The Presence of Muslims and Immigrants in the Polish Public Discourse: The Example of Press Reports Regarding the Events in Ełk at the turn of 2016 and 2017
Michał Łyszczarz
Wydział Nauk Społecznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztyniedr nauk humanistycznych w zakresie socjologii (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2011), adiunkt w Katedrze Socjologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, absolwent studiów magisterskich z socjologii i politologii na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Autor m.in. monografii Młode pokolenie polskich Tatarów. Studium przemian generacyjnych młodzieży w kontekście
religijności muzułmańskiej oraz tożsamości etnicznej (Olsztyn – Białystok 2013). Zainteresowania naukowe koncentruje wokół zagadnień związanych z polskimi Tatarami, problematyką mniejszości etnicznych i narodowych, dyskursem medialnym oraz obecnością islamu w Polsce i Europie.
https://orcid.org/0000-0002-9200-3123
Stefan Michał Marcinkiewicz
Wydział Nauk Społecznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztyniedr nauk humanistycznych w zakresie socjologii (Uniwersytet w Białymstoku, 2011), adiunkt w Katedrze Socjologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, absolwent socjologii (Uniwersytet w Białymstoku) i zarządzania (Politechnika Białostocka). Współpracownik Muzeum Historycznego w Ełku. Od 2009 roku zajmował się związkiem współczesnych procesów migracyjnych i Internetu, czego efektem jest monografia Internet w procesach migracyjnych na przykładzie polskich migrantów w Irlandii. Studium e-tnograficzne (Olsztyn 2014). Od 2012 roku jego zainteresowania badawcze oscylują wokół pamięci społecznej i konstruowania tożsamości lokalnej w obszarze południowo-wschodnich Mazur – jest autorem monografii Mityczna stolica Mazur. Między Ełkiem a Lyck (Ełk 2015).
https://orcid.org/0000-0001-9956-6351
Abstract
The subject of this article is an analysis of public discourse in Poland based on press reports regarding events in Ełk at the turn of 2016 and 2017. In the city, there
was an incident near a kebab bar in which a young man died. The incident resulted in street riots in the first days of 2017. In the text, the authors present a typology of opinion-making messages and the media image of Daniel Rudnicki. The research was based on a qualitative analysis of the content, which included selected 40 newspaper articles (mainly from opinion weeklies) published in January 2017.
Keywords:
public discourse in Poland, Islamophobia, xenophobia, public discourse in Poland, Islamophobia, xenophobiaReferences
Adamski Ł., Rasizm albo dżihad w Ełku, „Debata” 2017, nr 1 (112).
Baranek gładzi grzech, „Gość Niedzielny” 2017, nr 2, wyd. z 15 stycznia.
Boniecki A., Nie dajmy się zainfekować, „Tygodnik Powszechny” 2017, nr 3, wyd. z 15 stycznia.
Bravo P., Minister: kogo naprawdę mamy się bać, „Tygodnik Powszechny” 2017, nr 3, wyd. z 15 stycznia.
Ełk, Saksonia, Los Angeles. Rozmowa z Michałem Bilewiczem z UW, „Wprost” 2017, nr 2, wyd. z 15 stycznia.
Gociek P., Zwycięstwo prowokacji, „Do Rzeczy” 2017, nr 2, wyd. z 9 stycznia.
Grabek A., Nowy rok w Ełku, „Wprost” 2017, nr 2, wyd. z 15 stycznia.
Jóźwik P., Nie w naszym imieniu, „Przewodnik Katolicki” 2017, nr 3, wyd. z 15 stycznia.
Kołodziejczyk M., Pany i kebaby, „Polityka” 2017, nr 2, wyd. z 11 stycznia.
Kowalewska W., Miejsce tragedii stało się miejscem nienawiści, „Rozmaitości Ełckie” 2017, wyd. z 5 stycznia.
Kowalewska W., Słowo wstępne redaktor naczelnej, „Rozmaitości Ełckie” 2017, wyd. z 5 stycznia.
Kowalewska W., Właściciel lokalu i kucharz usłyszeli zarzuty zabójstwa, „Gazeta Olsztyńska” 2017, wyd. z 3 stycznia.
Kowalewska W., Mróz K., Tomkiewicz P., Przecież mogli zadzwonić po policję lub go nastraszyć, „Gazeta Olsztyńska” 2017, wyd. z 2 stycznia.
Kundzicz M., Czy zamieszkom w Ełku można było zapobiec? Czy policja zrobiła wszystko, aby zminimalizować ryzyko eskalacji przemocy?, „Gazeta Olsztyńska” 2017, wyd. z 3 stycznia.
