O przyczynowej dedukcji "societas civilis cum imperio" : kilka uwag o wpływie Hobbesa na pojmowanie prawa

Paweł Polaczuk

doi:10.31648/hip.420

Opublikowane: 2018-08-181

Nr 21 (2015)

O przyczynowej dedukcji "societas civilis cum imperio" : kilka uwag o wpływie Hobbesa na pojmowanie prawa

Paweł Polaczuk

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.31648/hip.420

Abstrakt

W niniejszym artykule autor odnosi się do metody analityczno-syntetycznej Thomasa Hobbesa. Charakteryzuje jej historyczne nowatorstwo oraz jej zastosowanie w wywodach poświęconych władzy i społeczeństwu. Jej rezultatem jest utrwalona w Lewiatanie konstrukcja nieograniczonej władzy suwerena, wyłonionego w warunkach strachu jednostek o własne życie. Analizując tę metodę i osiągnięty przez Hobbesa rezultat, autor odnosi się do relacji prawa stanowionego i prawa naturalnego w koncepcji autora Lewiatana. Pokazuje, że koncepcja społeczeństwa pod władzą suwerena niesie za sobą zmiany w pojmowaniu utrwalonej w tradycji relacji pomiędzy prawem stanowionym i prawem natury. Zdaniem autora, Hobbes wiąże pojmowanie prawa z władzą w sposób analogiczny do relacji społeczeństwa pod władzą suwerena. Ponadto autor rozważa aktualność koncepcji w warunkach współczesnych.

Słowa kluczowe:

prawo, władza, suweren, prawo natury, racjonalność, stan natury, dedukcja, indukcja

Inne teksty tego samego autora

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Polaczuk, P. (2018). O przyczynowej dedukcji "societas civilis cum imperio" : kilka uwag o wpływie Hobbesa na pojmowanie prawa. Humanistyka I Przyrodoznawstwo, (21), 231–244. https://doi.org/10.31648/hip.420

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Austin J., Lectures on Jurisprudence or the Philosophy of P ositive Law, ed. E. Campbell, John Murray, Londyn 1885

Chojnicka K., Zagadnienie relacji pom iędzy praw em naturalnym a prawem stanowionym. Analiza trzech możliwych ujęć tego zagadnienia w klasycznych systemach doktrynalnych, (w:) M. Zmierczak (red.), Prawo natury w doktrynach polityczno-prawnych Europy, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2006

Copleston F., Historia filozofii, t. 5: Od Hobbesa do Hum e’a, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa

Copleston F., Lewiatan czyli Materia form a i władza państwa kościelnego i świeckiego, Warszawa 2009

Herman A., Propheten des Niedergangs. Der Endzeitmythos im westlichen Denken, Propyläen Verlag, Berlin 1998Hobbes T., O ciele I.6 , (w:) Elementy filozofii, t. I, PWN, Warszawa 1956

Hart H.L.A., Pojęcie prawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998Hobbes T., O obywatelu. Przedmowa do czytelnika, (w:) Elementy filozofii, t. II, PWN, Warszawa 1956

Hobbes T., O człowieku I.1, (w:) Elementy filozofii, t. II, PWN, Warszawa 1956

Hofmann H., Neuere Entwicklungen in der Rechtsphilosophie. Vortrag gehalten vor der Juristischen Gesellschaft zu Berlin am 13. Dezember 1995, Walter de Gruyter Verlag, Berlin - New York 1996

Hofmann H., Das Recht des Rechts und das Recht der Herrschaft, (w:) D. Willoweit, E. Müuller-Luckner (hrsg.), Die Begründung des Rechts als historisches Problem, R. Oldenburg Verlag, München 2000

Kamela P., Prawo i moralność w koncepcjach H.L.A. Harta, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2008

Kubiak A.E., O lęku przed śmiercią, (w:) W. Pawluczuk, S. Zagórski, Czego się boimy?, Oficyna Wydawnicza Stopka, Łomża 2008
Kuniński M., Problem stanu natury i stanu politycznego w teorii umowy społecznej Thomasa H obbesa, (w:) Z. Rau, M. Chmieliński (red.), Umowa społeczna i je j krytycy w myśli politycznej i prawnej, Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2010

Maluschke G., Philosophische Grundlagen des demokratischen Verfasungsstaates, Verlag Karl Alber, Freiburg - München 1982
Mittelstaedt P., Universalität und Inkonsistenz, (w:) M. Astroh (hrsg.), Grenzen rationaler Orientierung, Georg Olms Verlag, Heidesheim - Zürich - New York 2003

Pawluczuk W., Śmierć i inne strachy, (w:) W. Pawluczuk, S. Zagórski, Czego się boimy?, Oficyna Wydawnicza Stopka, Łomża 2008

Szacki J., Historia myśli socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002

Rau Z., Prawo natury a prawo naturalne. W poszukiwaniu przełomu w siedemnastowiecznym dyskursie politycznym, (w:) M. Zmierczak (red.), Prawo natury w doktrynach polityczno-prawnych Europy, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2006

Strauss L., J. Cropsey, Historia filozofii politycznej, red. nauk. P. Nowak, M. Wiśniewski, Warszawa 2010

Wronkowska S., Zarys teorii prawa, Ars Boni et Aequi, Poznań 1997

Wronkowska S., Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Ars Boni et Aequi, Poznań 2005 Google Scholar