Normatywna pozycja spoczynkowa języka. Badania wstępne z wykorzystaniem systemu EMA i techniki CBCT
Anita Lorenc
Uniwersytet Warszawskihttps://orcid.org/0000-0002-7614-0881
Agnieszka Borowiec
Laboratorium Mowy w Warszawiehttps://orcid.org/0009-0001-6580-8321
Abstract
Celem niniejszego artykułu jest zrozumienie mechanizmu określonego jako pozycja spoczynkowa układu stomatognatycznego, w której formowaniu i stabilizacji kluczową funkcję pełni język. Na podstawie wybranych pozycji z literatury przedmiotu omówiono wyniki badań pozycji spoczynkowej języka opracowanych z użyciem obiektywnych technik instrumentalnych. W dalszej części artykułu przedstawione zostały metodologia oraz wyniki badań własnych opracowane w ramach studium pojedynczego przypadku. Wykorzystano w tym celu obiektywne techniki instrumentalne, takie jak artykulografia elektromagnetyczna (system EMA) i tomografia komputerowa (technika CBCT). Na podstawie przeprowadzonych badań przedstawiono opis normatywnej pozycji spoczynkowej języka oraz jej schematyczne rekonstrukcje.
Schlagworte:
normatywna pozycja spoczynkowa języka, EMA (artykulografia elektromagnetyczna), CBCT (tomografia komputerowa wiązką stożkową)Literaturhinweise
Artese A., Drummond S., Nascimento J.M., Artese F. (2011): Criteria for diagnosing and treating anterior open bite with stability. „Dental Press Journal of Orthodontics” 16(3), s. 136–161.
Crossref
Google Scholar
Boersma P., Weenink D. (1992–2022): Praat: doing phonetics by computer [program komputerowy]. Wersja 6.2.06, , dostęp: 23.01.2022. Google Scholar
Bourdiol P., Mishellany-Dutour M.A., Peyron A., Woda A. (2014): Tongue-mandible coupling movements during saliva swallowing. „Journal of Oral Rehabilitation” 41, s. 199–205.
Crossref
Google Scholar
Carstens Medizinelektronik GmbH (2014): AG501 User Manual (3D Electromagnetic Articulograph) by Carstens Medizinelektronik GmbH, Revision 3, , dostęp: 10.11.2023. Google Scholar
Chafe W. (red.) (1980): The Pear Stories: Cognitive, Cultural, and Linguistic Aspects of Narrative Production. Norwood, New Jersey. Google Scholar
Donders F.C. (1875): Under den Mechanismus des Saugens. „Pflügers Archiv” 10, s. 91–94.
Crossref
Google Scholar
Dudkiewicz Z. (1997): Rozszczep wargi i podniebienia w świetle współczesnych poglądów. „Medycyna Wieku Rozwojowego” 1, 4, s. 668–678. Google Scholar
Engelke W., Jung K., Knösel M. (2011): Intra-oral compartment pressures: a biofunctional model and experimental measurements under different conditions of posture. „Clinical Oral Investigations” 15, s. 165–176.
Crossref
Google Scholar
Faigenblum M.J. (1966): Negative oral pressures. A research report. „The Dental Practitioner and Dental Record” 16(6), s. 214–216. Google Scholar
Fatima F., Fida M. (2019): The assessment of resting tongue posture in different sagittal skeletal patterns. „Dental Press Journal of Orthodontics” 24(3), s. 55–63.
Crossref
Google Scholar
Fishman L.S. (1969): Postural and dimensional changes in the tongue from rest position to occlusion. „The Angle Orthodontist” 39, 2, s. 109–113. Google Scholar
Hiraki K., Yamada Y., Kurose M., Ofusa W., Sugiyama T., Ishida R. (2016): Application of a barometer for assessment of oral functions: Donders space. „Journal of Oral Rehabilitation”. Vol. 44, Issue 1, s. 65–72.