Kundzicz M., Jego wpis wywołał burzę, „Gazeta Olsztyńska” 2017, wyd. z 4 stycznia.
Mazgal E., Tragedia w Ełku zaostrzyła u nas antyislamskie nastroje, „Rozmaitości Ełckie” 2017, wyd. z 5 stycznia.
Mazgal E., Tragedia w Ełku zaostrzyła u nas nastroje antyislamskie, „Gazeta Olsztyńska” 2017, wyd. z 2 stycznia.
Mróz K., Właściciel lokalu i kucharz usłyszeli zarzuty zabójstwa, „Rozmaitości Ełckie” 2017, wyd. z 5 stycznia.
Mucha W., Krótka droga z Ełku do Jedwabnego, „Gazeta Polska” 2017, nr 1, wyd. z 4 stycznia.
Myślińska G., Śmierć pod kebabem, „Gość Niedzielny” 2017, nr 2, wyd. z 15 stycznia.
Narzędzie do poniżania. Z dr. hab. Piotrem Wawrzykiem rozmawia Agnieszka Niewińska, „Do Rzeczy” 2017, nr 3, wyd. z 16 stycznia.
Nie zapłacił za colę i ktoś go zabił!, „Fakt” 2017, wyd. z 2 stycznia.
Patora T., Znicze pod Kebabem, „Angora” 2017, nr 3, wyd. z 15 stycznia.
Pieczyński M., Prawo nie jest do zabijania, „Do Rzeczy” 2017, nr 2, wyd. z 9 stycznia.
PiS w pułapce ksenofobii. Rozmowa z Piotrem Osęką, „Gazeta Wyborcza” 2017, wyd. z 3 stycznia.
Pochłopień J., Polacy nie są rasistami, „Wprost” 2017, nr 2, wyd. z 15 stycznia.
Potocki A.R., Co się naprawdę wydarzyło w Ełku, „wSieci” 2017, nr 2, wyd. z 9 stycznia.
Pytamy: Co o sytuacji w naszym mieście myślą samorządowcy, politycy, a także duchowni?, „Rozmaitości Ełckie” 2017, wyd. z 5 stycznia.
Romanowska A., Jestem muzułmaninem, ale nie Arabem! Bangladesz leży w Azji, „Gazeta Olsztyńska” 2017, wyd. z 5 stycznia.
Rozpiątkowski P., Potęga modlitwy, „Niedziela” 2017, nr 4, wyd. z 22 stycznia.
Sepioło M., Jak wszyscy, to wszyscy, „Tygodnik Powszechny” 2017, nr 2, wyd. z 15 stycznia.
Szułdrzyński M., Kebab, narodowcy i globalizacja, „Przewodnik Katolicki” 2017, nr 3, wyd. z 15 stycznia.
Szymanik G., W Ełku nie można być grzecznym, „Gazeta Wyborcza” 2017, wyd. z 9 stycznia (dodatek „Duży Format”). Święchowicz M., Lis E., Atmosfera pogromowa, „Newsweek Polska” 2017, nr 3, wyd. z 9 stycznia.
Tęsknoty za barbarzyństwem. Z dr. Michałem Łuczewskim rozmawia Agnieszka Niewińska, „Do Rzeczy” 2017, nr 3, wyd. z 16 stycznia.
Tomkiewicz P., Spoczął tam, gdzie się urodził, „Gazeta Olsztyńska” 2017, wyd. z 5 stycznia.
Wilgocki M., Szymanik G., Biskup uspakajał, ludzie wyszli, „Gazeta Wyborcza” 2017, wyd. z 3 stycznia.
Wroński P., Ministrze Błaszczak, wyjedź do Ełku, „Gazeta Wyborcza” 2017, wyd. z 3 stycznia.
Zaremba P., Nieistotny margines?, „Przewodnik Katolicki” 2017, nr 3, wyd. z 15 stycznia.
Ziemkiewicz R.A., Nowa pałka na Polaków – rasizm, „Do Rzeczy” 2017, nr 3, wyd. z 16 stycznia.
Analizować nienawiść. Dyskurs antysemicki jako tekstowe wyzwanie. Prace dedykowane Profesorowi Michałowi Głowińskiemu, red. P. Kuciński, G. Krzywiec, Warszawa 2011.
Bobako M., Islamofobia jako technologia władzy. Studium z antropologii politycznej, Kraków 2017.
Bulandra A., Kościółek J., Zimnoch M., Mowa nienawiści w przestrzeni publicznej. Raport z badań prasy w 2014 roku, Kraków 2015.
Dijk T. van, Badania nad dyskursem, w: Dyskurs jako struktura i proces, red. T. van Dijk, tłum. G. Grochowski, Warszawa 2001.
Geisser V., Nowa islamofobia, tłum. E. Cylwik, Warszawa 2009.
Huntington S., Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, tłum. H. Jankowska, Warszawa 2003.
Jeziorski I., Od obcości do symulakrum. Obraz Żyda w Polsce w XX wieku. Antropologiczne studium przypadku, Kraków 2009.
Kowalski S., Tulli M., Zamiast procesu – raport o mowie nienawiści, Warszawa 2003.
Kwiecień A., Wiszniewski P., Nietolerancja w Polsce. Kronika wydarzeń 2010–2011 na podstawie monitoringu prasy, Warszawa 2011.
Łyszczarz M., Obraz muzułmanów w sferze publicznej. Specyfika polskiego dyskursu medialnego dotyczącego islamu, w: Kreowanie przestrzeni społecznej w cyfrowym świecie. Wpływ mediów na rzeczywistość polityczną oraz funkcjonowanie ruchów społecznych i religijnych w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, red. M. Łyszczarz, S.M. Marcinkiewicz, M. Sokołowski, Toruń 2014.
Łyszczarz M., Specyfika medialnego dyskursu dotyczącego islamu i muzułmanów w Polsce, „Rocznik Tatarów Polskich” 2017, t. 4 (18).
Łyszczarz M., Tatarzy polscy a islamofobia, „Nurt SVD” 2012, R. 46, t. 132, nr 2.
Ostrowski Ł., Mowa o rasizmie. Pojęcie rasizmu we współczesnej polskiej prasie antyfaszystowskiej i skrajnie nacjonalistycznej, Warszawa 2009.
Rutkowska A., Smosarski A., Nietolerancja w Polsce. Kronika wydarzeń 2008–2009 na podstawie monitoringu prasy, Warszawa 2009.
Skibińska M., Wiszniewska N., Utracka M., Nietolerancja w Polsce. Kronika wydarzeń 2011–2012 na podstawie monitoringu prasy, Warszawa 2013.
Zarzycka G., Dyskurs prasowy o cudzoziemcach na podstawie tekstów o łódzkiej wieży Babel i osobach czarnoskórych, Łódź 2006.
Źródła internetowe:
Crouch H., Polish Unrest: Tunisian Cook Is Charged with Murdering a Man ‘Who Didn’t Pay for
His Drinks’ and Sparked Anti-Immigrant Riots in Poland, [online] <https://www.thesun.co.uk/
news/2520088/tunisian-cook-is-charged-with-murdering-a-man-who-didnt-pay-for-his-drinksand-sparked-anti-immigrant-riots-in-poland/>, dostęp: 9.12.2017.
Gnauck G., Aufruhr in der polnischen Provinz, [online] <http://www.faz.net/aktuell/politik/ausland/krawalle-nach-messerstecherei-in-masuren-in-polen-14601790.html>, dostęp: 9.12.2017.
Kornak M., Brunatna Księga 1987–2009, Warszawa 2009, [online] <http://www.nigdywiecej.org/
pdf/pl/brunatnaksiega.pdf>, dostęp: 9.12.2017.
Kornak M., Brunatna Księga 2009–2010, Warszawa 2011, [online] <http://www.nigdywiecej.org/
pdf/pl/BRUNATNA_KSIEGA_2009-2010.pdf>, dostęp: 9.12.2017.
Kornak M., Tatar A., Brunatna Księga 2011–2012, Warszawa 2012, [online] <http://www.nigdywiecej.org/pdf/pl/BRUNATNA_KSIEGA_2011-2012.pdf>, dostęp: 9.12.2017.
Kornak M., Tatar A., Katalog Wypadków – Brunatna Księga 2013–2014, [online] <http://www.
nigdywiecej.org/pdf/pl/pismo/21/36_Katalog-wypadkow.pdf>, dostęp: 9.12.2017.
Kornak M., Tatar A., Pankowski R., Katalog Wypadków – Brunatna Księga 2014–2016, [online]
<http://www.nigdywiecej.org/pdf/pl/pismo/22/katalog_wypadkow-brunatna_ksiega.pdf>, dostęp:
9.12.2017.
