Stosunki rosyjsko-francuskie w przededniu podpisania paktu o nieagresji w 1932 roku w świetle polskich czynników wojskowych
The Soviet – French Relations before assignment of the pact of nonaggression in 1932 in polish military authorities analysis
Tomasz Gajownik
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieAbstrakt
The non-aggression pact concluded in November 1932 between France and the Soviet Union was on the one hand the peak achievement of French diplomacy in implementing the plan of strengthening influence in Central and Eastern Europe, and on the other the growing position of Moscow in the international arena. The signed document was the first inter-state agreement concluded by France and the USSR. From the perspective of the Second Polish Republic, the Franco-Soviet rapprochement could have had certain unfavorable consequences. That is why both civilian and military factors closely watched the negotiation process between both parties and tried to determine the actual state of bilateral relations.
Słowa kluczowe:
diplomacy interwar period France Soviet Union the pact of nonaggresionBibliografia
Bonnefous, É. (1962), Histoire Politique de la Troisième République. T. 5: La République en danger: des ligues au Front Populaire (1930-1936). Paris.
Deesberg, F. (2009), Le triangle impossible. Les relations franco-soviétiques et le facteur polonaise dans les questions de sécurité en Europe (1924-1935). Bruxelles/Bern/Berlin/Frankfurt am Main etc.
Dokumenty (1969), Dokumenty vneshnei polityki SSSR. T. 15 (1 yanvarya 1932 g. – 31 dekabrya 1932 g.). Moskva. [Документы (1969), Документы внешней политики СССР. Т. 15 (1 января 1932 г. – 31 декабря 1932 г.). Москва.]
Gmurczyk-Wrońska, M. (2003), Polska – niepotrzebny aliant Francji? (Francja wobec Polski w latach 1938-1944). Warszawa.
Gmurczyk-Wrońska, M. (2008), ZSRR w raportach Stanisława Patka. W: Dzieje Najnowsze. 4, 159-174.
Istoriya (1980), Istoriya vneshney politiki SSSR. T. 1 (1917-1945 gg.). Moskva. [История (1980), История внешней политики СССР. Т. 1 (1917-1945 гг.). Москва.]
Kołodziej, E. (2017), Polska i inne państwa wobec problemów reparacji i długów zagranicznych w latach 1918-1939. Warszawa.
Kornat, M. (2007), Polityka równowagi 1934-1939: Polska między Wschodem a Zachodem. Kraków.
Materski, W. (1994), Tarcza Europy. Stosunki polsko-sowieckie 1918-1939. Warszawa.
Makarenko, P. (2011), Narkom G. V. Chicherin i sovetskaya vneshnyaya polityka. In: Viestnik Tomskogo gosudarstvennogo universiterta. 349, 105-111. [Макаренко, П. (2011), Нарком Г. В. Чичерин и советская внешняя политика. W: Вестник Томского государственного университерта. 349, 105-111.]
Orlov, B. M. (1990), V poiskakh soyuznikov: komandovaniye Krasnoy·armii i problemy vneshney politiki SSSR v 30-kh g. In: Voprosy istorii. 4, 40-53. [Орлов, Б. М. (1990), В поисках 3 Edouard Herriot (1872-1957) – francuski polityk. W latach 1924-1925, 1926 i 1932 premier rządu francuskiego. союзников: командование Красной·армии и проблемы внешней политики СССР в 30-х г. W: Вопросы истории. 4, 40-53.]
Skrzypek, A. (1995), Nowa obsada – nowe koncepcje. W: Łossowski, P. (red.), Historia dyplomacji polskiej, IV: 1918-1939. Warszawa, 448-449.
Shishkin, V. A. (2002), Stanovleniye vneshney polityki poslerevolyutsionnoy Rossii (1917-1930 gody) i kapitalisticheskiy mir. Sankt Peterburg. [Шишкин, В. А. (2002), Становление внешней политики послереволюционной России (1917-1930 годы) и капиталистический мир. Санкт Петербург.]
Wandycz, P. S. (1962), France and her Eastern Allies 1919-1925. French-Czechoslovak-Polish Relations from the Paris Peace Conference to Locarno. Minneapolis.
