Dziecięca wizja pandemii
Edyta Manasterska-Wiącek
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lubliniehttps://orcid.org/0000-0003-4998-9668
Marta Wójcicka
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lubliniehttps://orcid.org/0000-0002-9846-9776
Abstrakt
Zagrożenie epidemiczne, z którym przyszło się mierzyć ludzkości, jest doświadczeniem wspólnym, ponadpokoleniowym. Dotyczy i dotyka każdego z nas, także dzieci. Celem artykułu jest próba rekonstrukcji obrazu pandemii w języku dzieci, które w wywiadzie opartym na kwestionariuszu odpowiedziały na pytanie: Co to jest pandemia? W analizie ponad 100 wywiadów przeprowadzonych na przełomie lat 2020/2021 wśród dzieci w wieku 6–13 lat, opartej na metodzie etnolingwistycznej, zastosowano następujące, wynikające z wypowiedzi badanych, fasety: pandemia jako choroba, wirus, koronawirus, zaraza, stan zagrożenia, czas/okres, kwarantanna oraz pandemia a epidemia. Analiza zebranego materiału pokazuje, że pandemia jest przez dzieci ujmowana głównie w perspektywie społecznej: jako czas, w którym obowiązują inne niż dotychczas zasady życia społecznego. Jest to punkt widzenia dziecka uczestniczącego nie tylko w świecie pandemicznych zakazów, ale także w rozmowach dorosłych interpretujących przyczyny „zarazy” oraz w odbiorze przekazów medialnych. Obraz pandemii jest wynikiem różnych aktywności dziecka, zawiera ich ślady. Ponadto, dziecięca wizja pandemii, zrekonstruowana na podstawie badań jakościowych, okazuje się spójna i wspólna dla dziewczynek i chłopów w różnym wieku, tak jak wspólne było doświadczanie przejawów i skutków „zarazy” w życiu społecznym.
Słowa kluczowe:
pandemia, epidemia, dziecko, definiowanie, językowy obraz świataBibliografia
Bartmiński J. (2012): Językowe podstawy obrazu świata. Lublin. Google Scholar
Bartmiński J., Niebrzegowska S. (1998): Profile a podmiotowa interpretacja świata. [W:] Profilowanie Google Scholar
w języku i tekście. Red. J. Bartmiński, R. Tokarski. Lublin, s. 211–224. Google Scholar
Bryła W., Bryła-Cruz A. (2021): Retoryka „okołokoronawirusowa”. Szkice językowo-kulturowe. Google Scholar
Lublin. Google Scholar
Gicala A. (2018): Przekładanie obrazu świata. Językowy obraz świata w przekładzie artystycznym. Google Scholar
Kraków. Google Scholar
Głaz A. (2022): Linguistic Worldview(s). Approaches and Applications. New York.
Crossref
Google Scholar
Grzegorczykowa R. (1998): Profilowanie a inne pojęcia opisujące hierarchiczną strukturę znaczenia. [W:]. Profilowanie w języku i tekście. Red. J. Bartmiński, R. Tokarski. Lublin, s. 9–18. Google Scholar
Izdebska J. (2016): Dzieciństwo. [W:] Encyklopedia aksjologii pedagogicznej. Red. K. Chałas, A. Maj. Radom, s. 305–315. Google Scholar
Lakoff G., Johnson M. (1988): Metafory w naszym życiu. Przekład T. Krzeszowski. Warszawa. Google Scholar
Milerski B., Śliwerski B. (red.) (2000): Leksykon PWN. Pedagogika. Warszawa. Google Scholar
Tokarski R. (2001): Słownictwo jako interpretacja świata. [W:] Współczesny język polski. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 343–370 . Google Scholar
Tokarski R. (2013): Światy za słowami. Wykłady z semantyki leksykalnej. Lublin. Google Scholar
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
https://orcid.org/0000-0003-4998-9668
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
https://orcid.org/0000-0002-9846-9776