On chrematonyms in reports by Melchior Wańkowicz from the Anoda i katoda collection

Marzena Guz

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0003-4630-2584


Abstract

The article deals with chrematonyms in reports by Melchior Wańkowicz from the Anoda
i katoda collection. The aim of the study is to present the diversity of this onymic category.
The excerpted chrematonyms were assigned to five categories: names of cultural
enterprises, names of institutions, names of companies, names of vehicles and names
of products. Numerous subcategories were identified within each category, e.g. the
names of cultural enterprises in Wańkowicz’s texts include titles of books, periodicals, articles in periodicals and titles of Wańkowicz’s feuilletons. Furthermore, the names
of institutions include names of cultural institutions and financial institutions. The names
of organisations and associations include: agricultural, military, aid organisations and
others. Some attention was also devoted to a transition category between toponymy and
chrematonymy, i.e. names of buildings and names of orders – phalaronyms. The set
of cultural enterprises is the largest, with book titles dominating. Moreover, the aim of the
study is also to demonstrate the function of chrematonyms in the texts under analysis.
The chrematonyms in the Anoda i katoda collection typically perform three basic functions:
the function of spatial location, the sociological function and the informational function.


Keywords:

chrematonyms, Melchior Wańkowicz, , titles of works, names of institutions, names of firms


Afeltowicz B. (2011): Kilka uwag na temat współczesnych falaronimów polskich. [W:] Chrematonimia jako fenomen współczesności. Red. M. Biolik, J. Duma. Olsztyn, s. 11–21.   Google Scholar

Breza E. (1998): Nazwy obiektów i instytucji związanych z nowoczesną cywilizacją (chrematonimy). [W:] Polskie nazwy własne. Encyklopedia. Red. E. Rzetelska-Feleszko. Warszawa–Kraków, s. 343–362.   Google Scholar

Cieślikowa A. (1993): Nazwy własne w różnych gatunkach tekstów literackich. [W:] Onomastyka literacka. Red. M. Biolik. Olsztyn, s. 33–39.   Google Scholar

Cieślikowa A. (2001): Nazwa w tekście a tekst w nazwie. [W:] Semantyka tekstu artystycznego. Red. A. Pajdzińska, R. Tokarski. Lublin, s. 99–108.   Google Scholar

Dobrzyński W. (1988): Z badań nad rozwojem polskich deminutywów. II. Apelatywne spieszczenia dezintegralne. Warszawa–Wrocław.   Google Scholar

Domaciuk I. (2003): Nazwy własne w prozie Stanisława Lema. Lublin.   Google Scholar

Gajda S. (1987): Społeczne determinacje nazw własnych tekstów (tytułów). „Socjolingwistyka” 6, s. 79–89.   Google Scholar

Gałkowski A. (2008): Chrematonimy w funkcji kulturowo-użytkowej. Onomastyczne studium porównawcze na materiale polskim, francuskim, włoskim. Łódź.   Google Scholar

Gorzycka D. (2014): Nacechowanie emocjonalne deminutywów – semantyka czy pragmatyka? [W:] Semantyczne i pragmatyczne aspekty komunikacji. Od deminutywów do gestów. Red. W. Pskit. Łódź, s. 11–26.   Google Scholar

Górny H. (2013): Nazwy własne w piśmiennictwie pamiętnikarskim XIX wieku. Kraków.   Google Scholar

Graf M. (2015a): Literackie nie-nazywanie. Onomastykon polskiej prozy współczesnej. Poznań.   Google Scholar

Graf M. (2015b): Nazwa własna – nazwa nie-własna („Mercedes Benz. Z listów do Hrabala” Pawła Huellego). [W:] Odkrywanie słowa – historia i współczesność. Red. U. Sokólska. Białystok, s. 231–242.   Google Scholar

Jadanowska K. (2014): Czy nazwy firm są chrematonimami? „Onomastica” LVIII, s. 321–330.   Google Scholar

Jakus-Borkowa E. (1987): Nazewnictwo polskie. Opole.   Google Scholar

Jakus-Borkowa E. (1988): Nazwy własne w przekładach powieści Heinricha Bölla. [W:] Język osobniczy jako przedmiot badań lingwistycznych. Red. J. Brzeziński. Zielona Góra, s. 249–257.   Google Scholar

Kacperczyk R. (2012): Środki transportu. Warszawa.   Google Scholar

Karaś M. (1968): Nazwy budynków. „Język Polski” XLVIII, s. 252–265.   Google Scholar

Kęsikowa U. (2011): Chrematonimy w literaturze (na przykładzie współczesnej powieści kryminalnej). [W:] Chrematonimia jako fenomen współczesności. Red. M. Biolik, J. Duma. Olsztyn, s. 243–250.   Google Scholar

