On issues of contemporary phraseology: rozwalić system
Abstract
The article discusses an expression not included in phraseological dictionaries, namely rozwalić system (lit. ‘to blow up the system’). It appears in Internet comments, especially on videos on the YouTube channel, on Instagram and on Facebook. The study attempts to describe semantic and syntactic properties of the phrase and to trace the metaphorisation process of the initial syntactic combination. As a result of the analysis, it is proposed to distinguish two homonymic units of the form ktoś, coś rozwala/rozwali system (‘someone, something blows up the system’): 1. ‘someone, something is excellent, the best,’ 2. ‘someone, something is unexpected, unconventional.’ It is not clear how the two meanings developed. The latter might be motivated by the language of computer gamers, but in the absence of textual attestation in that language, this is only a hypothesis.
Keywords:
multi-word lexical units, meaning, variant, motivationReferences
Bąba S. (1989): Innowacje frazeologiczne współczesnej polszczyzny. Poznań. Google Scholar
Buttler D. (1985): Norma, uzus i kodyfikacja w dziedzinie stałych związków wyrazowych. [W:] Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej III. Red. M. Basaj, D. Rytel. Wrocław, s. 74–85. Google Scholar
Giułumianc K. (1977): Odmianki frazeologiczne w polskim języku literackim. „Prace Filologiczne” XXVII, s. 299–307. Google Scholar
Grzenia J. (2006): Komunikacja językowa w Internecie. Warszawa. Google Scholar
Kłosińska K. (2016): Skąd się biorą frazeologizmy? Źródła frazeologizmów i mechanizmy frazeotwórcze. [W:] Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Geneza dawnych i nowych frazeologizmów polskich. Red. G. Dziamska-Lenart, J. Liberek. Poznań, s. 19–54. Google Scholar
Kłosińska K. (2017): Istnienie i kształt normy językowej po przełomie cyfrowym. „Biuletyn PTJ” LXXIII, s. 81–90. Google Scholar
Kosek I. (2007): O jednej z funkcji cudzysłowu w uzusie współczesnej polszczyzny. „Język Polski” LXXXVII, z. 4–5, s. 345–351. Google Scholar
Kosek I. (2023): Leksyka związana z pandemią COVID-19 w świetle systemowego opisu języka. [W:] Kultura komunikacji w czasach kryzysów. Red. A. Piotrowicz-Krenc, M. Witaszek-Samborska, K. Skibski, E. Woźniak-Wrzesińska. Poznań, s. 59–76. Google Scholar
Lewicki A.M. (1982a): Problemy metodologiczne wariantywności związków frazeologicznych. [W:] Stałość i zmienność związków frazeologicznych, Lublin, s. 33–47. Przedruk [W:] Lewicki (2003), s. 204–213. Google Scholar
Lewicki A.M. (1982b): O motywacji frazeologizmów. [W:] Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej. T. I. Red. M. Basaj, D. Rytel. Wrocław, s. 33–47. Przedruk [W:] Lewicki (2003), s. 259–274. Google Scholar
Lewicki A.M. (1985): Motywacja globalna frazeologizmów. Znaczenie przenośne, symboliczne i stereotypowe. [W:] Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej. T. III. Red. M. Basaj, D. Rytel. Wrocław, s. 7–23. Przedruk [W:] Lewicki (2003), s. 275–289. Google Scholar
Lewicki A.M. (1986): Składnia związków frazeologicznych. „Biuletyn PTJ” XL, s. 75–82. Google Scholar
Lewicki A.M. (1992): Zakres frazeologii. „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie polonistyczne cudzoziemców”, nr 4, s. 25–34. Przedruk [W:] Lewicki (2003), s. 155–167. Google Scholar
Lewicki A.M. (2003): Studia z teorii frazeologii. Łask. Google Scholar
Lewicki A.M., Pajdzińska A. (2001): Frazeologia. [W:] Współczesny język polski. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 315–334. Google Scholar
Liberek J. (2010): Zmiany w zasobie frazeologicznym współczesnej polszczyzny. [W:] Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Teoria. Zagadnienia ogólne. Red. S. Baba, K. Skibski, M. Szczyszek. Poznań, s. 33–56. Google Scholar
Loewe I. (2000): Język w mediach cyfrowych. [W:] Polszczyzna w dobie cyfryzacji. Red. A. Hącia, K. Kłosińska, P. Zbróg. Warszawa, s. 29–40. Google Scholar
Łaziński M. (2020): Wykłady o aspekcie polskiego czasownika. Warszawa.
Crossref
Google Scholar
Marciniak M., Kieraś W., Bojałkowska K., Borkowski P., Borys M., Eźlakowski W., Guz W., Kobyliński Ł., Komosińska D., Krasnowska-Kieraś K., Łaziński M., Miernecka M., Nitoń B., Ogrodniczuk M., Rudolf M., Tomaszewska A., Woliński M., Wołoszyn J., Wójtowicz B., Wróblewska A., Zawadzka-Paluektau N. (2023): Korpus Współczesnego Języka Polskiego. Dekada 2011–2020. „Język Polski”. URL: https://jezyk-polski.pl/index.php/jp/article/view/1062. Google Scholar
Pęzik P. (2020): Budowa i zastosowania korpusu monitorującego MoncoPL. „Forum Lingwistyczne” 7, s. 133–150.
Crossref
Google Scholar
Przybylska R. (2006): Schematy wyobrażeniowe a semantyka polskich przedrostków czasownikowych do-, od-, prze-, roz-, u-. Kraków. Google Scholar
Puzynina J. (1986): O elementach ocen w strukturze znaczeniowej wyrazów. „Biuletyn PTJ” XL, s. 121–128. Google Scholar
Puzynina J. (1992): Język wartości. Warszawa. Google Scholar
Skudrzyk A. (2017): Przyszłość bez przeszłości? Język wobec współczesnych technologicznych przemian komunikacji. [W:] Przyszłość polszczyzny – polszczyzna przyszłości. Red. K. Kłosińska, R. Zimny. Warszawa, s. 75–87. Google Scholar
