Поняття доходу та значення податку на доходи фізичних осіб в податковій системі України
Tetiana Subina
Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 3 w Olsztyniehttps://orcid.org/0009-0002-6293-9972
Janusz Orłowski
a:1:{s:5:"pl_PL";s:43:"Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie";}https://orcid.org/0000-0002-0345-9103
Abstrakt
Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie pojęcia dochodu jako przedmiotu opodatkowania współczesnym podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Ukrainie. Podatek od dochodów osób fizycznych (PIT) jest elementem systemu podatkowego Ukrainy; pełni nie tylko funkcję fiskalną, ale także ważne funkcje społeczne, zwłaszcza w zakresie realizacji zasady sprawiedliwości w systemie podatkowym. Jego znaczenie rośnie w kontekście trwającej transformacji gospodarki, w szczególności pod wpływem stanu wojennego i potrzeby stabilnego wsparcia budżetowego. Jednocześnie skuteczność tego podatku w znacznym stopniu zależy od jasnej i spójnej interpretacji pojęcia „dochód”. Można przypuszczać, że współczesna interpretacja dochodu dla celów opodatkowania w znacznym stopniu odnosi się do klasycznej koncepcji czystego przyrostu majątku podmiotu gospodarczego. Przeprowadzona analiza współczesnych głównych źródeł prawa w zakresie opodatkowania dochodów osób fizycznych w Ukrainie pozwala stwierdzić, że pojęcie to jest złożone i wielowymiarowe (prawne, budżetowe). Precyzyjne zdefiniowanie pojęcia dochodu i reforma regulacji prawnych może przyczynić się do zwiększenia przejrzystości i sprawiedliwości opodatkowania, a w konsekwencji do wzrostu wpływów podatkowych do budżetu państwa.
Słowa kluczowe:
prawo podatkowe, podatek dochodowy od osób fizycznych, system podatkowy, polityka fiskalna, sprawiedliwość opodatkowaniaBibliografia
Базилевич В.Д., Попов В.М., Базилевич К.С., Гражевська Н.І., Економічна теорія: Політекономія: Підручник [V.D. Bazylevich, V.M. Popov, K.C. Bazylevich, H.I. Grazhevskaya, Economic theory: political economy. Textbook], „Знання-Прес”, Київ 2008. Google Scholar
Безверхий К., Облік і звітність розрахунків за податком на доходи фізичних осіб [K. Bezverkhniy, Accounting and reporting of personal income tax payments], „Бухгалтерський облік і аудит” 2015, № 5, http://nbuv.gov.ua/UJRN/boau_2015_5_5 Google Scholar
Біла О.Г., Мединська Т.В., Юсипович О.І., Фінанси підприємств: Навчальний посібник [O.G. Bila, T.V. Medinska, O.I. Yusypovych, Corporate finance: textbook], Вид-во „Магнолія”, Львів 2006. Google Scholar
Bernhardt M., Einkünfte versus Income, Duncker & Humblot, Berlin 2000. Google Scholar
Волощук М.Г., Матьола І.І., Карабін Т.О., Білаш О.В., Становлення та розвиток податкової системи України [M.G. Voloshchuk, I.I. Matyola, T.O. Karabin, O.V. Bilash, Formation and development of the tax system of Ukraine], Видавництво Олександри Гаркуші, Ужгород 2021. Google Scholar
Бутинець Ф.Ф., Чижевська Л.В., Герасимчук Н.В., Бухгалтерський управлінський облік. Навчальний посібник для студентів спеціальності [F.F. Butynets, L.V. Chyzhevska, N.V. Gerasymchuk, Accounting and management accounting. Textbook], ЖІТІ, Житомир 2000. Google Scholar
Волохова І.С., Податок на доходи фізичних осіб та його місце в системі регулювання доходів населення [I.S. Volokhova, Personal income tax and its place in the system of regulation of population income], http://surl.li/ozhou Google Scholar
Вознюк О.Б., Податок на доходи фізичних осіб та його вплив на формування доходів місцевих бюджетів [O.B. Voznyuk, Personal income tax and its impact on the formation of local budget revenues], „Збірник науково-технічних праць. Науковий вісник НЛТУ України” 2012, вип. 22. Google Scholar