Kosyl Cz. (1978): Metaforyczne użycie nazw własnych. [W:] Z zagadnień słownictwa współczesnego języka polskiego. Red. M. Szymczak. Wrocław, s. 133–143.   Google Scholar

Kosyl Cz. (1981): Z problematyki nazw will, pensjonatów i domów wczasowych. „Onomastica” XXVI, s. 103–117.   Google Scholar

Kosyl Cz. (1998): Nazwy własne w literaturze pięknej. [W:] Polskie nazwy własne. Encyklopedia. Red. E. Rzetelska Feleszko. Warszawa, s. 363–387.   Google Scholar

Kurzyna M. (1977): O Melchiorze Wańkowiczu – nie wszystko. Warszawa.   Google Scholar

Kwapień E. (2014): Między słowami a rzeczywistością – wybrane nazwy środków transportu w dziewiętnastowiecznej polszczyźnie. „Rozprawy Komisji Językowej” LX, s. 165–181.   Google Scholar

Łobodzińska R. (2011): Imiona w różnych klasach chrematonimów. [W:] Chrematonimia jako fenomen współczesności. Red. M. Biolik, J. Duma. Olsztyn, s. 301–309.   Google Scholar

Łuc I. (2007): Nazwy własne w literaturze dziecięco-młodzieżowej Małgorzaty Musierowicz. Katowice.   Google Scholar

Munia H. (2011): Chrematonimy we współczesnej prozie rosyjskiej (na materiale wybranych powieści Darii Doncowej). [W:] Chrematonimia jako fenomen współczesności. Red. M. Biolik, J. Duma. Olsztyn, s. 331–337.   Google Scholar

Myszka A. (2015): „Mieszkała na ul. Polnej na Pobitnie, tuż obok Kopca Tatarskiego” – głos w sprawie wewnętrznych podziałów urbanonimów. „Onamastica” LIX, s. 209–221.   Google Scholar

Nübling D. et al. (2015): Namen. Eine Einführung in die Onomastik. Tübingen.   Google Scholar

Przybylska R. (2017): O nazwach nagród współcześnie przyznawanych w Polsce, czyli lauronimach. „Onamastica” LXI/1, s. 211–223.   Google Scholar

Rejter A. (2015): Peerelowski wampir Marek z warszawskiej Pragi pod rękę z egipską boginią Bastet. Nazwy własne w prozie Andrzeja Pilipiuka. [W:] Odkrywanie słowa – historia i współczesność. Red. U. Sokólska. Białystok, s. 319–335.   Google Scholar

Sarnowska-Giefing I. (1984): Nazewnictwo w nowelach i powieściach polskich okresu realizmu i naturalizmu. Poznań.   Google Scholar

Sarnowska-Giefing I. (2003): Onomastyka literacka – integracja językoznawstwa i literaturoznawstwa? [W:] Metodologia badań onomastycznych. Red. M. Biolik. Olsztyn, s. 435–446.   Google Scholar

Szewczyk Ł. M. (2000): Chrematonimy w Słowniku Adama Mickiewicza. [W:] Onomastyka polska a nowe kierunki językoznawcze. Red. M. Czachorowska, Ł. M. Szewczyk. Bydgoszcz, s. 299–310.   Google Scholar

Walczak B. (2000): Nazwy firmowe: priopria czy appellativa? [W:] Onomastyka polska a nowe kierunki językoznawcze. Red. M. Czachorowska, Ł. M. Szewczyk. Bydgoszcz, s. 113–122.   Google Scholar

Wańkowicz M. (2011): Anoda i katoda. Warszawa.   Google Scholar

Woźniak P. (2009): Funkcje nazw własnych w „Fimfárum” Jana Wericha. „Bohemistyka” 4, s. 279–298.   Google Scholar

Ziółkowska-Boehm A. (2009): Na tropach Wańkowicza po latach. Warszawa.   Google Scholar

, dostęp: 31.07.2019.   Google Scholar

, dostęp: 3.08.2019.   Google Scholar

, dostęp: 28.09.2019.   Google Scholar

, dostęp: 17.09.2019.   Google Scholar

, dostęp: 30.10.2019.   Google Scholar

, dostęp: 16.09.2019.   Google Scholar

, dostęp: 16.09.2019.   Google Scholar


Published
2020-09-03

Cited by

Guz, M. (2020). On chrematonyms in reports by Melchior Wańkowicz from the Anoda i katoda collection. Prace Językoznawcze, 22(4), 41–56. https://doi.org/10.31648/pj.5813

Marzena Guz 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0003-4630-2584



License

Copyright (c) 2020 Marzena Guz

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

Dostęp do wydania elektronicznego czasopisma jest otwarty (Open Access), zgodnie z licencją CC BY 4.0 (Uznanie autorstwa 4.0 międzynarodowe), szczegóły na temat licencji dostępne są pod tym adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/