Veröffentlicht am: 2021-02-011

Najbardziej demokratyczna forma wyboru? Uwarunkowania plebiscytu z 20 marca 1921 roku na Górnym Śląsku

Maciej Fic
Echa Przeszłości
Rubrik: BEITRÄGE UND ABHANDLUNGEN
https://doi.org/10.31648/ep.6355

Abstract

Tekst poświęcony został plebiscytowi, który odbył się 20 marca 1921 r. na Górnym Śląsku. Forma ta uznana została przez Radę Najwyższą Konferencji Pokojowej w Paryżu za najlepsze
narzędzie zbadania woli mieszkańców regionu i opowiedzenia się przez nich za pozostaniem w granicach Niemiec albo włączeniem do terytorium Polski. Mimo pozornie równych warunków przygotowań i udziału w głosowaniu, zaproponowane rozwiązanie okazało się w rzeczywistości być obarczone szeregiem różnych ograniczeń, bardziej dotkliwych dla strony polskiej. Do wskazanych ograniczeń zaliczyć można: przyjętą jako obszar plebiscytowy część Górnego Śląska, ogłoszony ostatecznie na mniej niż miesiąc przed samym głosowaniem jego termin (dający przy tym możliwość jednoczesnego głosowania mieszkańców i tzw. emigrantów); presję, którą na ludność propolską wywierała niemiecka administracja i reprezentanci burżuazji i arystokracji; zbyt małą dla zapewnienia swobody działania strony polskiej liczbę żołnierzy tzw. wojsk rozjemczych czy dopuszczenie do udziału w głosowaniu (i to na obszarze plebiscytowym) tzw. emigrantów. Wszystkie te elementy wpłynęły z pewnością (choć trudno wskazać dokładnie ich znaczenie) na ostateczny wynik plebiscytu, w liczbach bezwzględnych wygranego przez zwolenników pozostania obszaru plebiscytowego w granicach Niemiec. Przyjęte rozwiązanie okazało się przy tym niemożliwe do prostego przełożenia wyniku plebiscytu na wytyczenie granic na spornym terytorium.

Dateien herunterladen

Zitierregeln

Fic, M. (2021). Najbardziej demokratyczna forma wyboru? Uwarunkowania plebiscytu z 20 marca 1921 roku na Górnym Śląsku. Echa Przeszłości, (XXI/2), 253–282. https://doi.org/10.31648/ep.6355

Zitiert von / Teilen


##plugins.themes.libcom.BOCookieBarText##