Kara dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie – kilka refleksji w kontekście możliwości resocjalizacyjnych

Kornelia Grabowska-Biernat

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0001-6890-3183


Abstrakt

Postrzeganie i wykonywanie kary pozbawienia wolności przeszło na przestrzeni lat ogromną zamianę. Artykuł omawia jedną z najbardziej krytykowanych zmian kodeksu karnego, która weszła w życie w dniu 1 października 2023 r., a dotyczy orzekania kary dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości ubiegania się o warunkowe zwolnienie. Autorka przybliża regulacje prawne dotyczące omawianych instytucji prawnych, następnie konfrontuje je z celami orzekania i wykonywania kary dożywotniego pozbawienia wolności. Następnie dokonuje analizy wprowadzonych zmian w kontekście szeroko pojętej resocjalizacji, wskazując na szereg wątpliwości przy ocenie jej skuteczności po orzeczeniu takiej kary.


Słowa kluczowe:

kara dożywotniego pozbawienia wolności, warunkowe przedterminowe zwolnienie, resocjalizacja, skazany, cele kary pozbawienia wolności


Ejchart-Dubois M., Dożywocie i co dalej. Człowiek pozbawiony nadziei może stracić wszelkie hamulce, wywiad przeprowadziła L. Annanikowa, „Gazeta Wyborcza” z 25 kwietnia 2022 r., https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,28201091,dozywocie-i-co-dalej-wiezien-pozbawiony-nadziei-traci-wszelkie.html   Google Scholar

Fredrich-Michalska I., Stachurska-Marcińczak B. (red.), Nowe kodeksy karne – z 1997 r. z uzasadnieniami, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1998.   Google Scholar

Grześkowiak A., Kodeks karny. Komentarz, Legalis, 2024.   Google Scholar

Karnacewicz W., Instytucja kary śmierci od starożytności po średniowiecze – wybrane kraje i kodyfikacje, http://wpia.uwm.edu.pl/czasopisma/sites/default/files/uploads/KPP/2017/2/71-76.pdf   Google Scholar

Lachowski J., Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Legalis, 2023.   Google Scholar

Lachowski J., Zasady wymierzania kar 25 lat oraz dożywotniego pozbawienia wolności, [w:] T. Gardocka (red.), Kary długoterminowe. Polityka karna. Wykonywanie. Warunkowe zwolnienia, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Handlu i Prawa, Warszawa 2006.   Google Scholar

Lelental S., Stosowanie warunkowego przedterminowego zwolnienia odbycia reszty kary pozbawienia wolności, [w:] H. Machel (red.), Wykonywanie kary pozbawienia wolności w Polsce w poszukiwaniu skuteczności, Wydawnictwo UG, Gdańsk 2006.   Google Scholar

Niewiadomska-Krawczyk M., Warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbywania kary dożywotniego pozbawienia wolności – rozważania w świetle nowelizacji Kodeksu karnego, „Radca Prawny. Zeszyty Naukowe” 2023, nr 4(37), https://kwartalnikradcaprawny.kirp.pl/2024/03/20/warunkowe-przedterminowe-zwolnienie-z-odbywania-kary-dozywotniego-pozbawienia-wolnosci-rozwazania-w-swietle-nowelizacji-kodeksu-karnego/   Google Scholar

Pilch A., Prewencyjne wyłączenie warunkowego przedterminowego zwolnienia (na marginesie projektowanej zmiany art. 77 k.k.), „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2018, nr 4.   Google Scholar

Stefański R.A. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Legalis, 2025.   Google Scholar

Tyburcy T., Geneza i motywy wprowadzenia do kodeksu karnego możliwości wymierzenia nieredukowalnego dożywotniego pozbawienia wolności, „Biuletyn Kryminologiczny” 2023, nr 30.   Google Scholar

Wiciński G., Glosa do postanowienia SA w Łodzi z dnia 23.03.1999 r., sygn. akt II Akz 114/99, „Prokuratura i Prawo” 2000, nr 7–8.   Google Scholar

Wilk L., Kara dożywotniego pozbawienia wolności, [w:] M. Melezini (red.), Kary i inne środki reakcji prawnokarnej, seria: System Prawa Karnego, t. 6, Warszawa 2016.   Google Scholar

Wróbel-Chmiel A., Nagrody i kary dyscyplinarne w praktyce penitencjarnej a poczucie sensu życia więźniów długoterminowych, „Przegląd Więziennictwa Polskiego” 2017, nr 97.   Google Scholar

Zoll A. (red.), Kodeks karny. Komentarz, t. 1: Część ogólna, Wolters Kluwer, Warszawa 2007.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2025-12-12

Cited By /
Share

Grabowska-Biernat, K. (2025). Kara dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie – kilka refleksji w kontekście możliwości resocjalizacyjnych. Studia Prawnoustrojowe, (70). https://doi.org/10.31648/sp.11506

Kornelia Grabowska-Biernat 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie UWM
https://orcid.org/0000-0001-6890-3183