Tiredness with words? Multimodality – a research challenge for the 21st century (text) linguistics?
Abstract
The aim of the article, as reflected in the title, is an attempt to make a contribution
to the metalinguistic debate about the influence of the visual turn on research directions
and quality of the 21st century linguistics, with particular regard to semantics and
text linguistics. The problem is presented from two perspectives. On the one hand, the
proposed analysis focuses on the opportunities offered by the communicative coexistence
of the verbal code with other semiotic codes – opportunities to conduct in-depth studies
of decomposition of meaning of lexical units and their combination properties, including
text-forming properties. On the other hand, the article points to some research threats,
such as crossing the borders of the exploratory range of linguistics, which comes with
fashionable indiscriminate methodological and epistemological expansion of its research
field to include multimodal content.
Keywords:
pictorial (visual) turn, visual linguistics, multimodality, text linguistics, semantic syntax, propositional structure (predicate-argument structure)References
Antos G., Opiłowski R. (2015): W drodze do lingwistyki obrazu. Kierunki rozwoju nowej sub¬dyscypliny lingwistycznej z perspektywy polsko-niemieckiej. „tekst i dyskurs – text und diskurs” 8, s. 11–36. Google Scholar
Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S. (2011): Tekstologia. Warszawa. Google Scholar
Beaugrande R. de, Dressler W. (1981): Introduction to text linguistics. New York. Google Scholar
Bomba J. (2013): Przykłady odniesień tekstualnych i obrazowych w mediach społecznych. [W:] Zwrot cyfrowy w humanistyce: Internet, Nowe media, Kultura 2.0. Red. A. Radomski, J. Bomba. Lublin, s. 107–113. Google Scholar
Buczkowska J. (2014): Znaczenie wyrażenia a sens wypowiedzi. Semantyczne i pragmatyczne składniki komunikacji. „Studia Philosophiae Christianae” 50, s. 25–42. Google Scholar
Castells M. (2019): Communication power : mass communication, mass self-communication and power relationships in the network society. [W:] Media and society. Red. J. Curran, D. Hesmondhalgh. New York–London–Oxford–New Delhi–Sydney, s. 83–97. Google Scholar
Francuz P. (2013): Imagia. W kierunku neurokognitywnej teorii obrazu. Lublin 2013. Google Scholar
Iedema R. (2013): Multimodalna analiza dyskursu. Resemiotyzacja na potrzeby dyskursów użytkowych. [W:] Systemowo-funkcjonalna analiza dyskursu. Red. A. Duszak, A.G. Kowalski. Kraków, s. 197–227. Google Scholar
Kaczmarek J. (2007): Status poznawczy teorii: realizm epistemologiczny w ujęciu F. Bonsacka. „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” XL, s. 30–58. Google Scholar
Kapuścińska A. (2014): Lingwistyka wobec obrazu. Pomiędzy fascynacją a ignorancją. „Prace Komisji Językoznawczej BTN” XXIV, s. 139–147. Google Scholar
Kapuścińska A. (2020): O emotikonach raz jeszcze – na przykładzie emotikonu „XD” w języku polskim. „Prace Językoznawcze” XXII/2, s. 57–66. Google Scholar
Kapuściński R. (1997): Lapidarium III. Warszawa. Google Scholar
Katasonov V. (2019): V načale bylo Slovo, a v konce budet cyfra. Kislorod, , dostęp: 07.08.2020. Google Scholar
Kawka M. (2016): Dyskurs multimodalny – nowa kategoria badawcza? „Zeszyty Prasoznawcze” 59, s. 294–303. Google Scholar
Kiklewicz A. (2017): Znaczenie a prawda. Fantomy semantyczne. Olsztyn. Google Scholar
Kiklewicz A. (2020): Fenomeny komunikacji (normy i dewiacje w zachowaniach językowych). Olsztyn. Google Scholar
Kiklewicz A., Sładkiewicz Ż. (2021): Mul’timodal’nost’ – multimedijnost’ i dr. Al’ternativnyje formy peredači informacii kak problema lingvističeskoj teorii i terminologii. „BPTJ” LXXVII, s. 153–174. Google Scholar
Kiklewicz A., Szumska D. (2023): Moskiewska szkoła semantyczna a Polska szkoła składni semantycznej: rekonesans metalingwistyczny. „Przegląd Wschodnioeuropejski” 14, s. 285–318. Google Scholar
Kita M. (1998): Przemiany modelu komunikacji werbalnej. [W:] Nowe czasy, nowe języki, nowe (i stare) problemy. Red. E. Jędrzejko. Katowice, s. 71–85. Google Scholar
Konfucjusz (1976): Dialogi konfucjańskie. Przekład K. Czyżewska-Madajewicz, M.J. Künstler, Z. Tłumski. Wrocław. Google Scholar
