Auto-Narratives in Radio Documentary
Joanna Bachura-Wojtasik
Wydział Filologiczny Uniwersytet Łódzkidr, adiunkt w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego. Koordynator Łódzkiej Szkoły Radioznawczej oraz opiekun naukowy Radioznawczego Koła Naukowego. Pełni funkcję sekretarza ds. numerów dziennikarskich kwartalnika „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”. Podstawą zainteresowań badawczych uczyniła radioznawstwo, przede wszystkim artystyczne gatunki radiowe. Interesuje się także współczesną kulturą – jej przemianami, właściwościami, funkcjami. Jest autorką m.in. książki Odsłony wyobraźni. Współczesne słuchowisko radiowe (Toruń 2012) oraz współautorką (obok Elżbiety Pleszkun-Olejniczakowej i Aleksandry Pawlik) książki Dwa Teatry. Studia z zakresu teorii i interpretacji sztuki słuchowiskowej (Toruń 2011).
Kinga Sygizman
Wydział Filologiczny Uniwersytet Łódzkidr, adiunkt w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego. Inspiracją dla rozważań audialnych są dla niej wybrane wątki z zakresu filozofii, psychologii i teorii literatury. Jest autorką m.in. książki Reportaże radiowe o krzywdzie i cierpieniu (Łódź 2011) oraz prac naukowych z zakresu teorii przekazów radiowych.
Abstract
This article discusses the issue of the narrative of radio documentary with particular emphasis on auto-narratives in the above-mentioned genre based on the psychological perspective of research on a story. The proposed divisions – fluent versus fragmented auto-narratives and allocentric versus ipsocentric auto-narratives – are illustrated by selected exemplifications. The dialogical nature of the considered artistic genre has a direct impact on this taxonomy.
Keywords:
radio documentary, narrative, auto-narrative, dialogical, storyReferences
Bachura-Wojtasik J., Narracyjne formy radiowe jako przykłady artystycznych realizacji audiosfery, w: Radio w dobie nowych mediów, red. U. Doliwa, Olsztyn 2014, s. 63–80.
Bal M., Narratologia. Wprowadzenie do teorii narracji, tłum. zespołowe, red. E. Kraskowska, E. Rajewska, Kraków 2012.
Barthes R., Wstęp do analizy strukturalnej opowiadań, tłum. W. Błońska, „Pamiętnik Literacki” 1968, z. 4, s. 327–359.
Cieciuch J., Między przedmiotem a metodą. Wątpliwości związane z koncepcją tożsamości narracyjnej McAdamsa, w: Psychologia narracyjna. Tożsamość, dialogowość, pogranicza, red. E. Dryll, E. Cierpka, Warszawa 2011, s. 111–131.
Czytanie tekstów kultury. Metodologia, badania, metodyka, red. B. Myrdzik, I. Morawska, Lublin 2007.
Fragment prywatnej rozmowy Kingi Sygizman z Katarzyną Michalak. Zarejestrowane nagranie w posiadaniu autorek tekstu.
Fragment rozmowy autorek tekstu z Katarzyną Michalak przeprowadzonej telefonicznie 10 listopada 2016 roku.
Gadacz T., Historia filozofii XX wieku. Nurty, t. 2, Kraków 2009.
Gadamer H.G., Człowiek i język, tłum. K. Michalski, w: tegoż, Rozum, słowo, dzieje, tłum. M. Łukasiewicz, K. Michalski, Warszawa 1979, s. 47–56.
Gadamer H.G., Rozum, słowo, dzieje, tłum. M. Łukasiewicz, K. Michalski, Warszawa 1979.
Głowiński M., Wokół narratologii, w: Narratologia, red. M. Głowiński, Gdańsk 2004, s. 5–11.
Jedliński R., Aksjologiczne nacechowanie audialnych tekstów kultury (na przykładzie baśni radiowej), w: Czytanie tekstów kultury. Metodologia, badania, metodyka, red. B. Myrdzik, I. Morawska, Lublin 2007, s. 81–92.
