„Dobra śmierć” na tle regulacji prawnych w Polsce
Joanna Grabowska
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieAnna Chodorowska
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieAbstrakt
The “right to life” of every human being, understood as independent of the will of the legislator, natural law, does not find in the current legal system a contrario, the “right to die”. In Polish law, not all forms of euthanasia are punishable. First of all, euthanasia is forbidden, i.e. killing a second person under the influence of compassion caused by a severe and incurable disease and related suffering, after the thought of art. 150 of the Act of 6 June 1997, the Penal Code. This is a privileged type of murder, i.e. threatened by a more lenient criminal sanction than an ‘ordinary’ murder. For the murder of euthanasia from 3 months to 5 years of imprisonment, however, there is the possibility of extraordinary mitigation of punishment, and even waiving its imposition. Of course, not every murder under the influence of compassion and on demand can be a milder responsibility for the offender. A person inflicted on demand by someone who is insane or moribund or underage will be an ‘ordinary’ murder. In addition, there must be serious reasons for the demand for homicide (severe suffering). It will not be euthanasia, but an ‘ordinary’ homicide committed at the request of eg a melancholy with a broken heart. Euthanasia is not only an action (eg injection of poison), but also abandonment (for example, not ordering a life-supporting drug – only for a doctor and nurse).
Słowa kluczowe:
euthanasia, eytanatic murder, the right to a decent death, privileged homicide, Polish criminal laws.Bibliografia
Konarska-Wrzosek V., [w:] V. Konarska-Wrzosek (red.), Kodeks karny. Komentarz, wyd. 2. Warszawa 2018.
Kozielewicz W., Zabójstwo eutanatyczne w polskiej legislacji i orzecznictwie Sądu Najwyższego, [w:] M. Mozgawa, Eutanazja, Warszawa 2015.
Królikowski M., [w:] M. Królikowski, R. Zawłocki (red.), Kodeks karny. Część szczególna, t. 1, Warszawa 2017.
Malczewski J., Eutanazja. Gdy etyka zderza się z prawem, Warszawa 2012.
Michalska-Warias A., Ustawowe znamiona zabójstwa eutanatycznego [w:] M. Mozgawa (red.), Eutanazja, Warszawa 2015.
Nazar-Gutowska K., Pojęcie i rodzaje eutanazji, [w:] M. Mozgawa (red.), Eutanazja, Warszawa 2015.
Suchocka A., Zakres działań lekarskich w fazie sztucznego podtrzymywania życia w prawie polskim i międzynarodowym, „Przegląd Prawa Europejskiego” 2001, nr 1.
Szeroczyńska M., Eutanazja i wspomagane samobójstwo na świecie. Studium prawnoporównawcze, Kraków 2004.
Śliwowski J., Prawo karne, Warszawa 1979.
Świda W., Prawo Karne, Warszawa 1989.
Tarnawski M., Zabójstwa uprzywilejowane w ujęciu polskiego prawa karnego, Poznań 1981.
Zielińska E., Powinności lekarza w przypadku braku zgody na leczenie oraz wobec pacjenta w stanie terminalnym, „Prawo i Medycyna” 2000, nr 5.
Zielińska-Fazan M., Dobra śmierć – miłosierdzie czy przestępstwo, „Prawo i Życie” 2001, nr 1.
Zoll A., Kodeks karny – komentarz. Część szczególna, Kraków 1999, t. 2.
Zoll A., [w:] W. Wróbel, A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, Komentarz do art. 117–211a, Warszawa, 2017.
Wyrok SA w Łodzi z dnia 6 sierpnia 2013 r., sygn. akt II AKa 118/13, Lex nr 1356556.
Wyrok SA w Krakowie z dnia 13 maja 2014 r., sygn. akt II AKa 72/14, Lex nr 1610160.
Online: <https://www.nil.org.pl/__data/assets/pdf_file/0003/4764/Kodeks-Etyki-Lekarskiej.pdf > (data dostępu: 15.12.2018) – dalej KEL.
Online: <https://www.mp.pl/etyka/kres_zycia/146604,lekarzowi-nie-wolno-stosowac-eutanazji-ani-pomagac-choremu-w-popelnieniu-samobojstwa#1> (data dostępu: 27.12.2018).
Online <https://polki.pl/magazyn/o-tym-sie-mowi,eutanazja-nieletnich-czy-dzieci-maja--prawo-do-smierci-na-zyczenie, 10419331,artykul.html> (data dostępu: 27.12.2018).
Online: <https://www.mp.pl/etyka/kres_zycia/146604,lekarzowi-nie-wolno-stosowac-eutanazji-ani-pomagac-choremu-w-popelnieniu-samobojstwa#1> (data dostępu: 27.12.2018).
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
