Emocjonalne strategie językowe wobec politycznej poprawności
Abstrakt
Poprawność polityczna to temat wzbudzający wiele emocjonalnych reakcji. Zaobserwować można to w tekstach naukowych oraz publicystycznych. Przegląd definicji politycznej poprawności pozwala wyeksponować subiektywne podejście autorów tekstów. Częstą techniką stosowaną w opisach zjawiska jest nazwanie jej cenzurą, co już skłania do negatywnego wartościowania.
Polityczną poprawność można określić jako zasadę unikania zachowań komunikacyjnych, mogących obrazić kogoś ze względu na jego pochodzenie etniczne, narodowe, kolor skóry czy orientację seksualną. Najczęściej utożsamiana jest ze światopoglądem liberalnym. Jest to zjawisko o charakterze społecznym, którego reguły zawierają się w szeroko pojętym dyskursie antydyskryminacyjnym.
Teoria sześciu fundamentów moralnych, opracowana przez Jonathana Haidta, pomaga zrozumieć emocjonalne podejście do politycznej poprawności. Opisany przez niego konflikt między światopoglądem konserwatywnym i liberalnym wyjaśnia negatywne podejście do działań politycznie poprawnych.
Analiza przestrzeni internetowej pokazuje, że omawiane zjawisko występuje przede wszystkim w kontekście negatywnym. Przebadane memy internetowe przedstawiają krytykę zjawiska, ujemnie je wartościując. Refleksja, płynąca z memów ma za zadanie wywołać negatywną reakcje emocjonalną, przez wzbudzenie strachu, frustracji, odrazy czy oburzenia.
Słowa kluczowe:
poprawność polityczna, teoria fundamentów moralnych, konserwatyzm, liberalizm, mem internetowyBibliografia
Cegieła A. (2013): Słowa niebezpieczne i niepożądane w przestrzeni publicznej. Etyka słowa a poprawność polityczna. „Poradnik językowy”, nr 10, s. 57-70. Google Scholar
Habrajska G.(red) (2006): Poprawność polityczna. Łask. Google Scholar
Haidt J. (2014): Prawy umysł. Dlaczego dobrych ludzi dzieli religia i polityka? przekł. A. Nowak-Młynikowska, Sopot. Google Scholar
Iłowiecki M. (2009): Sprawa żyrafy, czyli polityczna poprawność. [W:] Idem. Krzywe zwierciadło. O manipulacji w mediach. Lublin, s. 195-209. Google Scholar
Kacprzak M. (2012): Pułapki poprawności politycznej. Radzymin. Google Scholar
Kubalska-Sulkiewicz K. (red.) (2009): Poprawność polityczna [W:] Słownik wiedzy o kulturze. Warszawa, s. 466. Google Scholar
Kołakowska A. (2012): Wojny kultur i inne wojny. Warszawa. Google Scholar
Kopaliński W. (red.) (2000): Poprawność polityczna [W:] Słownik wydarzeń, pojęć i legend XX wieku. Warszawa, s. 326. Google Scholar
Marcjanik M. (2007): Grzeczność w komunikacji językowej. Warszawa. Google Scholar
Nalaskowski F. (2012): Poprawność polityczna – ten zły, który nie istnieje. „Kultura i Edukacja”. nr 2 (88), s. 211-222. Google Scholar
Zdunkiewicz-Jedynak D. (2011): Językowy kodeks poprawności politycznej a kultura języka [W:] Polskie dźwięki, polskie słowa, polska gramatyka (system – teksty – norma – kodyfikacja). Red. D. Zdunkiewicz-Jedynak, B. Pędzich. Warszawa, s. 61-74. Google Scholar
http://bibsy.pl/1BJgXmiw/poprawnosc-polityczna-w-praktyce-po-lewej-krolowa-angielska-malgorzata-andegawenska-po-prawej-malgorzata-andegawenska-wedlug-bbc [dostęp 5.05.2018] Google Scholar
https://demotywatory.pl/4235314/Niedlugo-przez-poprawnosc-polityczna-osoby-and;bialeand;-beda-mogly-kupic-tylko-czarny-chleba [dostęp: 14.04.2018] Google Scholar
https://demotywatory.pl/4548141/Najwieksza-choroba-w-Europie-jest-poprawnosc-polityczna [dostęp: 14.04.2018] Google Scholar
https://demotywatory.pl/4423106/Poprawnosc-polityczna-i-duza-imigracja [dostęp: 2.05.2018] Google Scholar
https://demotywatory.pl/2011612/Poprawnosc-polityczna [dostęp 28.04.2018] Google Scholar
https://demotywatory.pl/3925333/Poprawnosc-polityczna [dostęp: 20.04.2018] Google Scholar
https://demotywatory.pl/4249341/Poprawnosc-polityczna [dostęp: 2.05.2018] Google Scholar
https://demotywatory.pl/3469526/Poprawnosc-polityczna [dostęp: 17.04.2018] Google Scholar
https://demotywatory.pl/4690523/Poprawnosc-polityczna [dostęp: 17.04.2018] Google Scholar
https://demotywatory.pl/4824365/Poprawnosc-polityczna-w-PKP [dostęp: 17.04.2018] Google Scholar
https://demotywatory.pl/4612514/Poprawnosc-polityczna [dostęp: 17.04.2018] Google Scholar
https://demotywatory.pl/4231365/Przez-poprawnosc-polityczna [dostęp 14.04.2018] Google Scholar
https://demotywatory.pl/4467828/Poprawnosc-polityczna-doprowadzi-nas-to-zaklamania-prawdy [dostęp:22.04.2018] Google Scholar
https://m.demotywatory.pl/4399292 [dostęp: 20.04.2018] Google Scholar
http://memypolskie.pl/memy/definicja-memu/ [19.04.2018] Google Scholar
https://memy.jeja.pl/189495,poprawnosc-polityczna-za-10-lat.html [dostęp: 20.04.2018] Google Scholar
https://memotywatory.pl/141602,niektorym-calkiem-odjebalo---jezus-jest-zbyt-bialy-poprawnosc- [dostęp: 20.10.2018] Google Scholar
https://memotywatory.pl/174685,wspolczesna-poprawnosc-polityczna- [15.08.2018] Google Scholar
https://obrazkowo.pl/main/media/78b5d11ea986b4fda433afa55f7a6d7f/Wsp%C3%B3%C5%82czesna-poprawno%C5%9B%C4%87-polityczna [dostęp: 24.11.2018] Google Scholar
http://questioo.blogspot.com/2013/05/czy-poprawnosc-polityczna-jest-szkodliwa.html [dostęp: 20.04.2018] Google Scholar
https://www.blasty.pl/13563/pedy-bambusa [dostęp: 17.04.2018] Google Scholar
https://www.google.pl/imgres?imgurl=https%3A%2F%2Focdn.eu%2Fpulscms-transforms%2F1%2F7jEktkpTURBXy85ZmMwYmRkZGI1ZTFhMzY1NTk2MTAyMzYxOGZmODBmZC5qcGeRkwIAzQHk&imgrefurl=https%3A%2F%2Fwww.fakt.pl%2Fwydarzenia%2Fpolityka%2Fpoprawnosc-polityczna%2F5lecfzs&docid=bQMRmKB8LO3xCM&tbnid=j7dw864bTDAcbM%3A&vet=1&w=356&h=484&bih=537&biw=837&ved=0ahUKEwjPx7mTrJrgAhVIMewKHbwzDRIQMwhHKBEwEQ&iact=c&ictx=1 [dostęp: 20.04.2018] Google Scholar
https://www.google.pl/search?rlz=1C1GCEA_enPL750PL750&biw=1366&bih=662&tbm=isch&sa=1&ei=cvGcW7-EHK-JmgXt0ZGAAQ&q=poprawno%C5%9B%C4%87+polityczna+&oq=poprawno%C5%9B%C4%87+polityczna+&gs_l=img.3..35i39k1l2j0l2j0i30k1j0i24k1l5.561194.561194.0.561445.1.1.0.0.0.0.240.240.2-1.1.0....0...1c.1.64.img..0.1.238....0.WDyZ1gSEJ88#imgrc=j7dw864bTDAcbM: [dostęp: 20.04.2018] Google Scholar
https://www.google.com/imgres?imgurl=https%3A%2F%2Fimg1.dmty.pl%2F%2Fuploads%2F201210%2F1349622199_bd8hp5_600.jpg&imgrefurl=https%3A%2F%2Fdemotywatory.pl%2F3936901%2FPolityczna-poprawnosc&docid=tFuB8-tYoOh_GM&tbnid=qm3G5Fw0_LnNBM%3A&vet=10ahUKEwik1Mek0KDgAhUC2SwKHUKoC2AQMwhkKBowGg..i&w=600&h=509&bih=608&biw=1366&q=poprawno%C5%9B%C4%87%20polityczna%20memy&ved=0ahUKEwik1Mek0KDgAhUC2SwKHUKoC2AQMwhkKBowGg&iact=mrc&uact=8 [dostęp: 14.04.2018] Google Scholar
polityczna-lvl-amerykaczarnoskoremu-obywatelowi-usa-nie-spodobalo- [dostęp: 20.10.2018] Google Scholar
http://www.wgrane.pl/2f6042d76b7a782569fce8e375c33a86 [dostęp: 17.04.2018] Google Scholar
https://www.wiocha.pl/1257724,Poprawnosc-polityczna [dostęp: 20.04.2018] Google Scholar
Poprawność polityczna [w:] Encyklopedia PWN https://encyklopedia.pwn.pl/szukaj/poprawno%C5%9B%C4%87%20polityczna.html [dostęp: 3.03.2018] Google Scholar
Żytkowiak M., Definicja memu, http://memypolskie.pl/memy/definicja-memu/ [dostęp: 19.04.2018] Google Scholar
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
