Multimodalność tekstu prasowego, czyli o relacji słowa i obrazu. Przypadek reportażu Justyny Kopińskiej Oddział chorych ze strachu i grafiki Anny Reinert

Magdalena Ślawska

Uniwersytet Śląski w Katowicach
https://orcid.org/0000-0002-4265-6708


Abstract

Artykuł jest próbą opisu relacji słowa i obrazu w tekście prasowym. Jest to studium
przypadku, czyli analiza reportażu Oddział chorych ze strachu Justyny Kopińskiej
i towarzyszącej mu grafiki Anny Reinert. Wykorzystane instrumentarium badań mediolingwistycznych
pozwoliło na multimodalną analizę tekstu. W ujęciu nadawczym
rozpoznano dwie strategie tekstowe. Pierwsza, zewnątrztekstowa, pragmatyczna, w której
relacja słowa i obrazu to relacja paratekstowa stanowiąca zapowiedź tekstu reportażu.
Druga strategia, wewnątrztekstowa, jest realizowana na poziomie kompozycyjnym, grafika
i tekst reportażu są wpisane w topografię strony. Przedstawiłam też odbiór tekstu
i grafiki prezentując wyniki naukowego eksperymentu, w którym brali udział studenci
dziennikarstwa i komunikacji społecznej.


Schlagworte:

tekst prasowy, multimodalność, reportaż, grafika, mediolingwistyka


Ambrose G., Harris P. (2008): Layout. Zasady, kompozycja, zastosowanie. Warszawa.   Google Scholar

Gajda S. (2012): Media – stylowy tygiel współczesnej polszczyzny. [W:] Język w mediach. Antologia. Red. M. Kita, I. Loewe. Katowice, s. 15–23.   Google Scholar

Hofman I., Kępa-Figura D. (2018a): Współczesne media. Media multimodalne. T. 1: Zagadnienia ogólne i teoretyczne. Multimodalność mediów drukowanych. Lublin.   Google Scholar

Hofman I., Kępa-Figura D. (2018b): Współczesne media. Media multimodalne. T. 2: Multimodalność mediów elektronicznych. Lublin.   Google Scholar

Kampka A. (2017): Multimodalna analiza dyskursu – ujęcie semiotyczne. [W:] Analiza dyskursu publicznego. Przegląd metod i perspektyw badawczych. Red. M. Czyżewski, M. Otrocki, T. Piekot, J. Stachowiak. Warszawa, s. 95–122.   Google Scholar

Kawka M. (2016): Dyskurs multimodalny – nowa kategoria badawcza? „Zeszyty Prasoznawcze”. T. 59, nr 2, s. 294–303.   Google Scholar

Kita M. (2013): Dyskurs prasowy. [W:] Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej. Red. E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk. Kraków, s. 199–288.   Google Scholar

Kopińska J. (2014): Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie? „Duży Format” z 10 kwietnia.   Google Scholar

Kopińska J. (2015): Oddział chorych ze strachu. „Duży Format” z 23 lipca.   Google Scholar

Kopińska J. (2016): Polska odwraca oczy. Warszawa.   Google Scholar

Loewe I. (2007): Gatunki paratekstowe w komunikacji medialnej. Katowice.   Google Scholar

Maćkiewicz J. (2016): Jak można badać przekazy multimodalne. „Język Polski” 2, s. 18–27.   Google Scholar

Maćkiewicz J. (2017): Badanie mediów multimodalnych – multimodalne badanie mediów. „Studia Medioznawcze” 2 (69), s. 33–42.   Google Scholar

Michalewski K. (2009): Komunikaty mieszane. Łódź.   Google Scholar

Ostaszewska D. (2011): Reportaż – współistnienie kodów: werbalnego i ikonicznego (na materiale tekstów w „National Geographic Polska”). [W:] Gatunki mowy i ich ewolucja. T. 4: Gatunek a komunikacja społeczna. Red. D. Ostaszewska. Katowice, s. 285–296.   Google Scholar

Piekot T. (2006a): Dyskurs polskich wiadomości prasowych. Kraków.   Google Scholar

Piekot T. (2006b): Werbalizacja i wizualizacja w dyskursie wiadomości prasowych. [W:] Ikoniczność znaku: słowo – przedmiot – obraz – gest. Red. Tabakowska. Kraków, s. 99–116.   Google Scholar

Pisarek W. (2002): Nowa retoryka dziennikarska. Kraków.   Google Scholar

Skowronek B. (2018): Technologia. Multimodalność. Komunikacja. Nowe wyzwania dla mediolingwistyki. [W:] Współczesne media. Media multimodalne. T. 1: Zagadnienia ogólne i teoretyczne. Multimodalność mediów drukowanych. Red. I. Hofman, D. Kępa-Figura. Lublin, s. 11–19.   Google Scholar

Ślawska M. (2018): Perspektywa multimodalna w badaniu tekstów prasowych. [W:] Współczesne media. Media multimodalne. T. 1: Zagadnienia ogólne i teoretyczne. Multimodalność mediów drukowanych. Red. I. Hofman, D. Kępa-Figura. Lublin, s. 107–118.   Google Scholar

Schmitz U. (2015): Badanie płaszczyzn wizualnych. Wprowadzenie. [W:] Lingwistyka mediów. Antologia tłumaczeń. Red. R. Opiłowski, J. Jarosz, P. Staniewski. Wrocław–Dresden, s. 57–77.   Google Scholar

Witosz B. (2012): O potrzebie perspektywy multimedialnej w badaniach stylistycznych. [W:] Transdyscyplinarność badań nad komunikacją medialną 1. Stan wiedzy i postulaty badawcze. Red. M. Kita, M. Ślawska. Katowice, s. 154– 166.   Google Scholar

Wojtak M. (2019): Konfiguracja gatunkowa charakterystyczna dla pierwszej strony gazety. [W:] Język w prasie. Antologia. Red. M. Kita, I. Loewe. Katowice, s. 245–257.   Google Scholar

Wolańska E. (2007): Współdziałanie słowa i obrazu w prasie tabloidowej. Ujęcie semiotyczne. [W:] „Język a komunikacja” 17: Język polski XXI wieku: analizy, oceny, perspektywy. Red. G. Szpila. Kraków.   Google Scholar

Worsowicz M. (2010): Edytorstwo prasowe – zagadnienia ogólne. [W:] O mediach i komunikacji. Skrypt dla studentów dziennikarstwa i komunikacji społecznej. Red. E. Pleszkun-Olejniczakowa, J. Bachura, M. Worsowicz. Łódź, s. 129–140.   Google Scholar

, dostęp: 05.10.2019.   Google Scholar

, dostęp: 05.10.2019.   Google Scholar

, dostęp: 05.10.2019.   Google Scholar

, dostęp: 05.10.2019.   Google Scholar


Veröffentlicht
2020-09-04

##plugins.themes.libcom.cytowania##

Ślawska, M. (2020). Multimodalność tekstu prasowego, czyli o relacji słowa i obrazu. Przypadek reportażu Justyny Kopińskiej Oddział chorych ze strachu i grafiki Anny Reinert. Prace Językoznawcze, 22(4), 203–218. https://doi.org/10.31648/pj.5825

Magdalena Ślawska 
Uniwersytet Śląski w Katowicach
https://orcid.org/0000-0002-4265-6708