Kłoczowski J.A., Filozofia dialogu, Poznań 2005.
Krasowski W., Tożsamość małych narracji. Typy narracji tożsamościowych a style myślenia i cechy osobowości, w: Psychologia narracyjna. Tożsamość, dialogowość, pogranicza, red. E. Dryll, A. Cierpka, Warszawa 2011, s. 179–192.
Misiak T., Audiosfera w kulturze współczesnej. Próba przybliżenia pojęcia, „Przegląd Kulturoznawczy” 2010, nr 1 (7), s. 62–74.
Narracja jako sposób rozumienia świata, red. J. Trzebiński, Gdańsk 2001.
Narratologia, red. M. Głowiński, Gdańsk 2004.
Nowe media w komunikacji społecznej w XX wieku. Antologia, projekt i red. M. Hopfinger, Warszawa 2005.
Oleś P., Puchalska-Wasyl M., Tożsamość narracyjna czy polifoniczne ja?, w: Polifonia osobowości. Aktualne problemy psychologii narracji, red. E. Chmielnicka-Kuter, M. Puchalska-Wasyl, Lublin 2005, s. 51–64.
Ong W.J., Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, tłum. i red. J. Japola, Warszawa 2011.
Ong W.J., Wtórna oralność, tłum. J. Japola, w: Nowe media w komunikacji społecznej w XX wieku. Antologia, projekt i red. M. Hopfinger, Warszawa 2005, s. 178–186.
Piłatowska I., Reportaż jako artystyczny gatunek radiowy, „Media – Społeczeństwo – Kultura” 2009, nr 1, s. 30–39.
Polifonia osobowości. Aktualne problemy psychologii narracji, red. E. Chmielnicka-Kuter, M. Puchalska-Wasyl, Lublin 2005.
Praktyki opowiadania, red. B. Owczarek, Z. Mitosek, W. Grajewski, Kraków 2001.
Psychologia małych i wielkich narracji, red. M. Straś-Romanowska, B. Bartosz, M. Żurko, Warszawa 2010.
Psychologia narracyjna. Tożsamość, dialogowość, pogranicza, red. E. Dryll, E. Cierpka, Warszawa 2011.
Radio w dobie nowych mediów, red. U. Doliwa, Olsztyn 2014.
Sapir E., Kultura, język, osobowość. Wybrane eseje, tłum. B. Stanosz, R. Zimand, wstęp A. Wierzbicka, Warszawa 1978.
Sapir E., Mowa jako rys osobowości, w: tegoż, Kultura, język, osobowość. Wybrane eseje, tłum. B. Stanosz, R. Zimand, wstęp A. Wierzbicka, Warszawa 1978, s. 69–84.
Słownik języka polskiego, t. 2, red. H. Szkiłądź i in., Warszawa 1979.
Steciąg M., Zjawiska foniczne w budowaniu wizerunku stylistycznego (na przykładzie radiowych audycji satyrycznych), w: Stylistyka a leksykologia: związki, zależności, metody, red. K. Maćkowiak, C. Piątkowski, Zielona Góra 2008, s. 113–121.
Stemplewska-Żakowicz K., Koncepcje narracyjnej tożsamości. Od historii życia do dialogowego „ja”, w: Narracja jako sposób rozumienia świata, red. J. Trzebiński, Gdańsk 2001, s. 81–113.
Straś-Romanowska M., Psychologia wobec małych i wielkich narracji, w: Psychologia małych i wielkich narracji, red. M. Straś-Romanowska, B. Bartosz, M. Żurko, Warszawa 2010, s. 21–40.
Stylistyka a leksykologia: związki, zależności, metody, red. K. Maćkowiak, C. Piątkowski, Zielona Góra 2008.
Sygizman K., O narracyjności reportażu radiowego [w druku]. Teorie literatury XX wieku. Podręcznik, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2007.
Tischner J., Myślenie według wartości, Kraków 2005.
