The expression kryzys moralny [moral crisis] and its contextual synonyms in the utterances of Polish language users
Abstract
The aim of the article is to determine how Polish language users understand the notion of moral crisis. The research material excerpted from the MoncoPL corpus includes 2,714 concordances. They consist of utterances containing combinations of the adjective moralny and the noun kryzys or their contextual synonyms: bagno [swamp], bankructwo [bankruptcy], błoto [mud], degradacja [degradation], degrengolada [downfall], destrukcja [destruction], dno [bottom], erozja [erosion], gangrene [gangrene], korozja [corrosion],
nihilism [nihilism], rozkład [decay], rozpad [decomposition], rozprężenie [anarchy], ruina
[ruin], spustoszenie [desolation], szambo [cesspool], upadek [collapse], zepsucie [corruption],
zgnilizna [rot]. Analysis of topics covered in the collected utterances shows that moral crisis
is most often associated with the following problems: violation of social rules, economic
problems, lust for power and bad political decisions, sexual abuse and deviations, crimes
against life or health, abandoning the teachings of the Church, and issues related to
the LGBTQ+ community. Analysis of the specific use of individual expressions allows
one to state that the combination kryzys moralny is most often used in statements with
a persuasive function, the emotionally charged collocations dno moralne and bagno
moralne in the utterances of anonymous Internet users, the collocations zepsucie moralne
and zgnilizna moralna are in the greatest number of cases used to talk about crimes and
sexual deviations and LGBTQ+ people, and the expression moralny nihilizm is typical
of statements regarding someone’s views.
Keywords:
moral crisis, morality, corpus research, axiolinguistics, semanticsReferences
Adamski F. (1995): Sytuacja społeczno-moralna narodu u zarania Trzeciej Rzeczypospolitej i jej aspekty wychowawcze. „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Pedagogiczne” 21: Wartości – społeczeństwo – wychowanie. Studia z pedagogiki społecznej, s. 9–19. Google Scholar
Budzyńska E. (2012): Rząd czy nierząd? Socjologiczna refleksja nad kondycją moralną społeczeństwa polskiego. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica” 40, s. 11–31. Google Scholar
CBOS (2022): Źródła zasad moralnych, , dostęp: 24.08.2023. Google Scholar
Drożdż A. (2011): „Homo supermercatus” poważnym wyzwaniem moralnym dla kaznodziejstwa. „Studia Pastoralne” 7, s. 131–147. Google Scholar
Eder M. (2016): Słowa znaczące, słowa kluczowe, słowozbiory – o statystycznych metodach wyszukiwania wyrazów istotnych. „Przegląd Humanistyczny” 3, s. 31–44. Google Scholar
Marczuk S. (2001): Orientacje wartościujące nauczycieli w III Rzeczypospolitej. Studium socjologii edukacji. Rzeszów. Google Scholar
Mariański J. (2015a): Anomia moralna. [W:] Leksykon socjologii moralności. Red. J. Mariański. Lublin. Google Scholar
Mariański J. (2015b): Bezład moralny. [W:] Leksykon socjologii moralności. Red. J. Mariański. Lublin. Google Scholar
Mariański J. (2020): Indywidualizacja jako proces społeczno-kulturowy a moralność. „Pedagogika. Studia i Rozprawy” 29, s. 11–33.
Crossref
Google Scholar
Michalczyk T. (2004): Nierówności społeczne a kryzys społeczno-moralny. „Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy” 4, s. 9–26. Google Scholar
Pęzik P. (2020): Budowa i zastosowania korpusu monitorującego MoncoPL. „Forum Lingwistyczne” 7, s. 133–150.
Crossref
Google Scholar
Sztompka P. (2002): Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków. Google Scholar
Szymonik M. (2011): Współczesny kryzys państwa. „Częstochowskie Studia Teologiczne” XXXIX, s. 213–223. Google Scholar
Żmigrodzki P. (red.): Wielki słownik języka polskiego PAN, , dostęp: 24.08.2023. WSJP PAN Google Scholar
