Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 13 października 2022 r., sygn. akt I KK 96/21, Lex nr 3455749

Kazimierz Pawelec

Uniwersytet Przyrodniczo - Humanistyczny w Siedlcach

Abstrakt

Glosowane orzeczenie wyznacza inny kierunek oceny winy w zakresie przyczyn wypadków drogowych. Omawia sytuację skomplikowaną i złożoną w zakresie zachowania oskarżonego, jak też ofiary. Podkreśla, że formalne naruszenie szczegółowych przepisów Prawa o ruchu drogowym  czy jego ogólnych zasad, nawet w w razie ich zarzucenia oskarżonemu wcale nie musi oznaczać jego zawinienia, gdyż zachowanie pokrzywdzonego było absolutnie nie modelowe, nie możliwe do przewidzenia przez oskarżonego, któremu zarzucono formalne naruszenie określonych w Prawie o ruchu drogowym reguł. Naruszenie owych reguł z uwagi na zachowanie pokrzywdzonego nie mogło być bowiem ocenione jako zawinione przez oskarżonego. Z powyższego płynął wniosek, że koncepcja obiektywnego przypisania skutku, atrakcyjna w zakresie specjalistycznej oceny, co by było, gdyby oskarżony, przykładowo jechał z prędkością, wyższą niż administracyjnie dopuszczalną nie może być traktowana jako uniwersalna, bez oceny, zarówno empirycznej, jak też dogmatycznej ofiary, w tym zwłaszcza możliwości przewidzenia jego nie modelowego zachowania. Celem opracowania zatem było inne, szersze spojrzenie na przyczyny wypadków drogowych, nie tylko przez pryzmat formalnego naruszenia szczegółowego przepisu bądź zasady, ale również z punktu widzenia powinności oraz możliwości przewidzenia atypowego zachowania późniejszego pokrzywdzonego.

Słowa kluczowe:

prawo o ruchu drogowym, przestępstwo wypadku drogowego zasady bezpieczeństwa, bezpieczna prędkość, szczególna ostrożność, przewidywalność, zachowania atypowe, koncepcja obiektywnego przypisania skutku