Polilog w mediach społecznościowych – tematyczna struktura tekstu a grzeczność językowa
Alena Podviazkina
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lubliniehttps://orcid.org/0000-0002-2677-3517
Abstrakt
Celem artykułu jest pokazanie struktury tematycznej polilogu w mediach społecznościowych
jako wykładnika grzeczności językowej. Artykuł jest głosem w dyskusji dotyczącej
sposobu rozumienia grzeczności językowej. Przyjęto w nim, że jednym ze wzorów zachowań
składających się na grzeczność językową jest zasada współpracy językowej (w ujęciu Grice’a)
i dokonano analizy polilogu w mediach społecznościowych pod kątem relacji między
grzecznością językową a strukturą tematyczną polilogu. Analizy wykazały, że: komentarze
składające się na polilog respektują maksymę odniesienia, a zgodność z tematem osiągana
jest w wyniku formułowania bezpośrednich i pośrednich aktów mowy. W wyniku
analiz reakcji na manifestacyjne odejście od tematu uznano, że interpretacja polegająca
na powiązaniu odejścia od maksymy odniesienia z problemem grzeczności językowej jest
możliwa, ale wymaga dalszych badań materiałowych.
Słowa kluczowe:
polilog, media społecznościowe, Facebook, grzeczność językowa, współpraca językowa, maksyma odniesieniaBibliografia
Akišina A. A., Formanowakaja N. I. (1975): Russkij rečevoj ètiket. Moskwa. Google Scholar
Âkovleva E. B. (2007): Polilog kak novyj obʺekt lingvistiki. Lingvističeskaâ polifoniâ. [W:] Sbornik statej v čestʹ ûbileâ professora R. K. Potapova. Moskwa, s. 184–199. Google Scholar
Balakaj A. G. (2001): Slovarʹ russkogo rečevogo ètiketa. Moskwa. Google Scholar
Brown P., Levinson S. D. (1987): Politeness: Some Universals in Language Usage. Cambridge. Google Scholar
Dashow E. M., Drumm-Hewitt A. M., Gunraj D. N., Klin C. M., Upadhyay S. S. N. (2016): Texting insincerely: The role of the period in text messaging. “Computers in Human Behavior”. T. 55B, s. 1067–1075. Google Scholar
Duskaeva L. R. (red.) (2018): Rečevoj ètiket v massmedia. Medialingvistika v terminah i ponâtiâh: slovarʹ-spravočnik. Moskwa, s. 235–238. Google Scholar
Formanowskaja N. I. (1987): Russkij rečevoj ètiket: lingvističeskij i metodičeskij aspekty. Moskwa. Google Scholar
Formanowskaja N. I. (1989): Rečevoj ètiket i kulʹtura obŝeniâ. Moskwa. Google Scholar
Formanowskaja N. I. (2002a): Rečevoe obŝenie: kommunikativno-pragmatičeskij podhod. Moskwa. Google Scholar
Formanowskaja N. I. (2002b): Russkij rečevoj ètiket: normativnyj sociokulʹturnyj kontekst. Moskwa. Google Scholar
Gol’din V. E. (1983): Rečʹ i ètiket. Moskwa. Google Scholar
Grice H. P. (1975): Logic and conversation. “Syntax and Semantics III: Speech Acts”. New York, s. 41–58. Google Scholar
Grice H. P. (1980): Logika a konwersacja. [W:] Język w świetle nauki. Red. B. Stanosz. Warszawa, s. 91–114. Google Scholar
Griсе Н. Р. (1985): Logika i rečevoe obŝenie. „Novoe v zarubežnoj lingvistike” nr 16. Lingvističeskaâ pragmatika, s. 217–237. Google Scholar
Grybosiowa A. (1998): Przyczyny zmian w polskim systemie adresatywnym. [W:] Język w mieście. Problemy kultury i poprawności. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” nr 37, s. 57–61. Google Scholar
Grybosiowa A. (2002): Nowe sytuacje – nowe zachowania grzecznościowe. „Poradnik Językowy” nr 2, s. 3–8. Google Scholar
Grzenia J. (2006): Zasady komunikacji internetowej. [W:] Polszczyzna na co dzień. Red. M. Bańko. Warszawa, s. 310–345. Google Scholar
Karwatowska M., Jarosz B. (2013): Forum internetowe, czyli (cyber)komunikacja o ograniczonym zasięgu społecznym. [W:] Język w internecie. Antologia. Red. M. Kita i I. Loewe. Katowice. Google Scholar
Kępa-Figura D. (w druku): Linguistic politeness in Polish social media – an overview of the problem. Google Scholar
Kita M.( 2005): Językowe rytuały grzecznościowe. Katowice. Google Scholar
Kormilicyna M. A., Sirotinina O. B. (2015): Rečevoj ètiket v SMI kak faktor vliâniâ na rečevuû kulʹturu rossijskogo obŝestva. „Izvestiâ Saratovskogo universiteta. Novaâ seriâ. Filologiâ. Žurnalistika”. Google Scholar
