O emotikonach raz jeszcze – na przykładzie emotikonu „XD” w języku polskim

Anna Kapuścińska

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
https://orcid.org/0000-0001-6316-1838


Abstrakt

Artykuł jest poświęcony niejednokrotnie już podejmowanemu zagadnieniu emotikonów
z punktu widzenia ich przynależności do znaków kodu językowego. Powszechnie uważa
się, że nie można postrzegać emotikonów jako znaków językowych, ponieważ są one oparte
na kodzie ikonicznym. Kod ten jest wspólny dla wszystkich emotikonów w zachodnim
kręgu kulturowym, które przedstawiają ludzką twarz obróconą o 90 stopni w lewo, wyrażającą
określone stany emocjonalne. Jest to również podstawowy kod, któremu podlega
emotikon „XD”, wyrażający rozbawienie. Jednocześnie zasługuje on na szczególną uwagę
jako bezprecedensowy przykład werbalizacji emotikonów. Znamienny jest fakt, iż właśnie
jednostka „XD” (wymawiana jako „iksde”) została wybrana Młodzieżowym Słowem Roku
2017 w plebiscycie organizowanym przez znane polskie wydawnictwo PWN, co sugeruje
uznanie tego pierwotnie ikonicznego znaku przez użytkowników języka za słowo. W ogólniejszym
rozumieniu rozszerzony zakres znaczeniowy jednostki „XD” można traktować
jako (wprawdzie tylko jednostkowy) przykład dynamiki pozornie stabilnego systemu
emotikonów oraz jego zdolności do wchodzenia w interakcje z kodem językowym.


Słowa kluczowe:

emotikony, nowe media, internet, komunikacja, język młodzieżowy


Beil U. J. (2009): Das Smiley. Der Trickster des World Wide Web. [W:] Punkt, Punkt, Komma, Strich? Geste, Gestalt Und Bedeutung Philosophischer Zeichensetzung. Red. T. Kammasch, Ch. Abbt. Bielefeld, s. 229−242.   Google Scholar

Chmura R. (2001): Internetowe akronimy i emotikony. [W:] Internet. Fenomen społeczeństwa informacyjnego. Red. T. Zasępa. Częstochowa, s. 105−110.   Google Scholar

Daszyńska J. (2018): Od kultu młodości do stylu życia kidult. „Społeczeństwo i Rodzina” 54, s. 58−84.   Google Scholar

Dürscheid Ch. (2012): Einführung in die Schriftlinguistik. Göttingen.   Google Scholar

Jurek W. (2006), Emotikon – ozdoba czy konieczność? [W:] Wyrażanie emocji. Red. K. Michalewski. Łodź, s. 144−153.   Google Scholar

Kapuścińska A. (2012): Więcej niż „buźki”. Emotikony jako sposób przenoszenia tradycyjnych symboli do komunikacji internetowej na przykładzie symbolu ryby. „Język − Szkoła − Religia” VII/1, s. 64−75.   Google Scholar

Kapuścińska A. (2013): Być albo nie być... tekstem. Problemy definicji tekstu w kontekście tekstów medialnych. „Tekst i Dyskurs” 1(6), s. 121−130.   Google Scholar

Kapuścińska A. (2014): Sind Emoticons eine neue lingua franca? Kontrastive Analyse des polnischen und deutschen Emoticon-Kodes. [W:] Linguistik International. Materialität und Medialität der sprachlichen Kommunikation. Akten des 47. Linguistischen Kolloquiums in Olsztyn 2012. Red. E. Żebrowska, M. Jaworska, D. Steinhoff. Frankfurt am Main−Berlin−Bern−Bruxelles−New York−Oxford−Wien, s. 189−198.   Google Scholar

Kołodziejek E. (2006): „Festiwal radosnych zakupów” – moda językowa na tle współczesnych zmian kulturowych. [W:] W kręgu polszczyzny dawnej i współczesnej. Księga ofiarowana dr. hab. Kazimierzowi Długoszowi, profesorowi Uniwersytetu Szczecińskiego. Red. E. Kołodziejek. Szczecin, s. 219−231.   Google Scholar

Runkehl J., Schlobinski P., Siever T. (1998): Sprache und Kommunikation im Internet. Überblick und Analysen. Wiesbaden.   Google Scholar

Szczęk J. (2006): Emotikony – wyrażanie emocji w nowych technikach komunikacyjnych. [W:] Wyrażanie emocji. Red. K. Michalewski. Łodź, s. 179–186.   Google Scholar

Szpila G. (2006): Przysłowiowe SMS-y – paremia w komunikacji elektronicznej. „Literatura Ludowa” 50, s. 33−39.   Google Scholar

Vandendorpe Ch. (2008): Od papirusu do hipertekstu. Esej o przemianach tekstu i lektury. Przeł. A. Sawisz. Warszawa.   Google Scholar

Wach-Kąkolewicz A. (2005): Tradycje komunikowania a komunikowanie w kształceniu zdalnym przez Internet. „Neodidagmata” 27/28, s. 67−78.   Google Scholar

Wileczek A. (2017): Kidult (nie tylko) językowy. „Postscriptum Polonistyczne” 19, s. 179−196.   Google Scholar

Wileczek A. (2018): Kod młodości. Młodomowa w kontekstach społeczno-kulturowych. Warszawa.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2020-02-27

Cited By /
Share

Kapuścińska, A. (2020). O emotikonach raz jeszcze – na przykładzie emotikonu „XD” w języku polskim. Prace Językoznawcze, 22(2), 57–66. https://doi.org/10.31648/pj.5233

Anna Kapuścińska 
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
https://orcid.org/0000-0001-6316-1838