP rozpracowywali poszczególne środowiska społeczne głównie poprzez stale rozbudowywaną sieć tajnych informatorów i agentów. W następstwie tego wśród osób podejrzanych o tzw. wrogą działalność dokonywano licznych aresztowań, natomiast komunistyczny wymiar sprawiedliwości ferował surowe kary pozbawienia wolności. W systemie totalitarnym terror był podstawowym elementem podporządkowania społeczeństwa władzy.

Słowa kluczowe:

komunistyczny aparat bezpieczeństwa, represje, aresztowania, terror, opór społeczny

Inne teksty tego samego autora

Witold Gieszczyński, Echa Czerwca 1976 roku na Warmii i Mazurach w świetle materiałów KW PZPR w Olsztynie , Echa Przeszłości: Nr XV (2014)
Witold Gieszczyński, Kryzys aparatu bezpieczeństwa w latach 1954–1956 (na przykładzie województwa olsztyńskiego) , Echa Przeszłości: Nr XVIII (2017)
Witold Gieszczyński, Działalność Klubu Inteligencji Katolickiej w Olsztynie (1980-2013) , Echa Przeszłości: Nr XIV (2013)
Witold Gieszczyński, Z działalności Okręgowego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk w Olsztynie w świetle sprawozdania za 1983 rok , Echa Przeszłości: Nr XVI (2015)
Witold Gieszczyński, Human Migration on the Territory of the Former East Prussia After the Second World War , Echa Przeszłości: Nr XII (2011)
Witold Gieszczyński, Refleksje na marginesie książki Kryzys grudniowy 1970 r. w świetle dokumentów i materiałów Komisji Władysława Kruczka i relacji ludzi obozu władzy, opracowanie, wybór i przygotowanie do druku Marek Jabłonowski, Włodzimierz Janowski, Grzegorz Sołtysiak, Wa , Echa Przeszłości: Nr XXIII/1 (2022)
Witold Gieszczyński, Academic Conference: Underground Press in the People's Republic of Poland, Olsztyn, 3-5 November 2010 , Echa Przeszłości: Nr XII (2011)
Witold Gieszczyński, Radosław Gross, Przemiany gospodarcze wsi na Warmii i Mazurach w latach 1945-1956, Olsztyn 2019, ss. 679 , Echa Przeszłości: Nr XX/2 (2019)
Witold Gieszczyński, XI Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (1990), opracowanie, wybór i przygotowanie do druku Marek Jabłonowski, Włodzimierz Janowski, Grzegorz Sołtysiak, Warszawa 2014, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, ss. 319 , Echa Przeszłości: Nr XVII (2016)
Witold Gieszczyński, Karol Sacewicz, Wspomnienie o Profesorze Tadeuszu Filipkowskim (1933-2009) , Echa Przeszłości: Nr X (2009)

1 2 > >>

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Gieszczyński, W. (2020). Represje komunistycznego aparatu bezpieczeństwa w powiecie kętrzyńskim (1945–1956). Echa Przeszłości, (XX/2). https://doi.org/10.31648/ep.5762

Cited by / Share

Bibliografia

Aparat bezpieczeństwa w latach 1944–1956. Taktyka, strategia, metody, cz. I: Lata 1945–1947, oprac. Andrzej Paczkowski, „Dokumenty do dziejów PRL”, z. 5, Warszawa 1994.

Aparat bezpieczeństwa w latach 1944–1956. Taktyka, strategia, metody, cz. II: Lata 1948–1949, oprac. Andrzej Paczkowski, „Dokumenty do dziejów PRL”, z. 9, Warszawa 1996.

Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1950–1952. Taktyka, strategia, metody, wybór i oprac. Andrzej Paczkowski, Warszawa 2000.

Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, t. I: 1944–1956, oprac. Krzysztof Szwagrzyk, Warszawa 2005.

Kopiczko Andrzej, Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1945–1992. Słownik, Olsztyn 2007.

Letko Paweł, Stan bezpieczeństwa w powiecie kętrzyńskim w latach 1945–1946, „Echa Przeszłości” 2009, t. X.

Łukaszewicz Bohdan, O nową Polskę. Z dziejów aparatu bezpieczeństwa i porządku publicznego na Warmii i Mazurach w latach 1945 – 1950, Olsztyn 1989.

Łukaszewicz Bohdan, PSL na Warmii i Mazurach w latach 1945–1947, Olsztyn 1991.

Łukaszewicz Bohdan, Represjonowani na Warmii i Mazurach 1945–1956. Materiały biograficzne,

Niwiński Piotr, Działania komunistycznego aparatu represji wobec środowisk kombatantów wileńskiej AK 1945–1980, Warszawa 2009.

Ocalić od zapomnienia, praca zbior. pod red. Lucyny Tokarczyk, Marii Rutkowskiej-Kupran, Cezarego Bałdygi, Olsztyn-Kętrzyn 2009.

Olsztyn 2013.

Osękowski Czesław, Wybory do sejmu z 19 stycznia 1947 roku w Polsce, Poznań 2000.

W sztafecie pokoleń. Koło AK w Kętrzynie, Kętrzyn 2000. Google Scholar