Liability of the necessary heirs for the debts of the estate – postulates de lege ferenda
Abstract
The article discusses the liability of necessary heirs for inheritance debts. The necessary heirs are the municipality of the last place of residence or the State Treasury (if it is not possible to determine the last place of residence of the deceased in the Republic of Poland or if the last place of residence of the deceased was abroad). These persons inherit by right in the absence of other statutory heirs. A peculiarity that characterises the situation of necessary heirs is that they inherit the inheritance due to them by law with the benefit of the inventory. They do not make a declaration of acceptance or rejection of the inheritance. This makes them liable for the debts of the estate with all their assets from the moment of inheritance, but their liability is limited to the value of the active state of the estate. Such a situation places the creditors of the estate in a privileged position, but does not benefit the necessary heirs, especially the community that inherits first. It should be added that the estates inherited by local authorities do not usually have a significant asset value, while these estates often include the debts of the deceased testator. Without waiting for the estate to be monetised, creditors settle their claims directly from the assets of the municipality, usually from the funds accumulated in the bank accounts of the entities. The purpose of this paper is to present the views of the doctrine and legislative solutions aimed at improving the situation of the necessary heirs. An assessment of the current legislation shows that the interests of these heirs are not sufficiently protected. The considerations made lead to the conclusion that the solution to the problems arising could be the reintroduction of the institution of the liquidation of the estate into the Polish legal system.
Keywords:
civil law, inheritance, inheritance debts, municipality, treasury, succession with a benefit of inventory, liquidation of inheritanceReferences
Bagan-Kurluta K., Komentarz do art. 935 k.c., [w:] M. Załucki (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2023, Legalis. Google Scholar
Borysiak W., Komentarz do art. 1023 k.c., [w:] K. Osajda (red.), W. Borysiak (red. tomu), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2024, Legalis. Google Scholar
Borysiak W., Komentarz do art. 935 k.c., [w:] K. Osajda (red.), W. Borysiak (red. tomu), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2024, Legalis. Google Scholar
Borysiak W., Skowrońska-Bocian E., Odpowiedzialność za długi spadkowe, [w:] B. Kordasiewicz (red.), System Prawa Prywatnego. Prawo Spadkowe. Tom 10, Warszawa 2015, Legalis. Google Scholar
Bucholski R., Odpowiedzialność gminy jako spadkobiercy ustawowego, „Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych” 2012, nr 11. Google Scholar
Chmielowiec A., Wykonywanie praw i i obowiązków spadkobiercy przez gminy, „Finanse Komunalne” 2020, nr 5. Google Scholar
Czerwińska H., Gmina jako spadkobierca ustawowy, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2015, Tom XXX IV. Google Scholar
Jasiakiewicz T., Uchylenie się od skutków złożonego pod wpływem błędu oświadczenia woli o przyjęciu spadku a odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe, „Przegląd Prawa Handlowego” 2013, nr 9. Google Scholar
Justyński T., Kabza E., O potrzebie zmian w prawie spadkowym w kontekście projektu ustawy z dnia 15 grudnia 2021 r., „Przegląd legislacyjny” 2022, nr 1. Google Scholar
Kuźmicka-Sulikowska J., Komentarz do art. 1030 k.c., [w:] E. Gniewek (red.), P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2023. Google Scholar
Macierzyńska-Franaszczyk E., Odpowiedzialność za długi spadkowe, Warszawa 2014. Google Scholar
Moszyńska A., Geneza prawa spadkowego w polskim kodeksie cywilnym z 1964 r., Toruń 2019. Google Scholar
Niezbecka E., Komentarz do art. 935 k.c., [w:] A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom IV Spadki, Warszawa 2015. Google Scholar
Pazdan M., Dziedziczenie gminy i Skarbu Państwa po nowelizacji kodeksu cywilnego w 2003 r., Rejent 2013, nr 2. Google Scholar
Zdanukiewicz J., Czy gmina powinna być spadkobiercą?, „Samorząd Terytorialny” 2024, nr 1-2. Google Scholar
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
