Czy implementacja przesłanek „nieważności” spółki kapitałowej do polskiego systemu prawa wymaga zmian?

Jakub Jan Zięty

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0002-1243-3394

Kacper Łaskarzewski

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0009-0005-1591-0749


Abstrakt

Artykuł poddaje analizie, czy polska regulacja „nieważności spółki” (art. 21 k.s.h.) prawidłowo i efektywnie implementuje postanowienia dyrektyw UE 68/151/EWG oraz 2017/1132/UE. Celem Artykułu jest wskazanie czy dokonana transpozycja przepisów dyrektywy do polskiego systemu prawa jest prawidłowa. W części wstępnej autorzy omawiają cel harmonizacji prawa spółek w Unii — zapewnienie minimalnych, jednak wystarczająco rygorystycznych standardów ochrony uczestników obrotu transgranicznego oraz swobody przepływu kapitału. Następnie przedstawiono zakres pojęcia „nieważności spółki” we wstępnych wersjach dyrektyw i zwrócono uwagę na trudności wynikające z różnic językowych w tłumaczeniach na języki państw członkowskich. W dalszej części dokonano porównania implementacji dyrektywy w Polsce, Niemczech i Francji, zwracając uwagę na jednolite zamknięte katalogi przesłanek, sposoby unieważniania oraz mechanizmy „sanacji” wad. Końcowa analiza dogmatyczno-prawna i komparatystyczna potwierdza, że polski ustawodawca poprawnie przyjął zamknięty katalog czterech przesłanek rozwiązania spółki i „sanujący” pięcioletni termin – okres ochronny. Autorzy postulują jednak doprecyzowanie art. 21 k.s.h. w zakresie wyłączenia stosowania art. 58 k.c. do przesłanek niewymienionych w katalogu, co usunęłoby rozbieżności interpretacyjne w doktrynie i utrwaliłoby jednolity standard ochrony bytu spółki zgodnie z celami dyrektywy.


Słowa kluczowe:

prawo, implementacja, spółka, nieważność, umowa spółki


Adamus, R. Problem nieważności umowy spółki z o.o. z uwagi na jej sprzeczność z prawem, MPH 2022, nr 4   Google Scholar

Baumbach, W. Hueck, G. Kommentar zum GmbH-Gesetz (35. Aufl. 2022)   Google Scholar

Bulliot de Puycharraud,J. Droit des sociétés, Paryż 2021   Google Scholar

Domańska,M. Instrument harmonizacji prawa, [w:] Implementacja dyrektyw unijnych przez sądy krajowe, Warszawa 2014, Lex.   Google Scholar

Drygala,T. Ewolucja prawa europejskiego, [w:] Europejskie prawo spółek. Tom I. Instytucje prawne dyrektywy kapitałowej, red. M. Cejmer, J. Napierała, T. Sójka, Kraków 2004, Lex.   Google Scholar

Dumkiewicz, M. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2024, Lex.   Google Scholar

Jevremović PetrovićT., Nullity of the company, ANNALS 2017, vol. 65, nr 3.   Google Scholar

Kidyba, A. [w:] M. Dumkiewicz, A. Kidyba, Komentarz aktualizowany do art. 1–300 Kodeksu spółek handlowych, LEX/el. 2025   Google Scholar

Queruel, J. Le Bras,M. Droit des sociétés – Principes et pratiques, Paryż 2022   Google Scholar

Lutter, M. Recht der Kapitalgesellschaften, Monachium 2021   Google Scholar

Möllers,T. M. Gesellschafts-und Unternehmensrecht, kleinere und mittlere Unternehmen, Baden-Baden 2015   Google Scholar

Napierała, J. Dyrektywa jako instrument integracji prawa spółek, [w:] Europejskie prawo spółek. Tom I. Instytucje prawne dyrektywy kapitałowej, red. M. Cejmer, J. Napierała, T. Sójka, Kraków 2004, Lex.   Google Scholar

Naworski, J. P. [w:] R. Potrzeszcz, T. Siemiątkowski, K. Strzelczyk, J. P. Naworski, Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Tytuł I. Przepisy ogólne. Tytuł II. Spółki osobowe, Warszawa 2011, Lex.   Google Scholar

Opalski, A. [w:] Kodeks spółek handlowych Tom IA. Spółki osobowe. Komentarz. Art. 1–36, Warszawa 2024, Legalis   Google Scholar

Ripert, G. Roblot, R. Traité de droit commercial, Paryż 2020   Google Scholar

Schmidt, R. J. Handels und Gesellschaftsrecht, Berlin 2019   Google Scholar

Sochański, M. Możliwość stwierdzenia nieważności umowy (statutu) spółki kapitałowej na podstawie art. 58 k.c., „Przegląd Prawa Handlowego” 2016, nr 3   Google Scholar

Sołtysiński,S. [w:] S. Sołtysiński i in. (red.), Komentarz Kodeksu spółek handlowych, t. 1, Warszawa 2012   Google Scholar

Zięty,J. J. Źródła prawa handlowego, [w:] Podstawowe zagadnienia prawa handlowego, red. J. J. Zięty, Olsztyn 2022   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2025-06-24

Cited By /
Share

Zięty, J. J., & Łaskarzewski, K. . (2025). Czy implementacja przesłanek „nieważności” spółki kapitałowej do polskiego systemu prawa wymaga zmian?. Studia Prawnoustrojowe, (68). https://doi.org/10.31648/sp.11408

Jakub Jan Zięty 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0002-1243-3394
Kacper Łaskarzewski 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0009-0005-1591-0749