Rola diariusza Hieronima Floriana Radziwiłła w edycji listów Magdaleny z Czapskich Radziwiłłowej

Iwona Maciejewska

Opublikowane: 2018-09-291

Nr 4 (2016)

Rola diariusza Hieronima Floriana Radziwiłła w edycji listów Magdaleny z Czapskich Radziwiłłowej

Iwona Maciejewska

Abstrakt

The paper characterizes the diary of the duke Hieronim Florian Radziwiłł, as the sourceused during edition of his second wife's letters to her fiancé and subsequently husband from1744-1750. Due to the fact that most of Radziwiłł's answers have not been retained, the diary lets settle doubts on issues encountered during research on his wife's collection partly. It provides researches with chance to complement missing dates and places, recognize described persons, solve unclear issues. The notes let decode crucial features of addressee's difficult personality, whereas for a few years the author had only spoken highly about him. Later sheran away from him and pleaded for invalidation of the marriage.

Słowa kluczowe:

XVIII wiek, epistolografia, diariusz, Hieronim Florian Radziwiłł, Magdalena z Czapskich Raziwiłłowa, kolekcja Tomasza Niewodniczańskiego

Inne teksty tego samego autora

Iwona Maciejewska, Matki córkom. Kobiece pisanie w czasach saskich , Prace Literaturoznawcze: Nr 6 (2018)
Iwona Maciejewska, Kobiety czasów saskich z piórem w ręku , Prace Literaturoznawcze: Nr 3 (2015)
Iwona Maciejewska, Wacława Potockiego rozumienie patriotyzmu , Prace Literaturoznawcze: Nr 7 (2019)
Iwona Maciejewska, Głos w sprawie edycji polskich romansów czasów saskich , Prace Literaturoznawcze: Nr 1 (2013)
Iwona Maciejewska, O zróżnicowanych funkcjach postscriptum – na przykładzie listów Magdaleny z Czapskich Radziwiłłowej , Prace Literaturoznawcze: Nr 2 (2014)
Iwona Maciejewska, Jak wyjść z getta? O poszukiwaniu nowych dróg w badaniu literatury staropolskiej , Prace Literaturoznawcze: Nr 1 (2013)
Iwona Maciejewska, O potrzebie badań interdyscyplinarnych na przykładzie projektu Źródła do dziejów Czapskich w XVIII wieku. Egodokumenty członków rodziny wojewody pomorskiego Piotra Jana (1685–1736) – opracowanie filologiczno-historyczne i edycja , Prace Literaturoznawcze: Nr `10 (2022)
Iwona Maciejewska, Utalentowana epistolografka czasów saskich – Konstancja z Gnińskich Czapska (rekonesans) , Prace Literaturoznawcze: Nr 12 (2024)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Maciejewska, I. (2018). Rola diariusza Hieronima Floriana Radziwiłła w edycji listów Magdaleny z Czapskich Radziwiłłowej. Prace Literaturoznawcze, (4). Pobrano z https://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/pl/article/view/1134

Cited by / Share

Bibliografia

Listy Magdaleny z Czapskich Radziwiłłowej, Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Radziwiłłów, dział IV, sygn. 704, 705, 706.

Radziwiłł Hieronim Florian, Diariusz zaczęty od roku 1746 [...], rkps, Kolekcja Tomasza Niewodniczañskiego, depozyt Zamku Królewskiego w Warszawie, sygn. 100.

Radziwiłł Michał Kazimierz, Diariusz, Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Radziwiłłów, dział VI, sygn. II-80a.

Materiały historyczno-genealogiczne do rodziny Czapskich. Seria II i III, Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Rkp. 1548 [odpis maszynowy sporządzony przez Włodzimierza Dworzaczka].Punkta ze strony przeciwnej do rozwodu podane, AGAD, AR, dział XI, sygn. 142.

Maria Kazimiera d’Arquien de la Grande, Listy do Jana Sobieskiego, oprac. Leszek Kukulski, przekł. Joanna K. Sell, Leszek Kukulski, Warszawa 1966.

Radziwiłł Hieronim Florian, Diariusze i pisma różne, oprac. i wstęp Maria Brzezinowa, Warszawa 1998.

Bartoszewicz Kazimierz, Radziwiłłowie, Warszawa–Kraków 1927.

Dymnicka-Wołoszyńska Hanna, Radziwiłł Hieronim Florian, w: Polski słownik biograficzny, t. XXX, Kraków 1980, s. 185–188.

Dziechcińska Hanna, Pamiętniki czasów saskich. Od sentymentalizmu do sensualizmu, Bydgoszcz 1999.

Jakuboszczak Agnieszka, Sarmacka dama. Barbara Sanguszkowa (17181791) i jej salon towarzyski, Poznań 2008.

Kobos Andrzej M., Tomasz Niewodniczański (1933–2010) i jego zbiory „In memoriam”. Kolekcja Marie-Luise Niewodniczańskiej – kontynuacja, „Prace Komisji Historii Nauki PAU” 2012, t. XI.

Kotłubaj Edward, Galeria nieświeżska portretów Radziwiłłowskich, Wilno 1857.

Królikowski Bohdan, Wśród Sarmatów. Radziwiłłowie i pamiętnikarze, Lublin 2000.

Kulesza-Woroniecka Iwona, Rozwody w rodzinach magnackich w Polsce XVI–XVIII wieku, Poznań–Wrocław 2002.

Maciejewska Iwona, Listy miłosne z różnych sfer, czyli epistolograficzne wyznania Magdaleny z Czapskich Radziwiłłowej i Teresy ze Strażyców Wiśnickiej (próba porównania), w: Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. 3: Perspektywa historycznoliteracka, red. Piotr Borek, Marceli Olma, Kraków 2013, s. 307–321.

Maciejewska Iwona, Miłość i erotyzm w piœmiennictwie czasów saskich, Olsztyn 2013.

Maciejewska Iwona, Zawilska Katarzyna, „...bo do kond bys obrocił twoie drogi Ja choc piechotą wszędzie za Tobą bym poszła”. O języku wyznań miłosnych Magdaleny z Czapskich Radziwiłłowej, „Barok” 2011 [druk 2012], półrocznik XVIII/2 (36).

Maciejewska Iwona, Zawilska Katarzyna, Magdalena z Czapskich Radziwiłłowa –potulna żona czy mistrzyni intrygi?, „Niegrzeczna dziewczynka” czasów saskich, w: Niepokorne. Konstrukcje kobiece w literaturze, red. Beata Walęciuk-Dejneka, Joanna Posłuszna, Kraków 2014, s. 35–45.

Matuszewska Przemysława, Gry z adresatem. Studia o poezji i epistolografii wieku oświecenia, Wrocław 1999.

Miozga Ewa, Osiemnastowieczne listowniki. Teoria i praktyka, Katowice 2000.

Nowakowski T., Radziwiłłowie, Lublin 2005.

Popiołek Bożena, Królowa bez korony. Studium z życia i działalności Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej ok. 1669–1729, Łódź 1996.

Romaniuk Przemysław P., Recenzja: Hieronima Floriana Radziwiłła diariusze i pisma różne, wstęp i oprac. M. Brzezinowa „Kwartalnik Historyczny” 2001, z. 4.

Sajkowski Alojzy, Od „Sierotki” do „Rybeńki”, Poznań 1965.

Sajkowski Alojzy, Staropolska miłość. Z dawnych listów i pamiętników, Poznań 1981.

Walczak Elżbieta, Kariera rodu Czapskich w XVI–XVIII wieku, „Rocznik Gdañski” 1996, z. 1.

Wichrowska Elżbieta, Twoja śmierć. Początki dziennika intymnego w Polsce na przełomie XVIII i XIX wieku. Antoni Ostrowski, „ Życie najlepszej żony opisane przez czułego jej małżonka dla kochanych dzieci” oraz „Dziennik moich uczuć, czyli elegia serca”, Warszawa 2012.

Zielińska Teresa, Radziwiłłowie herbu Trąby – dzieje roku, w: Sławomir Górzyński i in., Radziwiłłowie herbu Trąby, Warszawa 1996, s. 175-190.

Zielińska Teresa, Więź rodowa domu radziwiłłowskiego w świetle diariusza Michała Kazimierza Radziwiłła „Rybeńki”, „Miscellanea Historico-Archivistica” 1989, t. 3.

Bielska Martyna, Buntownik z wyboru –Tomasz Czapski, starosta knyszyński (1740-1784), Białystok 2007.

http://pbc.biaman.pl/Content/3506/martyna_bielska.pdf [dostęp: 03.07.2016].

http://www.universalis.fr/encyclopedie/antoine-pluche/ [dostęp: 28.01.2016] Google Scholar