Демиденко Л., Тюріна М., Оподаткування доходів громадян в Україні: фіскальні новації [L. Demydenko, M. Tyurina, Personal income taxation in Ukraine. Fiscal innovations], http://surl.li/ozhjp Google Scholar
Державний бюджет України [State Budget of Ukraine], https://surl.li/zibmwh Google Scholar
Holmes K., The concept of income. A multi-disciplinary analysis, IBFD Publications BV, 2000. Google Scholar
Єлбаєва І.Р., Мельник Т.А., Економічна сутність доходу підприємства [I.P. Elbaeva, T.A. Melnyk, The economic essence of enterprise income], „Наукові записки КНТУ” 2011, вип. 11, ч. I, https://surl.li/juvfur Google Scholar
Задорожня Л.А., Регулятивна ефективність персонального прибуткового податку: приклад України [L.A. Zadorozhnya, Regulatory efficiency of personal income tax: the example of Ukraine], Університет державної фіскальної служби України, Ірпінь 2017. Google Scholar
Козаченко А.Ю., Доходи суб’єктів господарювання: економічна сутність та класифікація [A.Yu. Kozachenko, Income of business entities: economic essence and classification], „Вісник Хмельницького національного університету” 2021, № 6, т. 2. Google Scholar
Кулик М.В., Еволюція сутності та теорій доходу [M.B. Kulyk, The evolution of the essence and theories of income], „Економіка та суспільство” 2023, вип. № 57, https://surl.li/wcqwmp Google Scholar
Масленніков Є.І., Гусєв А.О., Податок на доходи фізичних осіб в Україні: поточний стан та шляхи реформування [E.I. Maslennikov, A.O. Gusev, Personal income tax in Ukraine. Current status and ways of reform], http://surl.li/ozhpo Google Scholar
Міжнародний стандарт бухгалтерського обліку № 18 [International Accounting Standard], https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/929_025#Text Google Scholar
Мочерний В.С., Економічна енциклопедія: у трьох томах [V.S. Mocherny, Economic Encyclopedia], т. 1, Видавничий центр „Академія”, Київ 2000. Google Scholar
Nowak-Piechota A., Współczesne systemy podatku dochodowego od osób fizycznych, „Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2014, nr 4. Google Scholar
Novytskyi A.N., Orłowski J., Оподаткування доходів фізичних осіб в Україні [Taxation of personal income in Ukraine], „Studia Prawnoustrojowe” 2024, nr 65, DOI: 10.31648/sp.10324. Google Scholar
Податок на доходи фізичних осіб [Personal income tax], http://surl.li/dhson Google Scholar
Рядінська О.Г., Дмитрик О.О., Трансформація змісту поняття „доходи фізичних осіб” в податковому законодавстві України [O.G. Ryadinska, O.O. Dmytryk, Transformation of the meaning of the concept of income of individuals in Ukrainian tax law], „Київський часопис права” 2023, № 1, https://surl.li/blfrci Google Scholar
Сопко В.В., Завгородній В.П., Організація бухгалтерського обліку, економічного контролю та аналізу: підручник [V.V. Sopko, V.P. Zavgorodniy, Organization of accounting, economic control and analysis], КНЕУ, Київ 2004. Google Scholar
Treisch C., Concepts of taxable income – the German contribution, Beiträge des Fachbereichs Wirtschaftwissenschaften der Universität Osnabrück, April 2000. Google Scholar
Трофімова М.О., Податок на доходи фізичних осіб в Україні: фіскальна та соціально-регулятивна роль [M.O. Trofimova, Personal income tax in Ukraine: fiscal and social-regulatory role], „Ефективна економіка” 2012, № 2, http://www.economy.nayka.com.ua/?op=1&z=947 Google Scholar
Zieliński R., Istota i ewolucja pojęcia dochodu podatkowego oraz modele jego opodatkowania, [w:] A. Pomorska (red.), Potrzeba i kierunki reformy podatków dochodowych w Polsce, Wyd. KUL, Lublin 2016. Google Scholar
Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 3 w Olsztynie
https://orcid.org/0009-0002-6293-9972
a:1:{s:5:"pl_PL";s:43:"Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie";}
https://orcid.org/0000-0002-0345-9103
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
