Filmowe studium alienacji: Rejs
Krzysztof Obremski
Wydział Filologiczny Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniuprof. dr hab., kierownik Zakładu Literatury Staropolskiej w Instytucie Literatury Polskiej Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Główne zainteresowania badawcze: nurt religijny literatury staropolskiej, sarmatyzm, teoria i praktyka retoryczna (szczególnie panegiryk i panegiryzm), współczesna humanistyka w interpretacji literatury staropolskiej. Ostatnio wydane książki: Literatura staropolska czytana współczesną humanistyką (Toruń 2012); Wizerunki medialne polityków: Lech Kaczyński – Donald Tusk – Bronisław Komorowski (Toruń 2014); Ciało – płeć – kultura (Toruń 2015). Autor publikacji naukowych („Teksty Drugie”, „Pamiętnik Literacki”, „Znaczenia”) i publicystycznych („Forum Akademickie”).
Abstrakt
Film Rejs (1970, reż. Marek Piwowski) to obraz w dwojakiej skali. Makro: studium uniwersalnych mechanizmów alienacji ludzkiej społeczności. Mikro: studium wycieczkowej obyczajowości Polski Ludowej lat sześćdziesiątych XX wieku. To, co ówcześnie nazwano „alienacją”, wyjaśnia, dlaczego na pokładzie wycieczkowego statku droga wiodąca od nauki kroku marszowego do gimnastycznej piramidy została zakończona koszmarną maskaradą.
Słowa kluczowe:
Marek Piwowski, Janusz Głowacki, Rejs, alienacja, wycieczka, WisłaBibliografia
Engelmayer A., „Żądamy wypaczeń bez socjalizmu!”. Historia Pomarańczowej Alternatywy, czyli rzecz o surrealizmie socjalistycznym, „Polska Sztuka Ludowa – Konteksty” 1990, nr 2.
Głowiński M., Marcowe gadanie. Komentarze do słów 1966–1971, Warszawa 1991. Hendrykowski M., „Rejs”, Poznań 2005.
Hutnikiewicz A., Od Czystej Formy do literatury faktu, Warszawa 1974.
Jaroszewski T.M., Alienacja?, Warszawa 1965.
Kosecka B., Ciało i dyscyplina. „Rejs” jako próba pewnej strategii syntezy, „Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 18.
Krótki słownik filozoficzny, red. M. Rozental, P. Judin, Warszawa 1955.
Lebiedziński W., Alienacja jako problem uniwersalny, „Zeszyty Naukowe – Filozofia i Socjologia” 1992, nr 16.
Lewis B., Śmiech i młot. Historia komunizmu w dowcipach, tłum. J. Rybski, Wrocław 2009.
Łuczak M., Krótki kurs PRL według Barei, Warszawa 2016.
Łuczak M., „Rejs”, czyli szczególnie nie chodzę na filmy polskie, Warszawa 2002.
Pars pro toto: humanizm i edukacja humanistyczna. Wybór tekstów, wstęp B. Suchodolski, red. I. Wojnar, B. Suchodolski, Warszawa 1988.
Saramonowicz A., „Rejs”, w: W. Orliński, A. Saramonowicz, Swojskie absurdy, „Gazeta Wyborcza” 1999, nr 274.
Schaff A., Marksizm a jednostka ludzka, Warszawa 1965.
Tomasik W., Inżynieria dusz: literatura realizmu socjalistycznego w planie „propagandy monumentalnej”, Toruń 2016.
Wierzbicki P., Bania z humanizmem, w: tegoż, Pułapka na ludzi, Warszawa [1985].
Wierzbicki P., Cyrk, Warszawa 1977.
Wierzbicki P., Pułapka na ludzi, Warszawa [1985].
Wołkogonow D., Stalin. Wirtuoz kłamstwa, dyktator myśli, tłum. M. Antosiewicz, Warszawa 2006.
Jerzy Dobrowolski: geniusz z problemami, [online] <https://kultura.onet.pl/film/wywiady-i-artykuly/
jerzy-dobrowolski-geniusz-z-problemami/9py087h>, dostęp: 17.07.2017.
Leszkowicz T., Jak „Wiesław” zgromił w Sali Kongresowej studentów, literatów i syjonistów?,
[online] <https://histmag.org/jak-temu-Wieslaw-zgromil-w-Sali-Kongresowej-studentow-literatow-i-syjonistow-7729/2>, dostęp: 13.12.2017.
Wałęsa o 4 czerwca 89 r.: sukces na skalę świata, ale nie byliśmy przygotowani, rozmawiali
E. Krzyżanowska i Z. Krzyżanowski (PAP), [online] <http://dzieje.pl/aktualnosci/walesa-o-
-4-czerwca-89-r-sukces-na-skale-swiata-ale-nie-bylismy-przygotowani>, dostęp: 13.12.2017.
Wydział Filologiczny Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
<p>prof. dr hab., kierownik Zakładu Literatury Staropolskiej w Instytucie Literatury Polskiej Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Główne zainteresowania badawcze: nurt religijny literatury staropolskiej, sarmatyzm, teoria i praktyka retoryczna (szczególnie panegiryk i panegiryzm), współczesna humanistyka w interpretacji literatury staropolskiej. Ostatnio wydane książki: Literatura staropolska czytana współczesną humanistyką (Toruń 2012); Wizerunki medialne polityków: Lech Kaczyński – Donald Tusk – Bronisław Komorowski (Toruń 2014); Ciało – płeć – kultura (Toruń 2015). Autor publikacji naukowych („Teksty Drugie”, „Pamiętnik Literacki”, „Znaczenia”) i publicystycznych („Forum Akademickie”).</p> Polska
prof. dr hab., kierownik Zakładu Literatury Staropolskiej w Instytucie Literatury Polskiej Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Główne zainteresowania badawcze: nurt religijny literatury staropolskiej, sarmatyzm, teoria i praktyka retoryczna (szczególnie panegiryk i panegiryzm), współczesna humanistyka w interpretacji literatury staropolskiej. Ostatnio wydane książki: Literatura staropolska czytana współczesną humanistyką (Toruń 2012); Wizerunki medialne polityków: Lech Kaczyński – Donald Tusk – Bronisław Komorowski (Toruń 2014); Ciało – płeć – kultura (Toruń 2015). Autor publikacji naukowych („Teksty Drugie”, „Pamiętnik Literacki”, „Znaczenia”) i publicystycznych („Forum Akademickie”).
