Coś pękło, coś się skończyło”. O sposobach werbalizacji i wizualizacji żałoby w tekstach medialnych powstałych po śmierci prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza
Аннотация
Do szczególnych wyzwań współczesnych mediów należą relacje z wydarzeń o charakterze tragicznym: zamachów, masowych wypadków komunikacyjnych czy katastrof. Oznacza to, że jednym z wydarzeń medialnych staje się też żałoba. Media informujące o 27. finale Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy (13.01.2019) stanęły przed wyzwania, którym było relacjonowanie walki o życie zaatakowanego przez nożownika prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza, a potem budowanie wspólnoty (communitas) ludzi poruszonych jego śmiercią. Przedmiotem artykułu jest analiza mediolingwistyczna wybranych tekstów medialnych (okładek tygodników i dzienników), które powstały po zabójstwie prezydenta Gdańska i które – operując metaforą werbalną i/lub wizualną – podejmowały temat żałoby po nim.
Ключевые слова:
żałoba, metafora, multimodalnośćБиблиографические ссылки
de Beaugrande, R.-A., Dressler, W. U. (1990): Wstęp do lingwistyki tekstu. Tłum. A. Szwedek. Warszawa. Google Scholar
Bucher, H.-J. (2007): Textdesign und Multimodalität. Zur Semantik und Pragmatik medialer Gestaltungsformen. [W:] Textdesign und Textwirkung in der massenmedialen Kommunikation. Red. K. S. Roth, J. Spitzmüller. Konstanz, s. 49-76. Google Scholar
Bucher, H.-J. (2010): Multimodalität – eine Universalie des Medienwandels: Problemstellungen und Theorien der Multimodalitätsforschung. [W:] Neue Medien – neue Formate. Ausdifferenzierung und Konvergenz in der Medienkommunikation. Red. H.-J. Bucher, Th. Gloning, K. Lehnen. Frankfurt. New York, s. 41-79. Google Scholar
Dayan, D., Katz, E. (2008): Wydarzenia medialne. Historia transmitowana na żywo. Tłum. A. Sawisz, Warszawa. Google Scholar
Goban-Klas, T. (2009): Media i terroryści. Czy zastraszą nas na śmierć? Kraków. Google Scholar
Hopfinger, M. (2013): Czy obraz wypiera słowo? [W:] Komunikacja wizualna w prasie i w mediach elektronicznych. Red. K. Wolny-Zmorzyński, W. Furman, J. Snopek, K. Groń. Warszawa. Google Scholar
Lakoff, G., Johnson, M. (2010): Metafory w naszym życiu. Tłum. T. P. Krzeszowski. Warszawa. Google Scholar
Michoń, Ł. (2014): O żałobie narodowej jako wydarzeniu medialnym. [W:] Tematy z Szewskiej. Kwartalnik interdyscyplinarny, 2(12), s. 52-59. Google Scholar
Modell, A. H. (2009): The metaphor-the bridge between feelings and knowledge. [W:] Psycho¬analytic Inquiry, 29, s. 6–11. Google Scholar
Mirzoeff, N. (2016): Jak zobaczyć świat. Tłum. Ł. Zaremba. Kraków-Warszawa. Google Scholar
Opiłowski, R. (2015): Der multimodale Text aus kontrastiver Sicht. Textdesign und Sprache-Bild-Beziehung in deutschen und polnischen Pressetexten. Wrocław-Dresden. Google Scholar
Schechner, R. (2006): Performatyka. Tłum. T. Kubikowski. Wrocław. Google Scholar
Schmitz, U. (2011): Sehflächenforschung. Eine Einführung. , dostęp: 3.05.2019. Google Scholar
Schmitz, U. (2016): Sehflächen. Sprache und Layout. [W:] Angemessenheit. Einsichten in Sprachgebräuche. Red. J. Schiewe (= Deutsche Akademie für Sprache und Dichtung: Valerio 18.). Göttingen, s. 24-37. Google Scholar
Schmitz, U. (2017): Randgrammatik und Design. [W:] IDS Sprachreport 3, s. 8-17. Google Scholar
Słownik mitów i tradycji kultury pod red. Wł. Kopalińskiego (1988). Warszawa. Google Scholar
Stöckl, H. (2016): Multimodalität im Zeitalter des Sozial Web: Eine forschungsmethodische Skizze. [W:] Medienlinguistik 3.0 – Formen und Wirkung von Textsorten im Zeitalter des Social Web. Red. C. Baechler, E. M. Eckkrammer, J. Müller-Lance, V. Thaler. Berlin, s. 21-30. Google Scholar
Sztompka, P. (2005): Socjologia wizualna. Fotografia jako metoda badawcza. Warszawa. Google Scholar
Sturken, M., Cartwright. L. (2001): Practices of Looking. An Introduction to Visual Culture. Oxford. Google Scholar
Turner, V. (2005): Od rytuału do teatru. Tłum. M. i J. Dziekanowie, Warszawa. Google Scholar
Wielki słownik języka polskiego. Red. Piotr Żmigrodzki, , dostęp: 3.05.2019. Google Scholar
Żebrowska, E. (2013): Text – Bild – Hypertext. Frankfurt/M., Bern, Bruxelles, Berlin. Google Scholar
