Pejzaż onimiczny a kontakty językowe polsko-francuskie w XVII-wiecznych pamiętnikach François Paulina Dalairaca
Rafał Zarębski
Uniwersytet ŁódzkiAbstract
W artykule omówiono zagadnienia związane z krajobrazem onimicznym, rozumianym jako
rodzaj pejzażu językowego, odpowiednio dostosowanego do potrzeb lingwistyki diachronicznej.
Bazę materiałową, na której oparto rozważania, zaczerpnięto z XVII-wiecznego
pamiętnika François Paulina Dalairaca, dworzanina Jana III Sobieskiego. Skonstatowano,
że dawne teksty z obszaru literatury dokumentu osobistego (m.in. pamiętniki),
w których doszło do spotkań różnych języków, mają znaczny potencjał w zakresie badań
nad koncepcją pejzażu językowego i kontaktami językowymi. Podstawowym językiem
analizowanych pamiętników jest francuski, jednak obficie występują w nich również
elementy innojęzyczne (zwłaszcza polskie), które mogły odgrywać istotną rolę w nauce
i doskonaleniu języka polskiego autora.
Schlagworte:
pejzaż językowy, onimia, kontakty językowe polsko-francuskie, XVII w., pamiętnik, DalairacLiteraturhinweise
Alderman D.H. (2008): Place, Naming, and the Interpretation of Cultural Landscapes. [W:] The Ashgate Research Companion to Heritage and Identity. Red. B. Graham, P. Howard. Routledge. Online: Google Scholar
and_the_Interpretation_of_Cultural_Landscapes>, dostęp: 13.09.2021. Google Scholar
Cenoz J., Gorter D. (2008): El estudio del paisaje linguüístico, , dostęp: 14.09.2021. Google Scholar
Cenoz J., Gorter D. (2008): The linguistic landscape as an additional source of input in second language acquisition. „International Review of Applied Linguistics in Language Teaching” 46, s. 257–276. DOI: 10.1515/IRAL.2008.012. Online:
Crossref
Google Scholar
edu/2122917/Cenoz_J._and_Gorter_D._2008_._The_linguistic_landscape_as_an_additional_source_of_input_in_second_language_acquisition>, dostęp: 13.09.2021. Google Scholar
Czermińska M. (2014): Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie. Kraków. Google Scholar
Dictionnaire de didactique du français langue étrangère et seconde (2003). Red. J.-P. Cuq.Paris. (DDF). Google Scholar
Eloy J.-M. (2012): Le paysage linguistique pluriel de la France : retour critique sur l’enquête de 1999. „Cahiers internationaux de sociolinguistique” 2012/1 N° 2, s. 37–46. Online: , dostęp: 10.09.2021.
Crossref
Google Scholar
Gałkowski A. (2020): Feminine Urbanonymy in Polish and Italian Linguistic Landscape. „Lege artis. Language yesterday, today, tomorrow”. Vol. V. No 1. Online: , dostęp: 15.09.2021. Google Scholar
Giraut F. (2020): Dénominations plurielles: quand les noms de lieux se concurrencent! „EchoGéo”, 53. DOI: 10.4000/echogeo.20167. Online: , dostęp: 15.09.2021.
Crossref
Google Scholar
Gorter D. (2006): Further Possibilities for Linguistic Landscape Research. [W:] Linguistic Landscape. A New Approach to Multilingualism. Red. D. Gorter, s. 81–89. Online: , dostęp: 12.09.2021.
Crossref
Google Scholar
Góral B. (2011): Czym jest pejzaż językowy (linguistic landscape)? „Investigationes Linguisticae” 24, s. 41–60. Online: , dostęp: 10.09.2021.
Crossref
Google Scholar
Górny H. (2013): Nazwy własne w piśmiennictwie pamiętnikarskim XIX wieku. Perspektywa funkcjonalno-tekstologiczna. Kraków. Google Scholar
Haugen E. (1953): The Norwegian Language in America: A Study in Bilingual Behaviour. Philadelphia.
Crossref
Google Scholar
Huebner T. (2006): Bangkok’s Linguistic Landscapes: Environmental Print, Codemixing and Language Change. [W:] Linguistic Landscape. A New Approach to Multilingualism. Red. D. Gorter, s. 31–51. Online
Crossref
Google Scholar
Language_Change>, dostęp: 17.09.2021. Google Scholar
Landry R., Bourhis R.Y. (1997): Linguistic landscape and ethnolinguistic vitality: An empirical study. „Journal of Language and Social Psychology” 16(1), s. 23–49. Online:
Crossref
Google Scholar
Empirical_Study?auto=download>, dostęp: 14.09.2021. Google Scholar
Landscape 2011: Landscape in language: Transdisciplinary perspectives (2011). Red. D.M. Mark, A.G. Turk, N. Burenhult, D. Stea. Vol. 4. Amsterdam, s. 187–224. Google Scholar
Miodunka W.T. (2011): Między etniczno-genealogicznym a kulturowym rozumieniem narodu. O potrzebie historycznojęzykowych badań polszczyzny jako języka obcego i drugiego. „LingVaria” VI, 1(11), s. 179–204. Google Scholar
Schochenmaier E. (2021): Multicultural Patronymic Landscapes of Naming in Russia, France, Germany, Great Britain and Romania. „Names and Naming”, s. 133–148. DOI: 10.1007/978-3-030-73186-1_9. Online:
Crossref
Google Scholar
Multicultural_Patronymic_Landscapes_of_Naming_in_Russia_France_Germany_Great_Britain_and_Romania>, dostęp: 15.09.2021. Google Scholar
Targosz K. (1991): Jan III Sobieski mecenasem nauk i uczonych. Wrocław–Warszawa–Kraków. Google Scholar
Targosz K. (1992): Nieznane „portrety” Jana III i Marii Kazimiery pióra François Paulin Daleraca oraz ich autor. „Acta Universitatis Wratislaviensis. Historia” 102, s. 111–120. Google Scholar
Thomason S.G. (2001): Language Contact. An Introduction. Washington.
Crossref
Google Scholar
Vilette J., Purves R.S. (2020): From Microtoponyms to Landscape Using Semantics, Location, and Topography: The Case of Wald, Holz, Riet, and Moos in St. Gallen, Switzerland.
Crossref
Google Scholar
„The Professional Geographer”. Vol. 72, Issue 1, s. 109–120. Online: , , dostęp: 15.09.2021. Google Scholar
Witalisz A. (2021): Ewolucja badań nad wynikami kontaktu językowego w czasie i przestrzeni: wybrane zagadnienia. [W:] Język(i) w czasie i przestrzeni. Red. P. Stalmaszczyk. Łódź, s. 159–185. Google Scholar
Zarębski R. (2018): Z dziejów językowych kontaktów polsko-francuskich. Polszczyzna w XVII--wiecznym pamiętniku F.P. Dalairaca pt. „Les anecdotes de Pologne ou memoires secrets du regne de Jean Sobieski III du nom”. „Poradnik Językowy” 2, s. 14–27. Google Scholar
Zarębski R. (2021): Nazwy geograficzne z obszaru XVII-wiecznej Polski i terenów ościennych w pamiętniku Franciszka Daleraca pt. „Les anecdotes de Pologne ou memoires secrets du regne de Jean Sobieski III du nom”. „Onomastica” LXV, s. 151–164.
Crossref
Google Scholar
Uniwersytet Łódzki
Lizenz
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Nicht-kommerziell - Keine Bearbeitungen 4.0 International.