O emotikonach raz jeszcze – na przykładzie emotikonu „XD” w języku polskim
Anna Kapuścińska
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczyhttps://orcid.org/0000-0001-6316-1838
Аннотация
Artykuł jest poświęcony niejednokrotnie już podejmowanemu zagadnieniu emotikonów
z punktu widzenia ich przynależności do znaków kodu językowego. Powszechnie uważa
się, że nie można postrzegać emotikonów jako znaków językowych, ponieważ są one oparte
na kodzie ikonicznym. Kod ten jest wspólny dla wszystkich emotikonów w zachodnim
kręgu kulturowym, które przedstawiają ludzką twarz obróconą o 90 stopni w lewo, wyrażającą
określone stany emocjonalne. Jest to również podstawowy kod, któremu podlega
emotikon „XD”, wyrażający rozbawienie. Jednocześnie zasługuje on na szczególną uwagę
jako bezprecedensowy przykład werbalizacji emotikonów. Znamienny jest fakt, iż właśnie
jednostka „XD” (wymawiana jako „iksde”) została wybrana Młodzieżowym Słowem Roku
2017 w plebiscycie organizowanym przez znane polskie wydawnictwo PWN, co sugeruje
uznanie tego pierwotnie ikonicznego znaku przez użytkowników języka za słowo. W ogólniejszym
rozumieniu rozszerzony zakres znaczeniowy jednostki „XD” można traktować
jako (wprawdzie tylko jednostkowy) przykład dynamiki pozornie stabilnego systemu
emotikonów oraz jego zdolności do wchodzenia w interakcje z kodem językowym.
Ключевые слова:
emotikony, nowe media, internet, komunikacja, język młodzieżowyБиблиографические ссылки
Beil U. J. (2009): Das Smiley. Der Trickster des World Wide Web. [W:] Punkt, Punkt, Komma, Strich? Geste, Gestalt Und Bedeutung Philosophischer Zeichensetzung. Red. T. Kammasch, Ch. Abbt. Bielefeld, s. 229−242. Google Scholar
Chmura R. (2001): Internetowe akronimy i emotikony. [W:] Internet. Fenomen społeczeństwa informacyjnego. Red. T. Zasępa. Częstochowa, s. 105−110. Google Scholar
Daszyńska J. (2018): Od kultu młodości do stylu życia kidult. „Społeczeństwo i Rodzina” 54, s. 58−84. Google Scholar
Dürscheid Ch. (2012): Einführung in die Schriftlinguistik. Göttingen. Google Scholar
Jurek W. (2006), Emotikon – ozdoba czy konieczność? [W:] Wyrażanie emocji. Red. K. Michalewski. Łodź, s. 144−153. Google Scholar
Kapuścińska A. (2012): Więcej niż „buźki”. Emotikony jako sposób przenoszenia tradycyjnych symboli do komunikacji internetowej na przykładzie symbolu ryby. „Język − Szkoła − Religia” VII/1, s. 64−75. Google Scholar
Kapuścińska A. (2013): Być albo nie być... tekstem. Problemy definicji tekstu w kontekście tekstów medialnych. „Tekst i Dyskurs” 1(6), s. 121−130. Google Scholar
Kapuścińska A. (2014): Sind Emoticons eine neue lingua franca? Kontrastive Analyse des polnischen und deutschen Emoticon-Kodes. [W:] Linguistik International. Materialität und Medialität der sprachlichen Kommunikation. Akten des 47. Linguistischen Kolloquiums in Olsztyn 2012. Red. E. Żebrowska, M. Jaworska, D. Steinhoff. Frankfurt am Main−Berlin−Bern−Bruxelles−New York−Oxford−Wien, s. 189−198. Google Scholar
Kołodziejek E. (2006): „Festiwal radosnych zakupów” – moda językowa na tle współczesnych zmian kulturowych. [W:] W kręgu polszczyzny dawnej i współczesnej. Księga ofiarowana dr. hab. Kazimierzowi Długoszowi, profesorowi Uniwersytetu Szczecińskiego. Red. E. Kołodziejek. Szczecin, s. 219−231. Google Scholar
Runkehl J., Schlobinski P., Siever T. (1998): Sprache und Kommunikation im Internet. Überblick und Analysen. Wiesbaden. Google Scholar
Szczęk J. (2006): Emotikony – wyrażanie emocji w nowych technikach komunikacyjnych. [W:] Wyrażanie emocji. Red. K. Michalewski. Łodź, s. 179–186. Google Scholar
Szpila G. (2006): Przysłowiowe SMS-y – paremia w komunikacji elektronicznej. „Literatura Ludowa” 50, s. 33−39. Google Scholar
Vandendorpe Ch. (2008): Od papirusu do hipertekstu. Esej o przemianach tekstu i lektury. Przeł. A. Sawisz. Warszawa. Google Scholar
Wach-Kąkolewicz A. (2005): Tradycje komunikowania a komunikowanie w kształceniu zdalnym przez Internet. „Neodidagmata” 27/28, s. 67−78. Google Scholar
Wileczek A. (2017): Kidult (nie tylko) językowy. „Postscriptum Polonistyczne” 19, s. 179−196. Google Scholar
Wileczek A. (2018): Kod młodości. Młodomowa w kontekstach społeczno-kulturowych. Warszawa. Google Scholar
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
https://orcid.org/0000-0001-6316-1838