Kostomarov V.G. (1967): Russkij rečevoj ètiket. „Russkij âzyk za rubežom” nr 1 (1), s. 56–62. Google Scholar
Krongauz M. A. (2010): Publičnaâ intimnostʹ i setiket. „Strategiâ Rossii” nr 1, s. 36–38. Google Scholar
Lakoff R. (1973): The logic of politeness, or, minding your p’s and q’s. “Papers from the Ninth Regional Meeting of the Chicago Linguistics Society”, s. 292–305. Google Scholar
Larina T. V. (2009): Kategoriâ vežlivosti i stilʹ kommunikacii: Sopostavlenie anglijskih i russkih lingvokulʹturnyh tradicij. Moskwa. Google Scholar
Leech G. (1983): Principles of pragmatics. New York. Google Scholar
Marcjanik M. (1990): Normy regulujące językowe zachowania grzecznościowe. „Przegląd Humanistyczny” nr 7, s. 77–82. Google Scholar
Marcjanik M. (1993): Etykieta językowa. [W:] Współczesny język polski. Red. J. Bartmiński. Wrocław, s. 271–281. Google Scholar
Marcjanik M. (1997): Polska grzeczność językowa. Kielce. Google Scholar
Marcjanik M. (2001): Etykieta językowa. [W:] Współczesny język polski. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 281–291. Google Scholar
Marcjanik M. (2007): Grzeczność w komunikacji językowej. Warszawa. Google Scholar
Marcjanik M., Bonacchi S., Frączek A. (2019): Polsko-niemiecki słownik etykiety językowej. Warszawa. Google Scholar
Naruszewicz-Duchlińska A. (2009): O internetowych dobrych obyczajach językowych, tzw. netykiecie, na przykładzie grup dyskusyjnych (Usenetu). [W:] Norma a komunikacja. Red. M. Steciąg, M. Bugajski. Wrocław. Google Scholar
Ożóg K. (1982): Zwroty grzecznościowe w języku mówionym mieszkańców Krakowa – studium socjolingwistyczne [Praca doktorska przygotowana w Instytucie Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego]. Google Scholar
Ożóg K. (1984): Grzecznościowe akty mowy. Studia nad polszczyzną mówioną Krakowa. Google Scholar
„Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego”. T. 2, z. 79, s. 147–157. Google Scholar
Ożóg K. (1990): Zwroty grzecznościowe współczesnej polszczyzny mówionej (na materiale języka mówionego mieszkańców Krakowa). Warszawa–Kraków. Google Scholar
Peisert M. (1991): Etykieta językowa jako przejaw edukacji społecznej i kulturowej. [W:] „Język a Kultura”. T. 6: Polska etykieta językowa. Red. J. Anusiewicz, M. Marcjanik. Wrocław, s. 57–63. Google Scholar
Piekot T. (2009): Problemy analizy przekazów werbalno-wizualnych na przykładzie wiadomości prasowych. [W:] Między obrazem a tekstem. Red. A. Kwiatkowska, J. Jarniewicz. Łódź, s. 65–75. Google Scholar
Sternin I. A. (1996): Russkij rečevoj ètiket. Woroneż. Google Scholar
Tûrina S. Ju. (2006): Princip vežlivosti v teorii i praktike mežkulʹturnoj kommunikacii. „Inter-cultu@l-net”. Google Scholar
Vlasân G. P. (2010): Različnye podhody k opredeleniû lingvističeskoj vežlivosti. „Vestnik Nižnevartovskogo gosudarstvennogo universiteta” nr 3, s. 29–39. Google Scholar
Boruta M., Kropka nienawiści. – Czyli zmiany w odbiorze tekstu jako wynik komunikacji messengerowej, , dostęp: 26.03.2020. Google Scholar
Bralczyk J. (red.) (2016): Słownik języka polskiego PWN, , dostęp: 15.12.2019; 06.01.202; 16.02.2020. Google Scholar
Czesak A., Szałkiewicz Ł., Żurowski S.: Dobry słownik, , dostęp: 26.03.2020. Google Scholar
Dz. U.2019.0.1405 t.j.: Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów, , dostęp: 15.12.2019. Google Scholar
Emotikony znaczenie, , dostęp: 15.02.2020. Google Scholar
Słownik języka polskiego PWN. Online: https://sjp.pwn.pl/ (SJP PWN) Google Scholar
Spotted Lublin, https://www.facebook.com/spottedlublinpl/?__tn__=%2Cd%3C-R&eid=ARDx-OFgS5SV_Vd9TxpGkG3TKOPQDsF6m6nWhRRcUUEDye9vP3-Nbn7RrFRwE_0enqApZ4T7kvHG-QGm5 Google Scholar
Żmigrodzki P. (red.) (2007): Wielki słownik języka polskiego PAN. Kraków. Online: , dostęp: 15.12.2019; 06.01.2020; 13.01.2020. (WSJP) Google Scholar
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
https://orcid.org/0000-0002-2677-3517
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.