Prawosławie w życiu gagauskiej społeczności w Mołdawii

Wiktor Józef Jesionek

doi:10.31648/hip.2622

Published: 2019-01-181

No. 24 (2018)

Orthodox Faith in the Life of the Gagauz Community in Moldova

Wiktor Józef Jesionek

Humanities and Natural Sciences

Section: ARTICLES Faith – religion – church

https://doi.org/10.31648/hip.2622

Abstract

The keynote idea is that Christian Orthodoxy served and still serves a important role in the life of the Gagauz community in Moldova. The aim of the following text is to show on the basis of the author’s observations and literature of the subject the role of christian orthodoxy, which has changed over time, taking into account the current state of affairs. The text presents or indicates such issues as: historical background, the importance of the clergy, religiosity, Orthodox holidays, cemeteries, temples, Orthodoxy in the public space and the organizational structure of the Orthodox Church.

Keywords:

Gagauzia, The Gagauzes, Moldova, Orthodox Christianity,, religiousness

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Jesionek, W. J. (2019). Orthodox Faith in the Life of the Gagauz Community in Moldova. Humanities and Natural Sciences, (24), 319–334. https://doi.org/10.31648/hip.2622

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.

References

Ageeva E.A., Pidgajko V.G. (2017), Kagul'skaâ i Komratskaâ Eparhiâ, URL= http://www.pravenc.ru/text/1319764.html [dostęp z dnia 30.09.2018].

Axenti M. (2016), Hederlez – a unique celebration of Gagauz traditions, URL= https://ygmoldova.com/hederlez-unique-celebration-gagauz-traditions/ [dostęp z dnia 11.09.2018].

Buckmaster B., Hitchins K.A., Latham E., Sukhopara F.N. (2018), Moldova, URL= https://www.britannica.com/place/Moldova#ref476800 [dostęp z dnia 9.09.2018].

Bulgar S.S. (2006), Istoriâ i kultura gagauzov, Sovet naučnyh issledovanij v oblasti istorii, kultury i obrazovaniâ pri ispolkome Gagauzii, Komrat-Kišinev.

Gagauzi, [w:] Encyklopedia pwn.pl, URL= https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Gagauzi;3903548.html [dostęp z dnia 9.09.2018].

Gagauzi, [w:] Wikipedia. Wolna encyklopedia, URL= https://pl.wikipedia.org/wiki/Gagauzi [dostęp z dnia 9.09.2018].

Gerb i flag goroda Čadyr-Lunga mogut vidoizmenit'sâ (2016), Oficialnyj sait mun. Čadyr-Lunga, URL= http://ceadir-lunga.md/novosti/item/1947-gerb-i-flag-goroda-chadyr-lunga-mogut-vidoizmenitsy [dostęp z dnia 30.09.2018].

Guboglo M.N. (2012), Religioznost' i religioznaâ identičnost' gagauzov v nastoâŝee vremâ, [w:] Gagauzy v mire i mir gagauzov Tom 1: Gagauzy v mire, M.N. Guboglo (red.) Ispolkom ATO Gagauziâ (Gagauz Eri), Komrat-Kišinev: 365-378.

Hatlas E. (2009), Osnovnye periody suŝestvovaniâ hristianstva u gagauzov Budžaka i ih ocenka s istoričeskoj točki zreniâ, "Tyragetia, serie nouă" III (XVIII)/2: 273-282.

Hatłas J. (2009), Gagauzja i Gagauzi: historia oraz współczesność, Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Poznań.

Hatłas J., Żyromski M. (2012), Christian Orthodox Churches in Gagauzian Villages in South Bessarabia After Second World War, "Sacrum et Profanum" V: 199-203.

Hatłas J. (2013), Gagauzi na obszarze Terytorium Autonomicznego Gagauzja –przeszłość oraz teraźniejszość, [w:] Spotkania Polsko-mołdawskie. Księga poświęcona pamięci Profesora Janusza Solaka, M. Kosienkowski (red.), Wydawnictwo Episteme, Lublin: 245-273.