Crossref
Google Scholar
Karpiński M., Klessa K. (2021): Linguist in the field: a practical guide to speech data collection, processing, and management. Poznań. Google Scholar
Kotsiomiti E., Kapari D. (2000): Resting tongue position and its relation to the state of the dentition: a pilot study. „Journal of Oral Rehabilitation” 27, s. 349–354.
Crossref
Google Scholar
Kravanija S.L., Hocevar-Boltezar I., Music M.M., Jarc A., Verdenik I., Ovesnik M. (2018): Three- dimentional ultrasound evaluation of tongue posture and its impact on articulation dosirders in preschool children with anterior open bite. „Radiology and Oncology” 52(3), s. 250–256.
Crossref
Google Scholar
Lorenc A. (2016a): Kryteria diagnostyczne normy wymawianiowej. [W:] Logopedia artystyczna. Red. B. Kamińska, S. Milewski. Gdańsk, s. 107–143. Google Scholar
Lorenc A. (2016b). Wymowa normatywna polskich samogłosek nosowych i spółgłoski bocznej. Warszawa. Google Scholar
Łasiński W. (1993): Anatomia głowy dla stomatologów. Warszawa. Google Scholar
Majewski S.W. (2007): Gnatofizjologia stomatologiczna. Normy okluzji i funkcje układu stomatognatycznego. Warszawa. Google Scholar
Mik Ł., Lorenc A. (2024a). phoneEMAtool [program komputerowy]. Google Scholar
Mik Ł., Lorenc A. (2024b). EMAviewer [program komputerowy]. Google Scholar
Podesva R.J., Zsiga E. (2013): Sound recordings: acoustic and articulatory data. [W:] Research methods in linguistics. Red. R.J. Podesva, D. Sharma. Cambridge, s. 169–194. Google Scholar
Proffit W. (1978): Equilibrium Theory Revisited: Factors Influencing Position of the Teeth. „Angle Orthodontics” 48, s. 175–185. Google Scholar
Moss M.L. (1968): The prymary of functional matrices in orofacial growth. „Journal of Contemporary Dental Practice” 19, s. 65–73. Google Scholar
Pluta-Wojciechowska D. (2000): Językoznawczy model terapii mowy dziecka z rozszczepem podniebienia. [W:] Teoretyczne podstawy metod usprawniania mowy – Afazja – Zaburzenia rozwoju mowy. Red. H. Mierzejewska, M. Przybysz-Piwkowa. Warszawa, s. 109–123. Google Scholar
Primozic J., Farčnik F., Perinetti G., Richmond S., Ovsenik M. (2013): The association of tongue posture with the dentoalveolar maxillary and mandibular morphology in Class III malacclusion: A controled study. „European Journal of Orthodontics” 35, s. 388–393.
Crossref
Google Scholar
Proffit W.R., Fields H., Sarver D. (2007): Ortodoncja współczesna. T. 1. Red. A. Komorowska. Wrocław. Google Scholar
Savariaux Ch., Badin P., Samson A., Gerber S. (2017): A comparative study of the precision of Carstens and Northern Digital Instruments electromagnetic articulographs. „Journal of Speech, Language, and Hearing Research” 60(2), s. 322–340.
Crossref
Google Scholar
Schneider W., Eschman A., Zuccolotto A. (2002): E-Prime: User’s guide. Psychology Software Incorporated. Google Scholar
Spiechowicz E. (2016): Protetyka stomatologiczna. Podręcznik dla studentów. Warszawa. Google Scholar
Volk J., Kadivec M., Mušič M.M., Ovsenik M. (2010): Three-dimensional ultrasound diagnostics of tongue posture in children with unilateral posterior crossbite. „American Journal of Orthodontics & Dentofacial Orthopedics” 138, s. 608–612.
Crossref
Google Scholar
Wright C.R., Muyskens J.H., Strong L.H., Westerman K.N., Kingery R.H. & Williams S.T. (1949): A study of the tongue and its relation to denture stability. „Journal of the American Dental Association” 39, s. 269–275.
Crossref
Google Scholar
http1: https://horosproject.org/ Google Scholar