Dziecięce słownictwo częste końca XX i początku XXI wieku. Kilka uwag porównawczych
Małgorzata Święcicka
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w BydgoszczyAbstrakt
Celem niniejszego szkicu jest charakterystyka wyrazów statystycznie częstych w słowniku
dzieci w wieku przedszkolnym końca XX i początku XXI w. Zaproponowany opis
porównawczy dowodzi trwałości dziecięcego słownika częstego na przestrzeni ponad
trzydziestu lat. Stabilność wyraża się zarówno w identycznym udziale i hierarchii
poszczególnych klas funkcjonalnych, jak i w trwałości reprezentatywnych kategorii
znaczeniowych. Zaobserwowany status quo warunkują własności języka naturalnego,
właściwości rozwojowe mowy dziecka oraz cechy stylu mówionego. Stałej, rzec można,
konstrukcji gramatycznej i semantycznej towarzyszy zmienność wykładników językowych
w strukturze wewnętrznej klas i kategorii znaczeniowych. Tę z kolei motywuje szereg
procesów tak wewnątrzjęzykowych, jak i zewnętrznojęzykowych, m.in. przeobrażenia
cywilizacyjno-kulturowe, rozwój nowych technologii, zjawiska mody językowej oraz szerszy
zasięg społeczny słów wulgarnych.
Słowa kluczowe:
słownik dziecięcy, wyrazy częste, klasy funkcjonalne, grupy znaczeniowe, trwałość, zmiennośćBibliografia
Brzezińska A., Zgółkowa H. (1982): O potrzebie badań frekwencyjnych nad słownictwem dzieci w wieku przedszkolnym. „Kwartalnik Pedagogiczny” 1, s. 81–89. Google Scholar
Jodłowski S. (1976): Podstawy polskiej składni. Warszawa. Google Scholar
Laskowska E. (1980): Badania statystyczne nad rozwojem systemu leksykalnego młodzieży w szkole średniej. „Studia Językoznawcze”. T. 6, s. 119–165. Google Scholar
Laskowska E. (1988): O słownictwie nauczycieli klas początkowych. „Kształcenie Językowe w Szkole”. T. 4, s. 95–114. Google Scholar
Milewski T. (1967): Językoznawstwo. Warszawa. Google Scholar
Pisarek W. (1972): Frekwencja wyrazów w prasie: wiadomości, komentarze, reportaże. Kraków. Google Scholar
Polański E. (1980): Części mowy i ich frekwencja w zasobie leksykalnym uczniów. „Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego”. T. 3. Red. J. Kram, E. Polański. Katowice, s. 125–146. Google Scholar
Sambor J. (1974): Słownictwo bardzo częste w pięciu stylach polszczyzny pisanej (I). „Poradnik Językowy” 9, s. 466–475. Google Scholar
Sambor J. (1974a): Słownictwo bardzo częste w pięciu stylach polszczyzny pisanej (II). „Poradnik Językowy” 10, s. 533–537. Google Scholar
Sambor J. (1975): O słownictwie statystycznie rzadkim. Warszawa. Google Scholar
Święcicka M. (1993): Charakterystyka składniowa wypowiedzi dzieci w wieku przedszkolnym. Bydgoszcz. Google Scholar
Święcicka M. (1993a): Wyrazy nazywające rzadkie w „Słownictwie dzieci w wieku przedszkolnym”. „Studia Filologiczne” 34(14). Red. M. Łojek. Bydgoszcz, s. 129–140. Google Scholar
Święcicka M. (1998): Wyrazy częste w słownictwie dzieci w wieku przedszkolnym. [W:] Varia Linguistica. Red. Ł.M. Szewczyk. Bydgoszcz, s. 99–113. Google Scholar
Święcicka M. (2022): Refleksje leksykalno-statystyczne nad wypowiedziami dzieci w wieku przedszkolnym. Cz. I: Wyrazy częste. „Język Polski”. R. CII, z. 2, s. 77–92.
Crossref
Google Scholar
Szuman S. (1968): Rozwój treści słownika dzieci. Zagadnienia i niektóre wyniki badań. [W:] O rozwoju języka i myślenia dziecka. Red. S. Szuman. Warszawa, s. 9–95. Google Scholar
Zarębina M. (1970): Rola wyrazów w słowniku i tekście. „Język Polski”. R. 50, s. 33–46. Google Scholar
Zarębina M. (1971): Najczęstsze wyrazy polszczyzny mówionej. „Język Polski”. R. 51, s. 336–347. Google Scholar
Zarębina M. (1985): Próba statystycznej analizy słownictwa polszczyzny mówionej (synteza danych liczbowych). Wrocław. Google Scholar
Zgółkowa H. (1987): Ilościowa charakterystyka słownictwa współczesnej polszczyzny. Poznań. Google Scholar
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