Marszewski M., Troszyński M., Dyskurs wokół muzułmanów i islamu w polskim internecie, [online]
<http://siectolerancji.pl/sites/default/files/islam_muzulmanie_2015.pdf>, dostęp: 9.12.2017.
Najbardziej opiniotwórcze polskie media w styczniu 2015 roku, [online] <https://www.imm.com.
pl/sites/default/files/raporty/najbardziej_opiniotworcze_media_w_styczniu_2015.pdf>, dostęp:
9.12.2017.
Najbardziej opiniotwórcze polskie media w styczniu 2016 roku, [online] <https://www.imm.com.
pl/sites/default/files/raporty/najbardziej_opiniotworcze_media_w_styczniu_2016.pdf>, dostęp:
9.12.2017.
Najbardziej opiniotwórcze polskie media w styczniu 2017 roku, [online] <https://www.imm.com.pl/
sites/default/files/raporty/najbardziej_opiniotworcze_media_w_styczniu_2017_1.pdf>, dostęp:
9.12.2017.
Tunisian Charged over Poland Stabbing That Sparked Riot, [online] <http://www.bbc.com/news/
world-europe-38488863>, dostęp: 9.12.2017.
Tunisian Charged with Murder of Pole; Event Sparks Riots, [online] <http://www.dailymail.co.uk/
wires/ap/article-4081454/Tunisian-charged-murder-Pole-event-sparks-riots.html>, dostęp:
9.12.2017.
Wydział Nauk Społecznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
<p>dr nauk humanistycznych w zakresie socjologii (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2011), adiunkt w Katedrze Socjologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, absolwent studiów magisterskich z socjologii i politologii na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Autor m.in. monografii Młode pokolenie polskich Tatarów. Studium przemian generacyjnych młodzieży w kontekście<br>religijności muzułmańskiej oraz tożsamości etnicznej (Olsztyn – Białystok 2013). Zainteresowania naukowe koncentruje wokół zagadnień związanych z polskimi Tatarami, problematyką mniejszości etnicznych i narodowych, dyskursem medialnym oraz obecnością islamu w Polsce i Europie.</p> Poland
https://orcid.org/0000-0002-9200-3123
dr nauk humanistycznych w zakresie socjologii (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2011), adiunkt w Katedrze Socjologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, absolwent studiów magisterskich z socjologii i politologii na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Autor m.in. monografii Młode pokolenie polskich Tatarów. Studium przemian generacyjnych młodzieży w kontekście
religijności muzułmańskiej oraz tożsamości etnicznej (Olsztyn – Białystok 2013). Zainteresowania naukowe koncentruje wokół zagadnień związanych z polskimi Tatarami, problematyką mniejszości etnicznych i narodowych, dyskursem medialnym oraz obecnością islamu w Polsce i Europie.
Wydział Nauk Społecznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
<p>dr nauk humanistycznych w zakresie socjologii (Uniwersytet w Białymstoku, 2011), adiunkt w Katedrze Socjologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, absolwent socjologii (Uniwersytet w Białymstoku) i zarządzania (Politechnika Białostocka). Współpracownik Muzeum Historycznego w Ełku. Od 2009 roku zajmował się związkiem współczesnych procesów migracyjnych i Internetu, czego efektem jest monografia Internet w procesach migracyjnych na przykładzie polskich migrantów w Irlandii. Studium e-tnograficzne (Olsztyn 2014). Od 2012 roku jego zainteresowania badawcze oscylują wokół pamięci społecznej i konstruowania tożsamości lokalnej w obszarze południowo-wschodnich Mazur – jest autorem monografii Mityczna stolica Mazur. Między Ełkiem a Lyck (Ełk 2015).</p> Poland
https://orcid.org/0000-0001-9956-6351
dr nauk humanistycznych w zakresie socjologii (Uniwersytet w Białymstoku, 2011), adiunkt w Katedrze Socjologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, absolwent socjologii (Uniwersytet w Białymstoku) i zarządzania (Politechnika Białostocka). Współpracownik Muzeum Historycznego w Ełku. Od 2009 roku zajmował się związkiem współczesnych procesów migracyjnych i Internetu, czego efektem jest monografia Internet w procesach migracyjnych na przykładzie polskich migrantów w Irlandii. Studium e-tnograficzne (Olsztyn 2014). Od 2012 roku jego zainteresowania badawcze oscylują wokół pamięci społecznej i konstruowania tożsamości lokalnej w obszarze południowo-wschodnich Mazur – jest autorem monografii Mityczna stolica Mazur. Między Ełkiem a Lyck (Ełk 2015).
