Military metaphors in Polish phraseology
Dorota Połowniak-Wawrzonek
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcachhttps://orcid.org/0000-0002-7417-7330
Abstract
The aim of the article is to present how military metaphors are revealed in contemporary Polish phraseology. The analyses are based on the principles of syntactic phraseology. Research has shown that military terms include primarily: VERBAL DISPUTE, POLICY, ECONOMY, MENTAL PROCESSES, PHYSIOLOGICAL PROCESSES, LOVE, AND COURTING. Military metaphors are revealed in the following types of phraseology: I. Consisting of a metaphorical main element originally related to (ARMED) FIGHT and a defining element that refers to the sphere of transference; II. Containing two metaphorical components – one of ARMED FIGHT; III. Registered in military texts in the form of fixed connections with a specific metaphorical and metonymic meaning, while in non-military texts, they acquire a new, metaphorical semantics; IV. Being variants, derivatives of compounds recorded in military texts; V. Appearing in texts about (ARMED) FIGHT in the form of loose word compounds; subject to phraseologisation in non-military texts; VI. Not recorded in their entirety in military texts, although their components are related to (ARMED) FIGHT.
Keywords:
phraseology, metaphor, motivation, armed struggleReferences
Arutiunowa, Nina Dawidowna (1981). Metafora językowa (II) (Składnia i leksyka), Teksty, 1, 138-153. Google Scholar
Bralczyk, Jerzy (1987). O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych, Uppsala: Upsaliensis Academia. Google Scholar
Bralczyk, Jerzy (1991). Strategie w języku propagandy politycznej (o polskiej propagandzie partyjnopaństwowej w latach 1982-1988). W: Bartmiński, Jerzy i Grzegorczykowa, Renata, (red.). Język a kultura, t. 4. Funkcje języka i wypowiedzi. Wrocław: Wiedza o Kulturze, 105-114. Google Scholar
Bralczyk, Jerzy (1999). O używaniu języka w polskiej polityce w latach dziewięćdziesiątych. W: Pisarek, Walery (red.). Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci. Kraków: Ośrodek Badań Prasoznawczych, Uniwersytet Jagielloński, 197-217. Google Scholar
Chmielewska, Anna (1977). Kampania. Zapis, 4, 78-89. Google Scholar
Frankowska, Maria (1994). Frazeologia i metaforyka w tekstach politycznych lat 1989-1993. W: Anusiewicz, Janusz i Siciński, Bogdan (red.). Język polityki a współczesna kultura polityczna. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, 38-43. Google Scholar
Lakoff, George i Johnson, Mark (1988). Metafory w naszym życiu. Tłum. Tomasz Krzeszowski. Warszawa: PIW. Google Scholar
Lewicki, Andrzej Maria (1976). Wprowadzenie do frazeologii syntaktycznej. Teoria zwrotu frazeologicznego. Katowice: Wydawnictwo UŚ. Google Scholar
Lewicki, Andrzej Maria (1982). O motywacji frazeologizmów. W: Basaj, Mieczysław i Rytel, Danuta (red.). Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej, t. I. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 33-47. Google Scholar
Lewicki, Andrzej Maria (1985). Motywacja globalna frazeologizmów. Znaczenie przenośne, symboliczne i stereotypowe. W: Basaj, Mieczysław i Rytel, Danuta (red.). Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej, t. III. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 7-23. Google Scholar
Lewicki, Andrzej Maria (1986). Składnia związków frazeologicznych. Biuletyn PTJ, XL, 75-83. Google Scholar
Lewicki, Andrzej Maria (1988). Akomodacja stylowa jednostek języka. W: Skubalanka, Teresa (red.). Stylistyczna akomodacja systemu gramatycznego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 39-54. Google Scholar
Lewicki, Andrzej Maria (2003). Studia z teorii frazeologii. Łask: Leksem. Google Scholar
Lewicki, Andrzej Maria i Pajdzińska, Anna (1993). Frazeologia. W: Bartmiński, Jerzy (red.). Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2. Współczesny język polski, Wrocław: Wiedza o Kulturze, 307-326. Google Scholar
Lewicki, Andrzej Maria, Pajdzińska, Anna i Rejakowa, Bożena (1987). Z zagadnień frazeologii. Problemy leksykograficzne. Warszawa: PWN. Google Scholar
Mokiyenko, Valeriy Mikhaylovich (1986). Obrazy russkoy rechi. Istoriko-etimologicheskiyei etnolingvisti. Leningrad: Izd-vo Leningradskogo universiteta. [Мокиенко, Валерий Михайлович (1986). Образы русской речи. Историко-этимологические и этнолингвистические очерки фразеологии, Ленинград: Изд-во Ленинградского университета.] Google Scholar
Pajdzińska, Anna (1983). Semantyka i składnia związków frazeologicznych nazywających akt mówienia. Lublin (praca doktorska w maszynopisie). Google Scholar
Połowniak-Wawrzonek, Dorota (1999). Metafora SPÓR (DYSKUSJA, POLEMIKA) TO WALKA ZBROJNA w polskiej frazeologii. Kieleckie Studia Filologiczne, 13, Marcjanik, Małgorzata (red.), 95–113. Google Scholar
Połowniak-Wawrzonek, Dorota (2001). Metafora POLITYKA TO WALKA ZBROJNA w polskiej frazeologii. Poradnik Językowy, 2, 4-21. Google Scholar
Połowniak-Wawrzonek, Dorota (2003). Metafora DZIAŁANIA EKONOMICZNE TO WALKA ZBROJNA w polskiej frazeologii. Poradnik Językowy, 2, 44-57. Google Scholar
Połowniak-Wawrzonek, Dorota (2004a). Determinologizacja wielowyrazowych terminów wojskowych. Poradnik Językowy, 10, 35-45. Google Scholar
Połowniak-Wawrzonek, Dorota (2004b). Metafora DZIAŁANIA CELOWE, RYWALIZACJA TO WALKA ZBROJNA w polskiej frazeologii. W: Lewicki, Andrzej Maria (red.). Problemy frazeologii europejskiej, t. 6. Lublin: Norbertinum, 73–101. Google Scholar
Połowniak-Wawrzonek, Dorota (2006). Ujmowanie PROCESÓW PSYCHICZNYCH jako WALKI ZBROJNEJ, ujawniające się w polskiej frazeologii. Poradnik Językowy, 8, 43-54. Google Scholar
Połowniak-Wawrzonek, Dorota (2007a). Metaforyka militarna w określaniu pojęć MIŁOŚĆ I ZALOTY. Poradnik Językowy, 3, 46-57. Google Scholar
Połowniak-Wawrzonek, Dorota (2007b). Frazeologizmy współczesnej polszczyzny o motywacji symbolicznej, związane pierwotnie z sytuacją walki zbrojnej. Respectus Philologicus, 12 (17), 174-185. Google Scholar
Połowniak-Wawrzonek, Dorota (2008). Związki frazeologiczne współczesnego języka polskiego motywowane sytuacją walki (zbrojnej). Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej. Google Scholar
Sapir, Edward (1978), Kultura, język, osobowość. Wybrane eseje. Tłum. Barbara Stanosz, Roman Zimand. Warszawa: PIW. Google Scholar
Wesołowska, Danuta Natalia (1976). Demobilizacji nie było (wnioski leksykologiczne). Język Polski, 3, 213–218. Google Scholar
Wesołowska, Danuta Natalia (1978). Neosemantyzmy współczesnego języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo UJ. Google Scholar
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
https://orcid.org/0000-0002-7417-7330
License
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nc-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.