The History of the Polish People’s Republic According to Wojciech Smarzowski: An Interpretation

Andrzej Szpulak

Instytut Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

dr hab., prof. Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wykładowca w Instytucie Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych UAM. Redaktor naczelny czasopisma „Images”. Filmoznawca i medioznawca. Zajmuje się historią kina polskiego i europejskiego, kinem religijnym i zjawiskami współczesnej kultury audiowizualnej. Autor ponad sześćdziesięciu artykułów dotyczących historii polskiego filmu, także filmu religijnego i historycznego oraz książek o twórczości Kazimierza Kutza, Wojciecha Marczewskiego i Wojciecha Smarzowskiego. Opublikował m.in. książki: Kino wśród mitów. O filmach śląskich Kazimierza Kutza (Gniezno 2004), Filmy Wojciecha Marczewskiego (Poznań 2009), Róża (Poznań 2016).




Abstract

The text is focused on interpreting three films of Wojciech Smarzowski: Wesele (Weddings, 2004), Dom zły (Bad House, 2009) and Róża (Rose, 2011). These films are treated as audio-visual historical narrations presenting the reality of communist Poland (1945–1989) along with the social consequences of living in conditions imposed by the post-Communist state after 1989. This reality is analysed at the political, social, economic and spiritual levels. The idea is to grasp historical continuity, present in these narrations, which depends on the chronology of the works of the movie director. A theoretical basis for reflection is the visual history concept, referred to by Piotr Witek (Andrzej Wajda as a Historian) based, above all, on the reflections of Robert A. Rosenstone.


Keywords:

Wojciech Smarzowski, visual history, historical film, Polish film after 1989, communist Poland


Film i historia. Antologia, red. I. Kurz, Warszawa 2008.
Higson A., Idea kinematografii narodowej, tłum. K. Loska, w: Kino Europy, red. P. Sitarski, Kraków 2001.
Higson A., Ograniczona wyobraźnia kina narodowego, tłum. T. Rutkowska, „Kwartalnik Filmowy” 2008, nr 62–63.
Jabłońska K., Luter A., Dobro w zaklętym kręgu zła, „Więź” 2012, nr 1.
Kijko M., Kino i pamięć, „Człowiek i Społeczeństwo” 2012, nr 34.
Kino Europy, red. P. Sitarski, Kraków 2001.
Kino polskie jako kino narodowe, red. T. Lubelski, M. Stroiński, Kraków 2010.
Mrozek W., Film pamięci narodowej. Najnowsze kino polskie w dyskursie polityki historycznej, w: Kino polskie jako kino narodowe, red. T. Lubelski, M. Stroiński, Kraków 2010.
Radomski M., Rozrachunek z polskością. Poszukiwanie tożsamości narodowej w kinie Wojciecha Smarzowskiego, „Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa” 2015, nr 47.
Rosenstone R.A., Oliver Stone jako historyk, tłum. P. Witek, w: Świat z historią, red. P. Witek, M. Woźniak, Lublin 2010.
Świat z historią, red. P. Witek, M. Woźniak, Lublin 2010.
White H., Historiografia i historiofotia, tłum. Ł. Zaremba, w: Film i historia. Antologia, red. I. Kurz, Warszawa 2008.
Witek P., Andrzej Wajda jako historyk. Metodologiczne studium z historii wizualnej, Lublin 2016

Filmografia

Dom zły (2009), reż. Wojciech Smarzowski.
Róża (2011), reż. Wojciech Smarzowski.
Układ zamknięty (2013), reż. Ryszard Bugajski.
Uwikłanie (2011), reż. Jacek Bromski.
Wesele (2004), reż. Wojciech Smarzowski.
Wołyń (2016), reż. Wojciech Smarzowski.

Published
2019-02-06

Cited by

Szpulak, A. (2019). The History of the Polish People’s Republic According to Wojciech Smarzowski: An Interpretation. Media - Culture - Social Communication, 2(13), 25–37. https://doi.org/10.31648/mkks.2981

Andrzej Szpulak 
Instytut Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
<p>dr hab., prof. Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wykładowca w Instytucie Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych UAM. Redaktor naczelny czasopisma „Images”. Filmoznawca i medioznawca. Zajmuje się historią kina polskiego i europejskiego, kinem religijnym i zjawiskami współczesnej kultury audiowizualnej. Autor ponad sześćdziesięciu artykułów dotyczących historii polskiego filmu, także filmu religijnego i historycznego oraz książek o twórczości Kazimierza Kutza, Wojciecha Marczewskiego i Wojciecha Smarzowskiego. Opublikował m.in. książki: Kino wśród mitów. O filmach śląskich Kazimierza Kutza (Gniezno 2004), Filmy Wojciecha Marczewskiego (Poznań 2009), Róża (Poznań 2016).</p>  Poland

dr hab., prof. Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wykładowca w Instytucie Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych UAM. Redaktor naczelny czasopisma „Images”. Filmoznawca i medioznawca. Zajmuje się historią kina polskiego i europejskiego, kinem religijnym i zjawiskami współczesnej kultury audiowizualnej. Autor ponad sześćdziesięciu artykułów dotyczących historii polskiego filmu, także filmu religijnego i historycznego oraz książek o twórczości Kazimierza Kutza, Wojciecha Marczewskiego i Wojciecha Smarzowskiego. Opublikował m.in. książki: Kino wśród mitów. O filmach śląskich Kazimierza Kutza (Gniezno 2004), Filmy Wojciecha Marczewskiego (Poznań 2009), Róża (Poznań 2016).