Dzieje malborskiej rezydencji Towarzystwa Jezusowego 1618–1780

Wojciech Zawadzki

doi:10.31648/ep.5750

Published: 2020-08-211

No. XX/2 (2019)

The history of the Malbork residence of the Society of Jesus 1618–1780

Wojciech Zawadzki

Echa Przeszłości

Section: ARTICLES

https://doi.org/10.31648/ep.5750

Abstract

In modern history, Malbork played the role of an important urban center in Royal Prussia. In 1618–1780, the Jesuits were responsible for pastoral care in the city. Until the end of the war with Sweden in 1660, the Jesuits did not have their own temple, and they supported priests from the local diocese in the parish church of St. John. In 1666, the Jesuits of Malbork were granted rights to the former Teutonic Church of the Blessed Virgin Mary at the High Castle and St. Anne’s burial chapel. In addition to the pastoral care provided to Catholics in Malbork, the Jesuits educated young men and organized parish missions in the Regions of Żuławy and Powiśle. The bulk of their work focused on converting the predominantly Lutheran population of Malbork and the surrounding towns to Catholicism. The papal brief entitled “Dominus ac Redemptor”, issued by Pope Clement XIV on 21 July 1773, brought about the demise of the Malbork residency. The last monk left the town in 1780.

Keywords:

Jesuits, Malbork, Żuławy, Royal Prussia

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Zawadzki, W. (2020). The history of the Malbork residence of the Society of Jesus 1618–1780. Echa Przeszłości, (XX/2). https://doi.org/10.31648/ep.5750

Cited by / Share

References

Bury M., Gołembnik A., Wstępne wyniki interdyscyplinarnych badań archeologiznych krypty „jezuickiej” w kaplicy św. Anny, w: Kaplica św. Anny na Zamku Wysokim w Malborku. Dzieje, wystrój, konserwacja, red. J. Hochleitner, M. Mierzwiński, Malbork 2016, s. 183–199.

Dzieje malborskiej rezydencji Towarzystwa Jezusowego 1647–1744, przeł. J. Wojtkowski, Olsztyn 2013, s. 18.

Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564–1995, red. L. Grzebień, Kraków 1996, s. 63–66, 92, 146, 174–176, 198, 402, 567, 679, 697–698.

Górski K., Dzieje Malborka, Gdańsk 1973, s. 159.

Hochleitner J., Dzieje kaplicy św. Anny w czasach staropolskich, w: Kaplica św. Anny na Zamku Wysokim w Malborku. Dzieje, wystrój, konserwacja, red. J. Hochleitner, M. Mierzwiński, Malbork 2016, s. 88–93.

Jodkowski M., Dawne kolegium jezuickie w okresie przynależności do parafii katolickiej w Malborku, w: Wieża Klesza i domek dzwonnika na Zamku Wysokim w Malborku. Dzieje i konserwacja, red. J. Hochlitner, M. Mierzwiński, Malbork 2016, s. 51.

Józefczyk M., Elbląskie duchowieństwo katolickie na tle dziejów miasta 1246–1945, Elbląg 2005, s. 170.

Józefczyk M., Z dziejów religijnych Pomezanii w XVII wieku, Tom I. Synteza dziejów, Malbork 2012, s. 137.

Józefczyk M., Z dziejów religijnych Pomezanii w XVIII wieku, Tom I. Synteza dziejów, Malbork 2015, s. 88–89.

Kopiczko A., Posługa duszpasterska jezuitów w Malborku w świetle kroniki Dzieje malborskiej rezydencji Towarzystwa Jezusowego 1647–1744, w: Jezuici w Malborku a życie religijne na terytorium diecezji pomezańskiej w okresie nowożytnym, red. J. Hochleitner, Malbork 2014, s. 83–102.

Kopiczko A., Świątynie katolickie i duszpasterstwo w Malborku w latach 1525–1772, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1 (2015), z. 1, s. 47–50, 54–55.

Kościelak S., Jezuici w Elblągu w XVI–XVIII wieku, „Rocznik Elbląski” 19, 2004, s. 65.

Kościelak S., Jezuici w trzech wielkich miastach pruskich w XVI–XVIII w., „Hereditas Monasteriorum” 3, 2013, s. 155–185.

Kościelak S., Kolegium Braniewskie w relacjach z domami Prowincji Polskiej Towarzystwa Jezusowego w Prusach Królewskich w XVI-XVIII wieku, w: Cor Dioecesis. 450 lat Warmińskiego Seminarium Duchownego „Hosianum” (1565–2015), red. A. Kopiczko, P. Rabczyński, Olsztyn 2015, s. 213–234.

Kościelak S., Rezydencja jezuitów w Malborku i jej międzynarodowa obsada duszpasterska, w: Mniejszości narodowe i religijne na Żuławach, red. J. Hochleitner, Malbork 2016, s. 69–90.

Paprocka E., Tolerowani, nielubiani. Katolicy w Elblągu w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku, Warszawa 2009, s. 84–86.

Paszenda J., Święta Lipka, Olsztyn 1996, s. 6, 20–22.

Wojtkowski J., Konwertyci w kronice jezuitów malborskich 1647–1744, w: Jezuici w Malborku a życie religijne na terytorium diecezji pomezańskiej w okresie nowożytnym, red. J. Hochleitner, Malbork 2014, s. 121–132.

Zawadzki W., Duchowieństwo katolickie oficjalatu pomezańskiego w latach 1525–1821, Tom I. Studium prozopograficzne, Elbląg 2009, s. 265–266.

Zawadzki W., Forschungsstand zum Marienburger Jesuiten-Erbe, w: Castrum sanctae Mariae. Die Marienburg als Burg, Residenz und Museum, hrsg. A. Mentzel-Reuters, S. Samerski, Göttingen 2019, s. 399–412.

Zawadzki W., Pochówki jezuickie w kaplicy św. Anny na Zamku Wysokim w Malborku, w: Kaplica św. Anny. Dzieje, wyposażenie i konserwacja, red. J. Hochleitner, M. Mierzwiński, Malbork 2016, s. 156–165.

Zawadzki W., Relacje katolicko-luterańskie w Malborku w XVI–XVII wieku, w: Społeczeństwo, historia, sztuka. Księga na 30-lecie Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych UKSW w Warszawie, red. A.S. Czyż, Warszawa 2017, s. 295–311.

Zawadzki W., Zakony w Pomezanii od średniowiecza do 1945 roku, w: Jezuici w Malborku a życie religijne na terytorium diecezji pomezańskiej w okresie nowożytnym, red. J. Hochleitner, Malbork 2014, s. 28–30.

Zawadzki W., Zakony w Pomezanii w XVII-XIX wieku, Olsztyn-Elbląg 2013, s. 39–44, 66, 73.

Z dziejów szkolnictwa jezuickiego w Polsce, opr. J. Paszenda, Kraków 1994, s. 17. Google Scholar