Trzebiński J., Narracyjny kontekst myślenia i działania, w: Polifonia osobowości. Aktualne problemy psychologii narracji, red. E. Chmielnicka-Kuter, M. Puchalska-Wasyl, Lublin 2005, s. 67–87.
Trzebiński J., Wstęp, w: Narracja jako sposób rozumienia świata, red. J. Trzebiński, Gdańsk 2001, s. 13–16.
Wykład Katarzyny Michalak pt. Od pierwszego wejrzenia, czyli moje sposoby przeprowadzania wywiadów, wygłoszony podczas Seminarium Reportażu poświęconego prezentacji i dyskusji warsztatowej nad radiowym dokumentem artystycznym, Kazimierz Dolny, 22.10.2007. Zarejestrowany wykład w posiadaniu autorek tekstu.
Reportaże radiowe
Fredro-Boniecka D., Zdjęcia z daleka, Polskie Radio 2013.
Furga M., Mówienie jest przyjemne, Radio Szczecin 2015.
Galek C., Cisza, która boli, Radio Zachód 2007.
Michalak K., Chłopiec z klockami, Radio Lublin 2016.
Michalak K., Jedno z dwojga, Polskie Radio Lublin 2001.
Michalak K., Hemperek M., Chłopcy z Wygnanki, Polskie Radio Lublin 2009.
Panek B., Chcę więcej, Polskie Radio 2014.
Skawińska M., Kuźniak A., Bajka, Polskie Radio 2006.
Słobodzian M., Wciąż dzwoni o 10.00, Polskie Radio PiK 2009.
Wilczyńska-Toczko H., Malajka, Polskie Radio 2006.
Wydział Filologiczny Uniwersytet Łódzki
<p>dr, adiunkt w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego. Koordynator Łódzkiej Szkoły Radioznawczej oraz opiekun naukowy Radioznawczego Koła Naukowego. Pełni funkcję sekretarza ds. numerów dziennikarskich kwartalnika „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”. Podstawą zainteresowań badawczych uczyniła radioznawstwo, przede wszystkim artystyczne gatunki radiowe. Interesuje się także współczesną kulturą – jej przemianami, właściwościami, funkcjami. Jest autorką m.in. książki Odsłony wyobraźni. Współczesne słuchowisko radiowe (Toruń 2012) oraz współautorką (obok Elżbiety Pleszkun-Olejniczakowej i Aleksandry Pawlik) książki Dwa Teatry. Studia z zakresu teorii i interpretacji sztuki słuchowiskowej (Toruń 2011).</p> Poland
dr, adiunkt w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego. Koordynator Łódzkiej Szkoły Radioznawczej oraz opiekun naukowy Radioznawczego Koła Naukowego. Pełni funkcję sekretarza ds. numerów dziennikarskich kwartalnika „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”. Podstawą zainteresowań badawczych uczyniła radioznawstwo, przede wszystkim artystyczne gatunki radiowe. Interesuje się także współczesną kulturą – jej przemianami, właściwościami, funkcjami. Jest autorką m.in. książki Odsłony wyobraźni. Współczesne słuchowisko radiowe (Toruń 2012) oraz współautorką (obok Elżbiety Pleszkun-Olejniczakowej i Aleksandry Pawlik) książki Dwa Teatry. Studia z zakresu teorii i interpretacji sztuki słuchowiskowej (Toruń 2011).
Wydział Filologiczny Uniwersytet Łódzki
<p>dr, adiunkt w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego. Inspiracją dla rozważań audialnych są dla niej wybrane wątki z zakresu filozofii, psychologii i teorii literatury. Jest autorką m.in. książki Reportaże radiowe o krzywdzie i cierpieniu (Łódź 2011) oraz prac naukowych z zakresu teorii przekazów radiowych.</p> Poland
dr, adiunkt w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego. Inspiracją dla rozważań audialnych są dla niej wybrane wątki z zakresu filozofii, psychologii i teorii literatury. Jest autorką m.in. książki Reportaże radiowe o krzywdzie i cierpieniu (Łódź 2011) oraz prac naukowych z zakresu teorii przekazów radiowych.
