„Poczta literacka” Wisławy Szymborskiej – struktura i pragmatyka
Anna Wojciechowska
Uniwersytet ZielonogórskiАнотація
Przedmiotem badań są wypowiedzi Wisławy Szymborskiej publikowane w tygodniku „Życie Literackie”. Na łamach czasopisma w latach 1960–1968 przyszła noblistka współprowadziła „Pocztę literacką”. W rubryce oceniała próby pisarskie nadsyłane przez czytelników w listach do redakcji. Celem artykułu jest zbadanie struktury i pragmatyki tych mało znanych tekstów oraz ustalenie, do jakich konwencji gatunkowych nawiązują wypowiedzi poetki. W badaniach została wykorzystana metoda genologicznej analizy tekstu autorstwa Marii Wojtak. Rozważania dowiodły, że: 1) „Poczta literacka” jako rubryka ma wyrazisty i stabilny kształt gatunkowy (trzy stałe komponenty, czytelne zasady tytułowania i wyodrębniania segmentów); 2) w segmentach rubryki redagowanych przez Wisławę Szymborską jest dopuszczona swoboda nadawcy i są w nich realizowane konwencje dwóch gatunków: odpowiedzi na list do redakcji oraz porady prasowej.
Ключові слова:
Wisława Szymborska, „Poczta literacka”, odpowiedź na list do redakcji, genologia, gatunek wypowiedziПосилання
Balowski M. (2000): Świadomość gatunkowa a wzorzec normatywny (na przykładzie gatunków prasowych). [W:] Gatunki mowy i ich ewolucja. T. 1: Mowy piękno wielorakie. Red. D. Ostaszewska. Katowice, s. 316–329. Google Scholar
Bartmiński J. (2008): Polifoniczność tekstu czy podmiotu? Podmiot w dialogu z samym sobą. [W:] Podmiot w języku i kulturze. Red. J. Bartmiński, A. Pajdzińska. Lublin, s. 161–183. Google Scholar
Bikont A., Szczęsna J. (2012): Pamiątkowe rupiecie. Biografia Wisławy Szymborskiej. Kraków. Google Scholar
Bulisz E. (2017): O poradach prasowych z lifestylowego magazynu „Women’s Health”. [W:] Współczesne media. Gatunki w mediach. T. 1: Zagadnienia teoretyczne. Gatunki w mediach drukowanych. Red. I. Hofman, D. Kępa-Figura. Lublin, s. 427–446. Google Scholar
Chrzanowski M. (1983): „Życie Literackie” w latach 1951–1980. Kraków. Google Scholar
Grądziel-Wójcik J., Skibski K. (red.) (2015): Niepojęty przypadek. O poezji Wisławy Szymborskiej. Kraków. Google Scholar
Kałkowska A. (1993): Językowe wykładniki pragmatycznej funkcji listów. „Stylistyka” 2, s. 187–204. Google Scholar
Krzysztoń J. (1985): Poczta literacka. Felietony radiowe. Warszawa. Google Scholar
Lalewicz J. (1983): Retoryka kategorii osobowych. [W:] Tekst i zdanie. Zbiór studiów. Red. T. Dobrzyńska, E. Janus. Wrocław, s. 267–280. Google Scholar
Maślanka J. (red.) (1976): Encyklopedia wiedzy o prasie. Wrocław. Google Scholar
Okopień-Sławińska A. (1998a): Jak formy osobowe grają w teatrze mowy. [W:] tejże: Semantyka wypowiedzi poetyckiej (Preliminaria). Kraków, s. 73–99. Google Scholar
Okopień-Sławińska A. (1998b): Semantyczny paradygmat form osobowych. [W:] tejże: Semantyka wypowiedzi poetyckiej (Preliminaria). Kraków, s. 57–72. Google Scholar
Smól J. (2009): Wzorzec gatunkowy porady prasowej dawniej i dziś w perspektywie pragmatycznej. [W:] Kształtowanie się wzorów i wzorców językowych. Red. A. Piotrowicz, K. Skibski, M. Szczyszek. Poznań, s. 227–235. Google Scholar
Szczepankowska I. (2013): Człowiek, język, wizja świata w poezji Wisławy Szymborskiej. Studia semantyczne. Białystok. Google Scholar
Topolińska Z. (1967): Kategoria osoby w języku polskim. „Język Polski” 2, s. 88–95. Google Scholar
Witosz B. (2009): Dyskurs i stylistyka. Katowice. Google Scholar
Wojciechowska A. (2017): Wisława Szymborska w roli redaktora „Poczty literackiej”. Obraz nadawcy. „Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego” 3, s. 141–152. Google Scholar
Wojtak M. (2001a): Pragmatyczne aspekty analiz stylistycznych tekstów użytkowych. [W:] Stylistyka i pragmatyka. Red. B. Witosz. Katowice, s. 38–47. Google Scholar
Wojtak M. (2001b): Stylistyka listów do redakcji na przykładzie poczty redakcyjnej miesięcznika „bikeBoarde”. [W:] Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny. T. 8. Red. M. Białoskórska, L. Mariak. Szczecin, s. 195–214. Google Scholar
Wojtak M. (2014): Genologiczna analiza tekstu. „Prace Językoznawcze” XVI/3, s. 63–71.
Crossref
Google Scholar
Wojtak M. (2019): Wprowadzenie do genologii. Lublin. Google Scholar
Wolny-Zmorzyński K., Kaliszewski A., Furman W. (2009): Gatunki dziennikarskie. Teoria, praktyka, język. Warszawa. Google Scholar
Żuliński L. (2004): Flażolet z Farlandii. Osiemdziesiąt lekcji wiersza. Toruń. Google Scholar
, dostęp: 20.09.2022. Google Scholar
, dostęp: 20.09.2022.
Crossref
Google Scholar
Uniwersytet Zielonogórski
Ліцензія
Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