Hatłas J. (2015), Gagauzi w Bułgarii, w Mołdawii oraz na Ukrainie – wybrane aspekty, "Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia" XXII/2: 101-116.

Kapaló J.A. (2011), Text, context and performance: Gagauz folk religion in discourse and practice, Brill, Leiden.

Kelešev P. (2015), Gagauzskaâ Eparhiâ: byt' ili ne byt'?, URL= https://regnum.ru/news/1882667.html [dostęp z dnia 22.09.2018].

Konstytucja Republiki Mołdawii (2014), tłum. i wstęp B. Zdaniuk, Wydawnictwo sejmowe, Warszawa 2014.

Kvilinkova E.N. (2003), “Kasym” – načalo zimy, URL= https://web.archive.org/web/20070319072258/http://turkolog.narod.ru/info/I230.htm [dostęp z dnia 12.09.2018].

Kvilinkova E.N. (2012), Sostoânie religioznosti gagauzov v istoričeskoj retrospektive (po arhivnym, istoriografičeskim i ètnografičeskim dannym), [w:] Gagauzy v mire i mir gagauzov Tom 1: Gagauzy v mire, M.N. Guboglo (red.) Ispolkom ATO Gagauziâ (Gagauz Eri), Komrat-Kišinev: 351-365.

Kwilinkowa E. (2012), Cechy wspólne i różnice regionalne w gagauskiej obrzędowości kalendarzowej, [w:] Między etnicznością a lokalnością. Pogranicze bułgarsko-gagauskie w Besarabii, J. Derlicki (red.), Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa: 145-156.

Nikogło D., Stepanow W. (2012), Tradycyjne praktyki pochówkowo-grzebalne Gagauzów [w:] Między etnicznością a lokalnością. Pogranicze bułgarsko-gagauskie w Besarabii, J. Derlicki (red.), Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa: 105-128.

Pašaly P.M. (2017), Gimn. Flag. Gerb, Upravlenie Kul'tury i turizma Gagauzii, Komrat.

Postanovlenie Narodnogo Sobraniâ Gagauzii #69-VII/III ot 12.08.2004 ob učreždenii znamenatel'nyh dat, prazdničnyh i pamâtnyh dnej na territorii Gagauzii (Gagauz Eri), URL= http://www.halktoplushu.md/index.php/postanovleniya/1496-ob-uchrezhdenii-znamenatelnykh-dat-prazdnichnykh-i-pamyatnykh-dnej-na-territorii-gagauzii-gagauz-eri [dostęp z dnia 12.09.2018].

Postanovlenie nr. 433 ot 26.12.1990 o dnâh pamâti, prazdničnyh dnâh i dnâh otdyha v Respublike Moldova, URL= http://lex.justice.md/viewdoc.php?action=view&view=doc&id=306859&lang=2 [dostęp z dnia 11.09.2018].

Turcescu L., Stan L. (2003), Church–State Conflict in Moldova: the Bessarabian Metropolitanate, "Communist and Post-Communist Studies" 36: 443–465.

V Čadyr-Lunge est' flag goroda (2016), Oficialnyj sait mun. Čadyr-Lunga, URL= http://ceadir-lunga.md/novosti/item/1593-v-chadyr-lunge-est-flag-goroda [dostęp z dnia 30.09.2018].

V Gagauzii otmečaût vsenarodnyj prazdnik Kasym (2012), Novostnoj portal gagauzinfo.md, URL= http://gagauzinfo.md/index.php?newsid=5575 [dostęp z dnia 30.09.2018].

V sele Džoltaj idet rekonstrukciâ territorii 300-letnego kladbiŝa (2018), Informacionno-analitičeskij portal Gagauznews, URL= http://gagauznews.md/42724 [dostęp z dnia 13.09.2018]. Google Scholar