Polszczyzna potoczna jako tworzywo wypowiedzi prasowych (na wybranych przykładach)

Maria Wojtak

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie


Abstrakt

Punktem wyjścia analiz czyni autorka polszczyznę potoczną jako tworzywo językowe
wypowiedzi prasowych. Podstawę materiałową stanowią dwa artykuły publicystyczne
i felieton z „Gazety Wyborczej” z roku 2019. Autorka skupia uwagę na zakresach użycia
form potocznych w nacechowanych gatunkowo, konkretnych tekstach oraz na sposobach
dostosowania owych form do zadań, jakie nadawca przypisuje wypowiedzi. Badaczka
nie dąży do wynajdywania komunikacyjnych prawidłowości o ogólnym charakterze.
Z płaszczyzny makro przechodzi na płaszczyznę mikro, by pokazać kunszt redaktorski
twórców konkretnych wypowiedzi. Formy potoczne (głównie leksykalne) są wpisywane
w obce potoczności konstrukty tekstowe, podlegając oryginalnym procesom stylizacyjnym.
W tekście pierwszym są składnikami sprawozdania sądowego, w drugim kilku
mikroopowiadań, a w trzecim stanowią realizację zasady felietonowego konceptyzmu,
który wynika z kontaminacji schematu opowiadania unaoczniającego i sprawozdania
z klinicznych objawów choroby.


Słowa kluczowe:

styl potoczny, prasa, gatunek wypowiedzi, artykuł, felieton


Adamiszyn Z. (1995): Styl potoczny. [W:] Przewodnik po stylistyce polskiej. Red. S. Gajda. Opole, s. 183–217.   Google Scholar

Bartmiński J. (2001): Styl potoczny. [W:] Współczesny język polski. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 115–134.   Google Scholar

Bauer Z. (2000): Gatunki dziennikarskie. [W:] Dziennikarstwo i świat mediów. Red. Z. Bauer, E. Chudziński. Kraków, s. 143–173.   Google Scholar

Gajda S. (2014): Media – stylowy tygiel współczesnej polszczyzny. [W:] Język w mediach. Antologia. Red. M. Kita, I. Loewe. Wyd. II, s. 17–25.   Google Scholar

Głowiński M., Okopień-Sławińska A., Sławiński J. (1986): Zarys teorii literatury. Warszawa.   Google Scholar

Gmerek K. (2019): Rozprawa sądowa jako zdarzenie komunikacji społecznej. Szczecin.   Google Scholar

Grzelka M., Kula A. (2012): Przytoczenie w przekazie medialnym. Poznań.   Google Scholar

Lubaś W. (2003): Polskie gadanie. Podstawowe cechy i funkcje potocznej odmiany polszczyzny. Opole.   Google Scholar

Skudrzyk A., Warchala J. (2013): Język potoczny – dyskurs potoczny. [W:] Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny. Red. E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk. Kraków, s. 35–59.   Google Scholar

Skubalanka T. (1995): O stylu poetyckim i innych stylach języka. Lublin.   Google Scholar

Skubalanka T. (2001): Podstawy analizy stylistycznej rozważania o metodzie. Lublin.   Google Scholar

Warchala J. (1993): Potoczna narracja w dialogu. [W:] Z problemów współczesnego języka polskiego. Red. A. Wilkoń, J. Warchala. Katowice, s. 22–32.   Google Scholar

Warchala J. (2019): Formy perswazji. Katowice.   Google Scholar

Wojtak M. (2002a): Potoczność w tekstach prasowych. [W:] Język trzeciego tysiąclecia II. T. 1: Nowe oblicza komunikacji we współczesnej polszczyźnie. Red. G. Szpila. Seria Język a komunikacja. T. 4. Kraków, s. 109–120.   Google Scholar

Wojtak M. (2002b): Przejawy mody w sposobie kształtowania informacyjnych gatunków prasowych. [W:] Moda jako problem lingwistyczny. Red. K. Wojtczuk. Siedlce, s. 35–51.   Google Scholar

Wojtak M. (2004): Gatunki prasowe. Lublin.   Google Scholar

Wojtak M. (2007): Potoczność w wypowiedziach prasowych a konwencje gatunkowe. [W:] Potoczność a zachowania językowe Polaków. Red. B. Boniecka, S. Grabias. Lublin, s. 131–145.   Google Scholar

Wojtak M. (2008): Analiza gatunków prasowych. Podręcznik dla studentów dziennikarstwa i kierunków pokrewnych. Lublin.   Google Scholar

Wojtak M. (2010): Głosy z teraźniejszości. O języku współczesnej polskiej prasy. Lublin.   Google Scholar

Wojtak M. (2019): Wprowadzenie do genologii. Lublin.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2021-06-30

Cited By /
Share

Wojtak, M. (2021). Polszczyzna potoczna jako tworzywo wypowiedzi prasowych (na wybranych przykładach). Prace Językoznawcze, 23(2), 317–329. https://doi.org/10.31648/pj.6601

Maria Wojtak 
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie