Существует ли текстовая картина мира?
Wojciech Kajtoch
Jagiellonian UniversityAbstrakt
The article presents the most important opinions in Poland on the interdependence of the linguistic worldview and the text worldview. It tries to answer the title question on the basis of empirical examples. Establishing a text worldview is also a kind of discourse research. The paper proposes to refer to the lexicographic tradition (creating thematic dictionaries) and to the quantitative lexical analysis of the content. The empirical material used in the study consists of three text corpora of 250,000 words each. They contain texts taken from youth magazines from the 1990s. The views presented in the article oppose the findings of the Lublin school of ethnolinguistics.
Słowa kluczowe:
cultural linguistic, language worldview, text worldview, discourse analysis, thematic lexicography, quantitative content analysis, lexical-semantic groupBibliografia
Bartmiński, J. (2020), W poszukiwaniu paradygmatu etnolingwistyki: glosariusz kluczowych terminów i pojęć. In: Јuzhnoslovenski filolog [B: Јужнословенски филолог]. LXXVI (2), 79-103.
Crossref
Google Scholar
Bartmiński, J. | Niebrzegowska, S. (1998), Profile a podmiotowa interpretacja świata. W: Bartmiński, J. | Tokarski, R. (red.), Profilowanie w języku i w tekście. Lublin, 211-224. Google Scholar
Bartmiński, J. | Niebrzegowska-Bartmińska, S. (2009), Tekstologia. Warszawa. Google Scholar
Czachur, W. (2020), Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy. Wrocław. Google Scholar
Flont, M. | Kajtoch, W. | Pielużek, M. (2015), Perspektywy leksykalnej ilościowej analizy zawartości. W: Kiklewicz, A. | Uchwanowa-Szmygowa, I. (red.), Dyskurs: aspekty lingwistyczne, semiotyczne i komunikacyjne. Olsztyn, 129-145. Google Scholar
Głaz, A. (2013), Prostowanie zwierciadła: Przyczynek do ( jeszcze?) niezaistniałej dyskusji nt. kondycji lubelskiej etnolingwistyki. W: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego. 69, 139-151. Google Scholar
Hallig, R. | von Wartburg, W. (1952), Begriffssystem als Grundlage für die Lexikographie: Versuch eines Ordnungsschemas. Berlin. Google Scholar
Jakobson, R. (1976), Poetyka w świetle językoznawstwa. W: Markiewicz, H. (red.), Współczesna teoria badań literackich za granicą: Antologia. Т. II. Kraków, 22-68. Google Scholar
Kajtoch, W. (2006), Tekst. W: Pisarek, W. (red.), Słownik terminologii medialnej. Kraków, 214. Google Scholar
Kajtoch, W. (2008), Językowe obrazy świata i człowieka w prasie młodzieżowej i alternatywnej. T. 1 i 2. Kraków. Google Scholar
Kajtoch, W. (2018), O niektórych rodzajach badań prasy drukowanej. W: Jęczeń, J. | Guzdek, P. (red.), Medioznawstwo personalistyczne. T. 2: Wybrane zagadnienia z kultury mediów. Lublin, 625-668. Google Scholar
Kajtoch, W. (2021a), Uwagi o współczesnej polskiej piosence patriotycznej. W: Kawka, M. | Prażuch, W. | Płaneta, P. (red.) Medialne i transmedialne procesy narracyjne w identyfikacji postaw patriotycznych Polaków. Kraków, 333-356. Google Scholar
Kajtoch, W. (2021b), Wykład wykładu: Rzecz o mowie noblowskiej Olgi Tokarczuk | The Lecture about Lecture: On Olga Tokarczuk’s Nobel Speech. Kraków. Google Scholar
Kępa-Figura, D. | Nowak, P. (2006), Językowy obraz świata a medialny obraz świata. W: Zeszyty Prasoznawcze. 1-2 (185-186), 51-62. Google Scholar
Kiklewicz, A. | Wilczewski, M. (2011), Współczesna lingwistyka kulturowa: zagadnienia dyskusyjne (na marginesie monografii Jerzego Bartmińskiego Aspects of Cognitive Ethnolinguistics. W: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego. 67, 65-178. Google Scholar
Kurzowa, Z. (2005), Ilustrowany słownik podstawowy języka polskiego wraz z indeksem pojęciowym wyrazów i ich znaczeń. Kraków. Google Scholar
Markowski, A. (1990), Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny. T. 1 i 2. Warszawa. Milewski, T. (1976), Językoznawstwo. Warszawa. Google Scholar
Niebrzegowska-Bartmińska, S. (2020), Definiowanie i profilowanie pojęć w (etno)lingwistyce. Lublin. Nowak, P. | Tokarski, R. (2007), Medialna wizja świata a kreatywność językowa. W: Nowak, P. | Tokarski, R. (red.), Kreowanie światów w języku mediów. Lublin, 9-36. Google Scholar
Sieradzka-Baziur, B. (2020), Onomazjologiczny słownik online: Metodologia, zawartość, wykorzystanie w badaniach na przykładzie „Słownika pojęciowego języka staropolskiego”. Kraków, 140-154. Google Scholar
Skowronek, B. (2020), Język w filmie: Ujęcie mediolingwistyczne. Kraków. Google Scholar
Tokarski, R. (1998), Kulturowe i tekstotwórcze aspekty profilowania. W: Bartmiński, J. (red.), Profilowanie w języku i w tekście. Lublin, 35-52. Google Scholar
Tokarski, R. (2001), Słownictwo jako interpretacja świata. W: Bartmiński, J. (red.), Współczesny język polski. Lublin, 343-370. Google Scholar
Tokarski, R. (2013), Światy za słowami: Wykłady z semantyki leksykalnej. Lublin. Google Scholar
Tokarski, R. (2015), Skrypty w językowym i tekstowym obrazie świata. W: Hofman, I. | Kępa-Figura, D. (red.), Współczesne media: Medialny obraz świata. T. 1: Zagadnienie teoretyczne. Lublin, 47-60. Google Scholar
Tokarski, R. (2016), Od językowego obrazu świata do obrazów świata w języku. W: Język Polski. XCVI (2), 28-37.
Crossref
Google Scholar
Winiarska, J. (2005), Indeks pojęciowy wyrazów i ich znaczeń. W: Kurzowa, Z. (red.), Ilustrowany słownik podstawowy języka polskiego wraz z indeksem pojęciowym wyrazów i ich znaczeń. Kraków, 377-515. Google Scholar
Jagiellonian University
Inne teksty tego samego autora
- Wojciech Kajtoch, Postmodernistyczna powieść w oczach szkolnego polonisty , Przegląd Wschodnioeuropejski: Tom 11 Nr 2 (2020): Przegląd Wschodnioeuropejski