Pejzaż onimiczny a kontakty językowe polsko-francuskie w XVII-wiecznych pamiętnikach François Paulina Dalairaca
Rafał Zarębski
Uniwersytet ŁódzkiАннотация
W artykule omówiono zagadnienia związane z krajobrazem onimicznym, rozumianym jako
rodzaj pejzażu językowego, odpowiednio dostosowanego do potrzeb lingwistyki diachronicznej.
Bazę materiałową, na której oparto rozważania, zaczerpnięto z XVII-wiecznego
pamiętnika François Paulina Dalairaca, dworzanina Jana III Sobieskiego. Skonstatowano,
że dawne teksty z obszaru literatury dokumentu osobistego (m.in. pamiętniki),
w których doszło do spotkań różnych języków, mają znaczny potencjał w zakresie badań
nad koncepcją pejzażu językowego i kontaktami językowymi. Podstawowym językiem
analizowanych pamiętników jest francuski, jednak obficie występują w nich również
elementy innojęzyczne (zwłaszcza polskie), które mogły odgrywać istotną rolę w nauce
i doskonaleniu języka polskiego autora.
Ключевые слова:
pejzaż językowy, onimia, kontakty językowe polsko-francuskie, XVII w., pamiętnik, DalairacБиблиографические ссылки
Alderman D.H. (2008): Place, Naming, and the Interpretation of Cultural Landscapes. [W:] The Ashgate Research Companion to Heritage and Identity. Red. B. Graham, P. Howard. Routledge. Online: Google Scholar
and_the_Interpretation_of_Cultural_Landscapes>, dostęp: 13.09.2021. Google Scholar
Cenoz J., Gorter D. (2008): El estudio del paisaje linguüístico, , dostęp: 14.09.2021. Google Scholar
Cenoz J., Gorter D. (2008): The linguistic landscape as an additional source of input in second language acquisition. „International Review of Applied Linguistics in Language Teaching” 46, s. 257–276. DOI: 10.1515/IRAL.2008.012. Online:
Crossref
Google Scholar
edu/2122917/Cenoz_J._and_Gorter_D._2008_._The_linguistic_landscape_as_an_additional_source_of_input_in_second_language_acquisition>, dostęp: 13.09.2021. Google Scholar
Czermińska M. (2014): Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie. Kraków. Google Scholar
Dictionnaire de didactique du français langue étrangère et seconde (2003). Red. J.-P. Cuq.Paris. (DDF). Google Scholar
Eloy J.-M. (2012): Le paysage linguistique pluriel de la France : retour critique sur l’enquête de 1999. „Cahiers internationaux de sociolinguistique” 2012/1 N° 2, s. 37–46. Online: , dostęp: 10.09.2021.
Crossref
Google Scholar
Gałkowski A. (2020): Feminine Urbanonymy in Polish and Italian Linguistic Landscape. „Lege artis. Language yesterday, today, tomorrow”. Vol. V. No 1. Online: , dostęp: 15.09.2021. Google Scholar
Giraut F. (2020): Dénominations plurielles: quand les noms de lieux se concurrencent! „EchoGéo”, 53. DOI: 10.4000/echogeo.20167. Online: , dostęp: 15.09.2021.
Crossref
Google Scholar
Gorter D. (2006): Further Possibilities for Linguistic Landscape Research. [W:] Linguistic Landscape. A New Approach to Multilingualism. Red. D. Gorter, s. 81–89. Online: , dostęp: 12.09.2021.
Crossref
Google Scholar
Góral B. (2011): Czym jest pejzaż językowy (linguistic landscape)? „Investigationes Linguisticae” 24, s. 41–60. Online: , dostęp: 10.09.2021.
Crossref
Google Scholar
Górny H. (2013): Nazwy własne w piśmiennictwie pamiętnikarskim XIX wieku. Perspektywa funkcjonalno-tekstologiczna. Kraków. Google Scholar
Haugen E. (1953): The Norwegian Language in America: A Study in Bilingual Behaviour. Philadelphia.
Crossref
Google Scholar
Huebner T. (2006): Bangkok’s Linguistic Landscapes: Environmental Print, Codemixing and Language Change. [W:] Linguistic Landscape. A New Approach to Multilingualism. Red. D. Gorter, s. 31–51. Online
Crossref
Google Scholar
Language_Change>, dostęp: 17.09.2021. Google Scholar
Landry R., Bourhis R.Y. (1997): Linguistic landscape and ethnolinguistic vitality: An empirical study. „Journal of Language and Social Psychology” 16(1), s. 23–49. Online:
Crossref
Google Scholar
Empirical_Study?auto=download>, dostęp: 14.09.2021. Google Scholar
Landscape 2011: Landscape in language: Transdisciplinary perspectives (2011). Red. D.M. Mark, A.G. Turk, N. Burenhult, D. Stea. Vol. 4. Amsterdam, s. 187–224. Google Scholar
Miodunka W.T. (2011): Między etniczno-genealogicznym a kulturowym rozumieniem narodu. O potrzebie historycznojęzykowych badań polszczyzny jako języka obcego i drugiego. „LingVaria” VI, 1(11), s. 179–204. Google Scholar
Schochenmaier E. (2021): Multicultural Patronymic Landscapes of Naming in Russia, France, Germany, Great Britain and Romania. „Names and Naming”, s. 133–148. DOI: 10.1007/978-3-030-73186-1_9. Online:
Crossref
Google Scholar
Multicultural_Patronymic_Landscapes_of_Naming_in_Russia_France_Germany_Great_Britain_and_Romania>, dostęp: 15.09.2021. Google Scholar
Targosz K. (1991): Jan III Sobieski mecenasem nauk i uczonych. Wrocław–Warszawa–Kraków. Google Scholar
Targosz K. (1992): Nieznane „portrety” Jana III i Marii Kazimiery pióra François Paulin Daleraca oraz ich autor. „Acta Universitatis Wratislaviensis. Historia” 102, s. 111–120. Google Scholar
Thomason S.G. (2001): Language Contact. An Introduction. Washington.
Crossref
Google Scholar
Vilette J., Purves R.S. (2020): From Microtoponyms to Landscape Using Semantics, Location, and Topography: The Case of Wald, Holz, Riet, and Moos in St. Gallen, Switzerland.
Crossref
Google Scholar
„The Professional Geographer”. Vol. 72, Issue 1, s. 109–120. Online: , , dostęp: 15.09.2021. Google Scholar
Witalisz A. (2021): Ewolucja badań nad wynikami kontaktu językowego w czasie i przestrzeni: wybrane zagadnienia. [W:] Język(i) w czasie i przestrzeni. Red. P. Stalmaszczyk. Łódź, s. 159–185. Google Scholar
Zarębski R. (2018): Z dziejów językowych kontaktów polsko-francuskich. Polszczyzna w XVII--wiecznym pamiętniku F.P. Dalairaca pt. „Les anecdotes de Pologne ou memoires secrets du regne de Jean Sobieski III du nom”. „Poradnik Językowy” 2, s. 14–27. Google Scholar
Zarębski R. (2021): Nazwy geograficzne z obszaru XVII-wiecznej Polski i terenów ościennych w pamiętniku Franciszka Daleraca pt. „Les anecdotes de Pologne ou memoires secrets du regne de Jean Sobieski III du nom”. „Onomastica” LXV, s. 151–164.
Crossref
Google Scholar
Uniwersytet Łódzki
