Konserwatyści wschodniogalicyjscy wobec strajków chłopskich w 1902 r.

Łukasz Marcin Szymański

Uniwersytet Rzeszowski
https://orcid.org/0000-0002-0921-0421


Abstrakt

Galicja pod względem ekonomicznym była jednym z najuboższych regionów w monarchii habsburskiej. Silną pozycję zajmowało polskie ziemiaństwo, żyjące pośród ukraińskiego chłopstwa. Czynniki ekonomiczne i napięcia narodowościowe skutkowały konfliktami politycznymi. Artykuł przedstawia stanowisko konserwatystów wschodnigalcyjskich zw. podolakami wobec strajków rolnych 1902 r. Ich konsekwencją było zbliżenie podolaków do polityków narodowej demokracji. Wobec radykalizacji postaw strony ukraińskiej nieunikniony okazał się konflikt narodowościowy w Galicji Wschodniej, w którym podolacy stali na straży polskiego interesu narodowego.


Słowa kluczowe:

strajki rolne, history of political thought, politycy konserwatywni w Galicji, stosunki polsko-ukraińskie, Austro-Węgry


Bułachtin M. A., Konserwatyści polscy a reforma ustawodawstwa wyborczego Galicji na początku XX wieku, „Zeszyty Prawnicze” 2007, r. 7, nr 1.   Google Scholar

Bernacki W., Wstęp, [w:] W. Dzieduszycki, Dokąd nam iść wypada? Mesjanizm polski a prawda dziejów, Kraków 2012.   Google Scholar

Bobrzyński M., Z moich pamiętników, Wrocław 1957.   Google Scholar

Buszko J., Kryzys polityczny 1908 roku w Galicji, [w:] Księga pamiątkowa ku czci Konstantego Grzybowskiego, Kraków 1971.   Google Scholar

Buszko J., Polacy w parlamencie wiedeńskim 1848–1914, Warszawa 1996.   Google Scholar

Buszko J., Sejmowa reforma wyborcza w Galicji 1905–1914, Warszawa 1956.   Google Scholar

Chłędowski K., Pamiętniki, t. 1, Warszawa 1951.   Google Scholar

Daszyk K. K., Osobliwy Podolak. W kręgu myśli historiozoficznej i społeczno-politycznej Wojciecha hr. Dzieduszyckiego, Kraków 1993.   Google Scholar

Dmowski R., Upadek konserwatyzmu w Polsce, [w:] idem, Pisma, t. IV, Częstochowa 1938.   Google Scholar

Dzieduszycki W., Bezrobocie podczas żniw na Rusi, „Przegląd Polski” 1903, t.147.   Google Scholar

Feldman W., Stronnictwa i programy polityczne w Galicyi 1846–1906, t. I, Kraków 1907.   Google Scholar

Górski A., Podolacy. Obóz polityczny i jego liderzy, Warszawa 2013.Górski A., Powikłane polityczne relacje polsko-ruskie w Galicji Wschodniej w okresie autonomii, „Studia Politologica Ucraino-Polona” 2013, nr 3.   Google Scholar

Gruchała J., Rząd austriacki i polskie stronnictwa polityczne w Galicji wobec kwestii ukraińskiej (1890–1914), Katowice 1988.   Google Scholar

Gruchała J., Sytuacja polityczna na ziemiach polskich na początku XX w. (do 1914 r.) w ocenie czeskich stronnictw politycznych, „Sobótka” 1984, nr 3.   Google Scholar

Hampel J., Chłopi i ludowcy wobec kwestii narodowej w Galicji, [w:] K. Karolczak, H.W. Żaliński (red.), Galicyjskie dylematy. Zbiór rozpraw, Kraków 1994.   Google Scholar

Jakubec T., Wojciech Dzieduszycki. Pisarz. Estetyk. Filozof, Kraków 2009.   Google Scholar

Jaskólski M., Ateńczyk z Jezupola, [w:] Idee – państwo – prawo, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Nauk Politycznych” 1991, z. 28.   Google Scholar

Kania R., Działalność podolaków w Galicji Wschodniej w poglądach Wilhelma Feldmana, „Studia z Zakresu Prawa, Administracji i Zarządzania” 2015, t. 8.   Google Scholar

Kazimierczuk M., Konserwatywna myśl polityczna Pawła Popiela, „Studia Prawnoustrojowe” 2016, nr 33   Google Scholar

Kieniewicz S., Adam Sapieha 1828–1903, Warszawa 1993.   Google Scholar

Kieniewicz S., Dzieduszycki Wojciech, [w:] Polski słownik biograficzny, t. VI.   Google Scholar

Kosicka-Pajewska A., Zachowawcza myśl polityczna w Galicji w latach 1864–1914, Poznań 2002.   Google Scholar

Ludwikowski R.R., Szkice na temat galicyjskich ruchów i myśli politycznej (1848–1892),„Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z nauk politycznych” 1980,z. 15.   Google Scholar

Najdus W., Podłoże ruchu burżuazyjno-demokratycznego w Galicji w przededniu rewolucji 1905–1907 roku, „Przegląd Historyczny” 1955, nr 46.   Google Scholar

Osuchowski W., Śp. Leon Piniński, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”1938, R. 18.   Google Scholar

Partacz C., Od Badeniego do Potockiego. Stosunki polsko-ukraińskie w Galicji w latach 1888–1908, Toruń 1996.   Google Scholar

Rozwadowski J., Ruskie bezrobocie w 1902 r. Uwagi o jego terenie, Lwów 1904.   Google Scholar

Skwara J., Konserwatyści wschodniogalicyjscy – podolacy wobec kwestii ukraińskiej w okresie namiestnictwa Michała Bobrzyńskiego 1908–1913, „Rocznik Historyczno--Archiwalny” 1996, t. XI.   Google Scholar

Stoczewska B., Ukraina i Ukraińcy w polskiej myśli politycznej. Od końca XX wieku do wybuchu II wojny światowej, Kraków 2013.   Google Scholar

Szarlitt B., O panu “Wojtku” Dzieduszyckim. Wspomnienia osobiste B. Szarlitta, „Naokoło Świata” 1926, nr 32.   Google Scholar

Szymański Ł., Problematyka obywatelstwa w ujęciu Stanisława Starzyńskiego, „Imponderabilia” 2014, nr 6.   Google Scholar

Wątor A., Galicyjska Rada Narodowa w latach 1907–1914. Z dziejów instytucji obywatelskiej, „Uniwersytet Szczeciński. Rozprawy i Studia” 2000, t. 35.   Google Scholar

Wątor A., Narodowa Demokracja w Galicji do 1918 roku, Szczecin 2002.   Google Scholar

Zdrada J., Kozłowski Włodzimierz Marian, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XV.   Google Scholar

Zdrada J., Piniński Leon Jan, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXVI.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2020-12-20

Cited By /
Share

Szymański, Łukasz M. (2020). Konserwatyści wschodniogalicyjscy wobec strajków chłopskich w 1902 r. Studia Prawnoustrojowe, (50). https://doi.org/10.31648/sp.6057

Łukasz Marcin Szymański 
Uniwersytet Rzeszowski
https://orcid.org/0000-0002-0921-0421