Krestinskij S. (1998): Molčanije v sisteme neverbal’nyh sredstv kommunikacii. [W:] Tverskoj lingvističeskij meridian: teoretičeskij sbornik. Red. I. Susova. Tver’, s. 74–79. Google Scholar
Leszek W. (2012): Moda w nauce. Fashion in Science. „Tribologia” 5, s. 13–29. Google Scholar
Lewiński P. (red.) (2015): Bełkot, czyli mowa ludzka pozbawiona sensu: komunikacyjna funkcja wypowiedzi niejasnych. Olsztyn. Google Scholar
Lewiński P. (2020): Pragmatyka komunikacji wizualnej i wizualno-werbalnej na przykładzie kodu emoji. [W:] Teorie i praktyki komunikacji. Red. G. Habrajska. Łódź, s. 373–392. Google Scholar
Maćkiewicz J. (2017): Badanie mediów multimodalnych – multimodalne badanie mediów. „Studia Medioznawcze” 2, s. 33–42. Google Scholar
Maćkiewicz J. (2021): Badanie ram multimodalnych – rekonesans. „Media Biznes Kultura” 1(10), s. 9–11. Google Scholar
Majdzik K. (2018): Pinocchio in Emojitaliano. Przekład eksperymentalny w kulturze zwrotu wizualnego i performatywnego. „Przekłady Literatur Słowiańskich”. T. 9, cz. 1, s. 125–146. Google Scholar
Maksimenko O. (2012): Polikodovyj vs. kreolizovannyj tekst: problema terminologii. „Vestnik Rossijskogo universiteta družby narodov. Seriâ: Teoriâ âzyka. Semiotika. Semantika 2, s. 93–102. Google Scholar
Markowski A. (2005): Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Warszawa. Google Scholar
Morciniec N. (2005): Znak językowy wśród innych rodzajów znaku. „Rozprawy Komisji Językowej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego” XXXI, s. 7–15. Google Scholar
Nycz R. (2006): Wprowadzenie. Kulturowa natura, słaby profesjonalizm. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego i statusie dyskursu literaturoznawczego. [W:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Red. R. Nycz, M.P. Markowski. Kraków, s. 5–40. Google Scholar
Omel’ânenko V., Remčukova E. (2018): Polikodovye teksty v aspekte teorii mul’timodal’nosti. „Kommunikativnye issledovaniâ” 3(17), s. 66–78. Google Scholar
Ozga K. (2020): Komunikat językowy w pułapce obrazu. [W:] Teorie i praktyki komunikacji. Red. G. Habrajska. Łódź, s. 343–362. Google Scholar
Steciąg M. (2014): Kim jest językoznawca normatywista dziś? Przyczynek do dyskusji o zadaniach współczesnej normatywistyki. „Poradnik Językowy” 5, s. 16–29. Google Scholar
Szczepaniak J. (2017): Tekst (i) obraz w lingwistycznej analizie dyskursu. „Socjolingwistyka” XXI, s. 7–20. Google Scholar
Szydłowska N. (2001): Botanicy czy ogrodnicy – prospektywne postawy językoznawców dawniej i dziś. [W:] Przyszłość języka. Red. S. Krzemień-Ojak, B. Nowowiejski. Białystok, s. 199–211. Google Scholar
Szumska D. (2012a): Czy językoznawstwo jest nauką przeterminowaną? [W:] Termin w językoznawstwie. Język a komunikacja 31. Red. D. Brzozowska, W. Chłopicki. Kraków, s. 59–64. Google Scholar
Szumska D. (2012b): Struktura (nie)obecna. Głos w dyskusji o metodzie poszukiwania znaczeń niewyrażonych. „LingVaria” VII 1, s. 37–45. Google Scholar
Szumska D. (2017): Struktura predykatowo-argumentowa jako narzędzie analizy tekstu: pro et contra. „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 52, s. 264–277. Google Scholar
Szumska D., Ozga K. (2020): Eksplicytacja: zjawisko → koncept → termin w perspektywie metodologii modelu składni propozycjonalnej. Lingwistyczny głos w dyskusji o uniwersaliach translatologicznych. „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” LXXVI, s. 409–423. Google Scholar
Vorošilova M.B. (2007): Kreolizovannyj tekst: aspekty izučeniâ. „Političeskaâ lingvistika” 3, s. 75–80. Google Scholar
Więckiewicz M. (2006): Emotikony – pismo obrazkowe XXI wieku. „Media – Kultura –Komunikacja Społeczna” 2, s. 224–237. Google Scholar
Witosz B. (2012): Naukowy język polski wobec metodologii ponowoczesnej. [W:] Oblicza polszczyzny. Red. A. Markowski, R. Pawelec. Warszawa, s. 241–252. Google Scholar
Wójcicka M. (2022): Picturebook w świetle teorii aktów mowy i obrazu (na podstawie „Mama zawsze wraca” Agaty Tuszyńskiej i Iwony Chmielewskiej). „Prace Językoznawcze” XXIV/1, s. 253–268. Google Scholar
Zagidullina M. (2019): Multimodal’nost’: k voprosu o terminologičeskoj opredelennosti. „Znak: problemnoe pole mediaobrazovaniâ” 1/4, s. 181–188. Google Scholar