Wołos, M. (2004), Francja – ZSRR. Stosunki polityczne w latach 1924-1932. Toruń.
Deesberg, F. (2009), Le triangle impossible. Les relations franco-soviétiques et le facteur polonaise dans les questions de sécurité en Europe (1924-1935). Bruxelles/Bern/Berlin/Frankfurt am Main etc.
Dokumenty (1969), Dokumenty vneshnei polityki SSSR. T. 15 (1 yanvarya 1932 g. – 31 dekabrya 1932 g.). Moskva. [Документы (1969), Документы внешней политики СССР. Т. 15 (1 января 1932 г. – 31 декабря 1932 г.). Москва.]
Gmurczyk-Wrońska, M. (2003), Polska – niepotrzebny aliant Francji? (Francja wobec Polski w latach 1938-1944). Warszawa.
Gmurczyk-Wrońska, M. (2008), ZSRR w raportach Stanisława Patka. W: Dzieje Najnowsze. 4, 159-174.
Istoriya (1980), Istoriya vneshney politiki SSSR. T. 1 (1917-1945 gg.). Moskva. [История (1980), История внешней политики СССР. Т. 1 (1917-1945 гг.). Москва.]
Kołodziej, E. (2017), Polska i inne państwa wobec problemów reparacji i długów zagranicznych w latach 1918-1939. Warszawa.
Kornat, M. (2007), Polityka równowagi 1934-1939: Polska między Wschodem a Zachodem. Kraków.
Materski, W. (1994), Tarcza Europy. Stosunki polsko-sowieckie 1918-1939. Warszawa.
Makarenko, P. (2011), Narkom G. V. Chicherin i sovetskaya vneshnyaya polityka. In: Viestnik Tomskogo gosudarstvennogo universiterta. 349, 105-111. [Макаренко, П. (2011), Нарком Г. В. Чичерин и советская внешняя политика. W: Вестник Томского государственного университерта. 349, 105-111.]
Orlov, B. M. (1990), V poiskakh soyuznikov: komandovaniye Krasnoy·armii i problemy vneshney politiki SSSR v 30-kh g. In: Voprosy istorii. 4, 40-53. [Орлов, Б. М. (1990), В поисках 3 Edouard Herriot (1872-1957) – francuski polityk. W latach 1924-1925, 1926 i 1932 premier rządu francuskiego. союзников: командование Красной·армии и проблемы внешней политики СССР в 30-х г. W: Вопросы истории. 4, 40-53.]
Skrzypek, A. (1995), Nowa obsada – nowe koncepcje. W: Łossowski, P. (red.), Historia dyplomacji polskiej, IV: 1918-1939. Warszawa, 448-449.
Shishkin, V. A. (2002), Stanovleniye vneshney polityki poslerevolyutsionnoy Rossii (1917-1930 gody) i kapitalisticheskiy mir. Sankt Peterburg. [Шишкин, В. А. (2002), Становление внешней политики послереволюционной России (1917-1930 годы) и капиталистический мир. Санкт Петербург.]
Wandycz, P. S. (1962), France and her Eastern Allies 1919-1925. French-Czechoslovak-Polish Relations from the Paris Peace Conference to Locarno. Minneapolis.
Wołos, M. (2004), Francja – ZSRR. Stosunki polityczne w latach 1924-1932. Toruń.
Gajownik, T. (2020). Stosunki rosyjsko-francuskie w przededniu podpisania paktu o nieagresji w 1932 roku w świetle polskich czynników wojskowych: The Soviet – French Relations before assignment of the pact of nonaggression in 1932 in polish military authorities analysis. Przegląd Wschodnioeuropejski, 11(1), 135–144. https://doi.org/10.31648/pw.5976
Tomasz Gajownik
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Inne teksty tego samego autora
- Tomasz Gajownik, Polityka państw bałtyckich wobec Rzeczypospolitej Polskiej i III Rzeszy na przełomie marca i kwietnia 1939 roku w ocenie wileńskiej ekspozytury oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego , Przegląd Wschodnioeuropejski: Tom 9 Nr 1 (2018): Przegląd Wschodnioeuropejski